IN DE NATIONALE Assemblee hebben zowel dit college als de regering enige aandacht gewijd aan de gewelddadige gebeurtenissen begin deze week te Pikin Saron. Ook de zaken die kennelijk hebben geleid tot de uitbarsting en ook die te maken hebben met de rechten, wensen en grieven van inheemsen zijn ter sprake gekomen.

President Chandrikapersad Santokhi zei dat hij de minister van Grondbeleid en Bosbeheer (GBB) instructie heeft gegeven het parlement te informeren door wie en wanneer concessies in het district Para zijn uitgegeven. Maar kennelijk vergat hij daarbij te vermelden dat hij zelf instructies tot verlengingen heeft gegeven en dat ook, nadat hij in juli 2020 aantrad, compleet nieuwe concessies in het district zijn toegewezen.

GBB-minister Dinotha Vorswijk gaf wel duidelijkheid. “Toen ik als bewindsvrouw aantrad op het departement was reeds het besluit van de regering genomen om geen nieuwe houtkapconcessies uit te geven en ook geen verlengingen te accorderen. Op 11 juli vorig jaar heb ik een schrijven van het staatshoofd ontvangen om verlengingen wel te accorderen. Dit om de economische ontwikkeling te blijven bevorderen, werkgelegenheid te blijven waarborgen en de productie te stimuleren”, zei ze.

De quasi-daadkrachtige toon en houding van de president in deze kwestie maken op niemand enige indruk. Dat hij ook nu pas instructie geeft om een inventarisatie te maken van de vonnissen van het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens en wat daarvan is uitgevoerd is een regelrechte aanslag op de intelligentie van de samenleving. Hoe lang roepen de inheemsen niet om uitvoering van het Kaliña- en het Lokonovonnis?

Is de president er niet van op de hoogte dat de afbakening van het leefgebied van de inheemsen één van de expliciete geboden van het Hof is? Weet hij niet dat in het vonnis expliciet is opgenomen dat het uitgeven van concessies en andere economische rechten in deze leefgebieden met de bewoners moet worden besproken en dat pas na hun instemming zaken kunnen worden geformaliseerd? Weet president Santokhi niet dat er na zijn aantreden tegen de bepalingen in het vonnis toch gronden en concessies zijn uitgegeven of verlengd zonder medeweten en instemming van de inheemsen?

Oplossing van het grondenrechtenvraagstuk behoorden tot de prioriteiten van zijn regering toen hij aantrad. Dat was opgenomen in de verklaring toen de coalitie – VHP/Abop/NPS/PL – aan de Surinaamse samenleving werd gepresenteerd. Na ruim drie jaar is bitter weinig gedaan om het vraagstuk fundamenteel op te lossen. Voorwenden alsof het vraagstuk zich nu voordoet en daadkrachtig wordt aangepakt siert het staatshoofd niet.

Nu de conceptwet om de grondenrechten te regelen weer op de agenda van het parlement staat, is het van belang dat deze, ontdaan van partijpolitieke intriges, wordt behandeld en ook de ondersteunende wet- en regelgeving die ervoor moet zorgen dat deze wet kan worden uitgevoerd snel tot stand komt. Het heeft al veel te lang geduurd dat opeenvolgende regeringen op ordinaire wijze hebben gesold met de belangen van de inheemsen.