HET IS OVER een aantal dagen 16 juli, op de dag af drie jaar dat de regering en de ministers onder president Chandrikapersad Santokhi zijn begonnen met het echte werk. Rest nog twee jaar alvorens er een nieuw team het vaandel overneemt van de huidige machthebbers.

Toch is het systeem langs welke de verkiezingen moeten worden gehouden om dus het nieuwe team te kiezen, nog niet in werking. Sterker nog: de partijen in de regering die het voor een groot deel eens moeten worden om het nieuwe kiesstelsel door het parlement te krijgen zijn het niet eens met elkaar.

Het zijn politieke partijen die stemmen krijgen en via dat mechanisme komen de politici in het machtscentrum. Het is dus logisch dat het vooral politici zijn die de discussies voeren en vooral denken in het belang van hun eigen verkiezing. Maar er zit een sociologische basis ten grondslag aan het hanteren van het huidige systeem, waarbij bepaalde districten een onevenredige vertegenwoordiging kennen ten opzichte van anderen.

Districten, waar kansarmen in de meerderheid wonen, waren de plekken waar het verkrijgen van een zetel best makkelijk ging. Ironisch genoeg zijn het juist deze districten die niet zijn gegaan van kansarm naar kansrijk. Integendeel zelfs. Of dat de schuld is van het systeem of de invulling daarvan door mensen, moet nog blijken. En het is natuurlijk juridisch niet eerlijk tegenover de mensen in de andere districten die dan ondervertegenwoordigd zijn.

Maar is de juridische definitie van eerlijkheid en gelijkheid de enige die relevant is? Daar kan lang en breed over worden gediscussieerd, maar de realiteit leert dat politieke partijen in de onvolwassen democratie handelen in eigen, eng belang. Was het zo dat de mensen in het binnenland – en dat is niet goed te praten – eens in de vijf jaar een opleving zagen in hun situatie, zal dit met slechts een minimaal aantal te winnen zetels ook niet meer het geval zijn. Daarmee zou in één keer de situatie van deze gemeenschappen nog meer verergeren. Politici en de juridische gemeenschap hebben dan hun zin, maar sociaal-maatschappelijk zijn de kansarmen stappen teruggezet; voortaan praat men over hen, niet met hen.

Er zijn verschillende middenwegen op weg naar het spreekwoordelijke Rome van het kiesstelsel. Maar die moeten goed worden bediscussieerd om te komen tot een systeem met gelijkheid, eerlijkheid en rechtvaardigheid. Dat gaat niet ‘even snel’. Bovendien moeten de voorbereidingen naar de verkiezingen volgend jaar mei al starten. Hoe kan dat als nu nog niet duidelijk is welk kiesstelsel zal worden gebruikt. Dit strekt terecht tot nadenken en het hebben van grote zorgen over het voortgaan van de democratie.