door Ivan Cairo

PARAMARIBO — Assembleeleden van inheemse komaf voelen zich gekwetst door de wijze waarop president Chandrikapersad Santokhi de gebeurtenissen van dinsdag in het Pikin Sarongebied heeft besproken. Zij spraken daarover hun misnoegen uit toen de gewelddadigheden die aan twee personen het leven hebben gekost donderdag tijdens de openbare vergadering van De Nationale Assemblee werden besproken.

“President, ik vind het heel erg hoe u bent begonnen met uw redevoering vandaag. Het verklaart voor mij eigenlijk dat u de inheemsen de oorlog heeft verklaard”, stelde Jennifer Vreedzaam van de NDP-fractie. Ze gaf aan dat het staatshoofd geen respect heeft voor het leiderschap van het traditioneel gezag van de inheemsen omdat hij niet naar een bepaalde bijeenkomst bij hen zou zijn geweest. In reactie daarop gaf Santokhi aan op uitnodiging van de inheemse leiders naar Apoera te zijn geweest waar hij een petitie in ontvangst heeft genomen. De zaken die daarin zijn vervat worden meegenomen in zijn regeerbeleid.

“U heeft de inheemsen de oorlog verklaard”

NDP-parlementariër Jennifer Vreedzaam

Vreedzaam vindt het kwalijk dat de president de gebeurtenissen te Pikin Saron als “aanslagen” heeft gekwalificeerd. Iona Edwards (NDP) hekelde dat de president de aanvallers in de media afschildert als criminelen maar verzuimt om erbij te vermelden waarom de mannen in opstand zijn gekomen.

Ook uitte ze haar misnoegen dat terwijl inheemsen nog verhit zijn over de gebeurtenissen en hun organisaties in overleg zijn met de regering een ondernemer twee helikopters met buitenlandse investeerders naar inheems gebied heeft gestuurd om landbouwgronden te prospecten. Dat zou zonder medeweten van de bewoners van het gebied zijn gebeurd. “Gezien de gespannen situatie is dit totaal respectloos naar de inheemsen en zelfs provocerend te noemen”, aldus het assembleelid.

Concessies intrekken

Edwards stelde de regering verantwoordelijk voor de escalatie van de situatie. Ze voerde aan dat de inheemse gemeenschap talrijke keren aandacht heeft gevraagd voor het feit dat gronden en concessies in hun leefgebied worden weggegeven aan familie en vrienden. “Deze bende zit zichzelf te verrijken met onze rijkdommen. Alles wordt afgepakt en als dat niet genoeg is worden we onderdrukt, geïntimideerd en zelfs vermoord wanneer we opkomen voor onze rechten”, zei Edwards. Ze eiste dat alle concessies en gronden rondom de inheemse gemeenschappen nietig worden verklaard.

De volksvertegenwoordiger hekelde dat de president sprak over strafmaatregelen tegen de betrokkenen bij de ongeregeldheden van dinsdag, zonder concrete maatregelen te noemen wat de regering gaat doen ten aanzien van de concessies die, volgens haar, de aanleiding zijn geweest voor de onlusten. Van de president wilde Edwards concreet weten wanneer de concessie waar het allemaal om te doen is wordt ingetrokken.

(lees verder onder de foto)

Verwijten

Ook fractiegenoot Claudie Sabajo vond de benadering van Santokhi niet in de haak. Volgens haar zou het staatshoofd zonder echt medeleven met de inheemsen te hebben betoond over de tragische gebeurtenis direct hebben gesproken over zaken ten aanzien van het onderzoek en verwijten hebben gemaakt. De parlementariër merkte op dat de inheemsen vanaf 1975 aandacht vragen voor hun collectieve rechten. Het begon met een voettocht van Albina naar Paramaribo. Zevenenveertig jaar verder is nog niks in orde gemaakt. “Elke keer moeten de inheemse strijders smeken en op hun knieën gaan voor een klein stukje land waar zij recht op hebben”, stelde Sabajo. Ze pleitte ervoor dat er een onderzoek komt naar de omstandigheden waaronder de twee mannen bij de schermutselingen met de politie om het leven zijn gekomen

Ook NPS-assembleelid Patricia Etnel was niet tevreden over de benadering van het staatshoofd. Ze gaf aan dat aan de hand van de uitspraken van Santokhi de inheemsen het gevoel zullen krijgen dat ze er niet bij horen. “Dat ze geen deel zijn van deze samenleving.”

Regering schuldig

Volgens haar wordt de indruk gewekt dat wat te Pikin Saron is gebeurd iets van “criminele aard” is. Echter, dat is het volgens Etnel niet, omdat de inheemsen vanaf het aantreden van de huidige regering en ook daarvoor herhaaldelijk hebben aangegeven dat de wijze waarop concessies in hun gebied worden uitgegeven niet goed is.

De NPS’er merkte op dat Suriname sinds 2008 partij is bij het VN-verdrag ten aanzien van de collectieve rechten van inheemsen, maar dat geen enkele regering handelt naar deze internationale conventie. Ze merkte op dat niet moet worden getracht om anderen de schuld te geven van wat te Pikin Saron is gebeurd. “Alle blaam treft de regering”, vindt Etnel.

Ze hoopt dat vanaf nu de inheemsen daadwerkelijk worden betrokken en geconsulteerd bij zaken die in hun leefomgeving zullen worden gedaan. Wat zich te Pikin Saron heeft afgespeeld heeft volgens haar niet te maken met “politieke kleur”. “Het heeft te maken met algemene belangen en met de situatie van iedere Surinamer aldaar”, aldus Etnel.