LEIDERSCHAP IS EEN veel gebruikt woord tegenwoordig. Het gaat in de meeste gevallen om politiek leiderschap en naarmate de verkiezingen naderen zullen de discussies over dit type leiderschap zich intensiveren. Organisatie Passie hield een discussie over dit thema.
Zij benadrukt dat niet alleen het leiderschap in de politiek moet veranderen maar dat burgers ook op een andere manier leiders moeten kiezen. Aan het gehalte waarheid van deze stelling hoeft niet getwijfeld te worden, doch wel aan de realiseerbaarheid naar de verkiezingen toe: to little to late zou de Amerikaan zeggen.
Vandaar ook dat scholing voor veel burgers geen noodzaak is: haar leiders tonen immers aan dat het in Suriname gaat om wie je kent, niet wat je kan
Rudolf van Lier schreef in zijn veel geprezen en tegelijkertijd veel verworpen boek getiteld ‘Samenleving in een grensgebied: een sociaal-historische studie van Suriname’ in 1977: ‘de (politieke…red) partijen vertonen meer het karakter van georganiseerde belangengroepen die zich binnen de bestaande etnische en religieuze lijnen, om verschillende persoonlijkheden scharen die tot de verbeelding van de volksmassa’s spreken’.
Dat is sindsdien niet veel veranderd. In tegendeel is iets anders gaan gebeuren: de burger heeft de eigen ontwikkeling en vooruitgang veelal ook langs deze lijnen georganiseerd. Vandaar ook dat scholing voor veel burgers geen noodzaak is: haar leiders tonen immers aan dat het in Suriname gaat om wie je kent, niet wat je kan.
Een volk dat sinds 1977 gegijzeld is door deze politieke strategie zal niet binnen twee jaar van tactiek veranderen. Ook niet als alle organisaties tussen nu en de verkiezingen elke dag een discussie houden. Daarmee is niet gezegd dat dit niet een goed begin is, maar veel meer en vooral veel gericht op lange termijn is dringende noodzaak.
Politieke partijen kijken vaak ook niet verder dan het eigen belang. Als we bijvoorbeeld kijken naar de discussie over het kiesstelsel praten politieke partijen over de landelijke evenredigheid omdat zij hopen meer zetels of wel zetels te winnen bij deze verandering van het kiesstelsel.
Zelden gaat de discussie verder naar de samenleving toe. Want wat zal het voordeel van de samenleving zijn bij dit systeem van landelijke evenredigheid? Dat soort antwoorden worden zelden goed geformuleerd.
Aangezien de discussie over de lange termijn moet gaan, kan het electoraat zich mogelijk de vraagt stellen of het land niet alleen de landelijke evenredigheid moet invoeren maar ook het stelsel waarbij niet perse op een politieke partij gestemd hoeft te worden. Misschien moeten we toe werken naar een stelsel waarbij personen ook gekozen kunnen worden, zoals in Amerika.
Nu daar politieke partijen getuige het ‘Bronto debacle’ meer dan ooit de samenleving verdelen langs belangen en etnische groepen moeten we ook deze discussie voeren. De conclusie van de discussieavond van Passie dat het zelfs de vraag is of kiezen voor nieuw politiek leiderschap onder de gegeven omstandigheden überhaupt wel mogelijk is, is realistisch.
Nu alleen nog antwoorden formuleren en onderzoek doen om te weten te komen hoe een situatie die al vanaf 1977 speelt, te veranderen. Want iedereen wil verandering, maar niemand wil veranderen. Dat geldt voor politici, politieke partijen en evenzo voor de burger.