Tekst en beeld Jason Pinas

PARAMARIBO — Assembleevoorzitter Marinus Bee zal president Chandrikapersad Santokhi een andere route voorstellen om te komen tot een nieuw kiesstelsel. Dat bevestigde Bee woensdag, na de afsluiting van de Academische week in De Nationale Assemblee, waarbij verschillende deskundigen hebben gediscussieerd over het nieuwe kiesstelsel dat moet komen en diverse modellen zijn gepresenteerd. Santokhi heeft onlangs een juridisch-technisch team geïnstalleerd om de bevindingen en voorstellen van de studiegroep onder leiding Hans Lim A Po, tot een wetsproduct te maken.

Maar Bee ziet graag een andere aanpak. “Laten we eerst goed vaststellen voor welke van de verschillende voorstellen die zijn gepresenteerd, we kiezen. Op basis daarvan kunnen we een wetsproduct maken”, zegt de parlementsvoorzitter. Dat idee zal hij met Santokhi bespreken wanneer hij terug is uit Nederland. Bee: “als we nu op basis van dat rapport van meester Lim A Po een wet maken en het komt niet door het parlement, dan beginnen we weer bij nul.”

Genoeg draagvlak

Tijdens de discussies in de Academische week zijn vijf verschillende modellen gepresenteerd door de groepen die uitgenodigd waren. Los van Hans Lim A Po hebben Jeniffer Van Dijk-Silos, ex-voorzitter van het Onafhankelijk Kiesbureau(OKB) en oud vice president Robert Ameerali ook voorstellen gedeponeerd bij DNA. Bee denkt dat het beter is als de verschillende fracties in discussie gaan over de verschillende modellen. Zijn doel is om zoveel mogelijk draagvlak te vinden bij de assembleeleden. Hij wijst erop dat voor deze wet minimaal 34 stemmen nodig zijn om het goed te keuren.

Daarom is het voor hem belangrijk om eerst goed met alle fracties in overleg te gaan. “We moeten ook rekening houden met de tijdslijn naar de verkiezingen. We onderschatten dat, maar het is heel kort”, merkt Bee op. De komende week volgt een vergadering met de fractieleiders. Omdat de tijd kort is denkt de parlementsvoorzitter dat de belangrijkste wetsveranderingen nu doorgevoerd kunnen worden. De overige wijzigingen kunnen na de verkiezing van 2025 opgepakt worden.

Landelijke evenredigheid

Ameerali is voorstaander van een volledige landelijke evenredigheidsstelsel waarbij elke burger, waar van het land die zich ook bevindt, mag stemmen op een kandidaat. “Iemand in Kwamalasemutu moet gewoon op een kandidaat in Paramaribo kunnen stemmen en omgekeerd ook”, zegt hij tegenover de Ware Tijd. Dat is volgens hem het meest ideale en gemakkelijke model.

“Het zal misschien een beetje meer tijd kosten maar we hebben dan in een keer een goed system”, zegt hij. Als het aan hem ligt worden de districtscommissarissen en districtsraden gekozen door de lokale gemeenschappen. “Dat is echte decentralisatie. Als we iets doen laten we het gelijk doen”, stelt Ameerali voor.

Eerlijk kiessysteem

Jurist Serena Essed, die vanaf het begin nauw is betrokken bij dit proces, is blij dat alle fracties actief hebben geparticipeerd aan de academische week. Met de wijzigingen die zullen komen in het nieuwe kiesstelsel zal er volgens haar sprake zijn van een eerlijk kiessysteem in Suriname.