Tekst en beeld Tascha Aveloo
PARAMARIBO — Woorden: lyrisch, poëtisch, diepzinnig, uitdagend, zwaar emotioneel beladen, maar vooral mooi in al hun unieke variaties. Intense klaaggezangen die vragen waarom we elkaar moeten haten en benijden terwijl we allemaal een vader en moeder hebben en dezelfde weg gaan aan het einde van ons leven. Die waren tekenend voor de Alakondre Puwema Neti op dinsdag 21 maart.
“Mijn gedachte was om kunst en cultuur als tegengif te gebruiken tegen de stroming binnen de samenleving waarbij steeds meer het accent wordt gelegd op verschillen tussen groepen, maar ook tegen ongelijkheid op maatschappelijk gebied.” Caricom-Jeugdambassadeur voor Suriname, Matai Zamuël verkondigt zijn streven zeer passioneel bij de herdenking van Internationale dag voor Poëzie en Internationale Dag voor de Uitbanning van Rassendiscriminatie.
“Met hun presentatie gaven ze aan dat succesvol samenwerken en vredig samenleven niet vereist dat je hetzelfde moet zijn”
Die herdenking was door hem georganiseerd in Thalia in de vorm van de Alakondre Puwema Neti. Hij verwijst met zijn uitspraak naar de recente onlusten van 17 februari, maar ook naar de problemen op sociale media waar mensen onrust creëren met raciale uitlatingen.
Het tegengaan van rassendiscriminatie is volgens hem een streven dat zowel nationaal als internationaal waardevol is en bijdraagt tot een betere cohesie in de samenleving. “Suriname heeft zich verbonden aan diverse verdragen en handvesten. Dat moeten geen loze woorden zijn maar er moet gewerkt worden aan de uitvoering.”
Zamuël stelt dat dit niet slechts de taak is van de overheid door middel van beleid, maar dat ook NGO’s en de burgerij een verantwoordelijkheid daarin hebben. De jaarlijkse ‘Wereld Poëziedag’, 21 maart, is in 1999 door Unesco ingesteld om het schrijven, publiceren en lezen van poëzie te bevorderen en de taalkundige verscheidenheid via poëtische expressie onder de aandacht te brengen.
Week van solidariteit
Op deze zelfde dag wordt ook herdacht de Internationale Dag voor de Uitbanning van Rassendiscriminatie. Het is de dag waarop in 1960 de politie in Sharpeville, Zuid-Afrika, het vuur opende op demonstranten en 69 mensen doodde tijdens een vreedzame demonstratie tegen de toen geldende apartheidswetten.
Nadat de Verenigde Naties in 1979 activiteiten had ondernomen tijdens het ‘Decennium voor acties tegen Racisme en Rassendiscriminatie’, besloot ze dat jaarlijks, beginnend op 21 maart, er een week van solidariteit moest komen. In deze periode worden met de volkeren die strijden tegen racisme en rassendiscriminatie, diverse activiteiten georganiseerd.
Diverse thema’s
Diverse woordkunstenaars en bekende personen hebben aan de avond in Thalia meegewerkt. In hun voordrachten bespraken ze behalve het hoofdthema discriminatie ook andere onderwerpen zoals samenwerking, liefde, nationalisme, eigenwaarde, verdriet en pijn. Diego Lapar droeg in het Spaans een gedicht voor over de liefde voor flora en fauna.
Ingrid Elsenhout droeg het gedicht ‘Uma’ van haar moeder, de legendarische Johanna Schouten-Elsenhout voor en Toefi het gedicht ‘Black’, kort maar intens. “Zwart is de kleur van mijn huid. Kleurrijk is mijn kleding. Maar als ze mij zien,.. zien zij alleen maar duisternis”, dicht hij in het Engels.
Dat was ook bijzonder. Engels, Nederlands, Saamaka, Spaans, Sarnami en zelfs Hindi waren deel van de woordenvloed. Shiroman Chothoe, Hilde Neus, Melissa Illis, Jeffrey Quartier en vele anderen presenteerden hun gedichten. Carlo Jadnanansing droeg gedichten voor van Trefosa en zijn vriend Shrinivasi en legde de betekenis van ze uit.
Gestreden
Schrijfster Ismene Krishnadath vertelde uit haar eigen ervaring met discriminatie als kind van een gemengd koppel waar niet eenieder van de familie blij mee was. Daarna las zij een column voor. Siegmien Staphorst, voorzitter van Naks, riep op om ons visite kaartje ‘de bromki dyari’ met hand en tand te verdedigen als voorbeeld voor de wereld en riep op dat we als burgers ervoor moeten waken dat deze zelfde ‘bromki dyari gedachte’ niet tegen ons gebruikt wordt door politici.
Anira Hamat moedigde aan, dat we vanwege de strijd die onze voorouders hebben gestreden, we onze verworvenheden niet op het spel moeten zetten door enge belangen. Jean Luc ‘Koloku’ Josafath, riep het publiek op om groot te blijven en te durven dromen en Rutu Ravales declameerde gedichten van zijn vader Dobru.
Een groep van vijf artiesten van Naks, allemaal gekleed in mooie klederdracht, zong en droeg gedichten voor. Met hun presentatie gaven ze aan dat succesvol samenwerken en vredig samenleven niet vereist dat je hetzelfde moet zijn. De avond werd afgesloten met een open mic die enthousiast werd ingevuld door enkele pittige, dynamische jongeren die ook wat te zeggen hadden over het thema.