INGEZONDEN

In verband met de wijziging van de kiesregeling installeerde president Santokhi op 29 maart 2023 een Technische Commissie die zou werken aan een concept Ontwerpwet welke binnen twee maanden af dient te zijn, d.w.z. uiterlijk 29 mei. Dit concept wordt daarna binnen de RVM besproken en gaat na goedkeuring naar de Staatsraad die hierover advies aan de president en raad van ministers uitbrengt.

Indien er geen op en aanmerkingen zijn, wordt dit wetsontwerp dan aan DNA aangeboden. We zijn dan al minimaal 1 maand verder. Dus tegen begin juli. DNA benoemd na ontvangst van het wetsontwerp een Commissie van Rapporteurs die dit gaat bespreken en behandelen waarbij er zonodig experts worden uitgenodigd om hun visie erop te geven.

Zoals de zaken er nu voor staan is het haast ondenkbaar dat er rechtmatig verkiezingen gehouden zullen worden op 25 mei 2025.

Tegen de tijd dat de commissie daarmee klaar is zijn we al halverwege augustus, de periode waarin DNA met reces gaat tot eind september. Daarna heb je de aanbieding van de begroting, enzovoorts. Indien er door de commissie van rapporteurs geen op en aanmerkingen zijn gaat de conceptwet dan naar de openbare behandeling. Voordat er daarover een besluit wordt genomen zitten we al tegen eind november/begin december.

Medio december gaat DNA  met kerst. Met veel geluk heeft het parlement dan een besluit genomen, rekening houdende met de tweederde meerderheid die vereist is. Zo niet wordt dat zeker januari/februari 2024. Wordt de conceptwet (zoals ze die nu willen invoeren – dat is een “duaal system”) dan zullen er al verschillende individuen en groepen zijn die het Constitutioneel Hof zullen vragen om de nieuwe wet te toetsen.

Indien het CH voortvarend te werk gaat, neemt die een besluit, uitgaande van de tijd genomen bij haar vorig besluit, binnen 5 tot 6  maanden na indiening van het verzoek tot toetsing. Als het verzoek in maart 2024 plaatsvindt dan zal hopelijk in augustus dus een beslissing genomen worden.

Elke wijziging of aanpassing daarna zal ervoor zorgen dat de data die belangrijk zijn om verkiezingen te houden op 25 mei 2025 niet meer haalbaar zal zijn. Conclusie: zoals de zaken er nu voor staan is het haast ondenkbaar dat er rechtmatig verkiezingen gehouden zullen worden op 25 mei 2025.

Het probleem dat daaruit volgt is de volgende:

Artikel 56 Grondwet

Lid 1. De leden van De Nationale Assemblée worden gekozen voor een zittingsperiode van vijf jaren.

Lid 2. Deze zittingsperiode van vijf jaren mag slechts bij wet worden verlengd, in het geval van oorlog of andere buitengewone omstandigheden, die het houden van een verkiezing verhinderen.

Met deze regeling wordt de zittingsperiode van DNA dus automatisch verlengt als er geen geldige kiesregeling is waarmee de verkiezingen gehouden kunnen worden. Niet is aangegeven dat de aanname van de wet voor verlenging van de zittingsperiode met een bepaalde meerderheid moet geschieden, dus kan dit met een gewone meerderheid.

Artikel 91 Grondwet

Lid 1. De president en de vicepresident worden door De Nationale Assemblée voor vijf jaren gekozen. Het ambtstermijn van de President eindigt bij de beëdiging van een nieuw gekozen president. Hoewel in dit artikel staat aangegeven dat de president gekozen wordt voor 5 jaren wordt niet aangegeven wat er moet gebeuren als die 5 jaren om zijn.

De 2e zin is hierbij van enorm belang, namelijk dat ondanks dat de president gekozen wordt voor 5 jaren zijn ambtstermijn pas eindigt wanneer er een nieuwe president is gekozen en beëdigd. De president is dus niet demissionair omdat onze Grondwet dat niet kent. Hij blijft in ambt totdat hij overdraagt aan zijn opvolger.

Indien er op 25 mei 2025 geen verkiezingen worden gehouden waardoor er een andere politieke constellatie eventueel de verkiezingsoverwinning naar zich toetrekt kan de huidige president met zijn twintig zetels in het parlement ervoor zorgen dat er geen overeenstemming wordt bereikt ten aanzien van de wijziging van de kiesregeling en kan hij ongelimiteerd blijven regeren als president (president voor het leven dus).

De voorstaanders van het duaal systeem dienen daarom rekening ermee te houden dat afwijken van de essentie van het besluit van het CH kan leiden tot enorme onzekerheid over de toekomstige politieke macht en stabiliteit van ons land.

Persdienst De Nieuwe Leeuw

Ir Dharmvir K.Mungra