Live nieuws en radio streams uit Suriname!


Home » Surinaams nieuws » Waarom Suriname in potentie rijk is, maar door zijn leiders en volk arm blijft

Waarom Suriname in potentie rijk is, maar door zijn leiders en volk arm blijft

Gisteren heb ik een artikel geschreven waarin ik een beroep doe op Potros Santokhi en minister Ramadhin om doordacht de ambities om, in samenwerking met India, een medicijnfabriek op te zetten in Suriname (als u het gemist heeft kunt u het hier lezen).

Met de lange tenen in Suriname zullen ze weer denken: “daar hebben we Ashwin Ramcharan weer, die staat aan de kantlijn en roept weer.” Wel beste mensen, iedereen die mij kent weet wat ik voor elkaar krijg als ik een team mag aansturen. Met dank aan een belangrijke adviseur schrijf ik dit artikel. Ik hoop dat het u tot actief meedenken aanzet.

Lees hier ook het artikel over de hogere lokale rijstprijs dan de exportprijs van rijst, waarin ik beschrijf hoe Surinamers door roofkapitalisten worden uitgebuit onder toeziend oog van deze regering en met name het ministerie van Economische Zaken.

Dit brengt mij op de vraag, en die zou u ook moeten interesseren, wat maakt dat Suriname 1 stap vooruitzet om vervolgens 10 stappen achteruit te zetten? Waarom zijn bepaalde Surinaamse personen en families in de afgelopen 50 jaar enorm rijk geworden terwijl anderen maar mondjesmaat overleven? Waarom zijn deze scheefheden zo hardnekkig en zo moeilijk te veranderen?

Onderstaand zet ik summier uiteen wat door intelligente studenten in Suriname opgepakt moet worden om hier verder op maat voor de Surinaamse samenleving onderzoek naar te doen, scripties over te schrijven en op te promoveren.

De essentie ligt in het feit dat politieke en economische instituties zowel economische groei kunnen bevorderen, als uitbuiting en stagnatie kunnen voortbrengen. De eerste categorie wordt aangeduid als ‘inclusief’, terwijl de tweede categorie als ‘extractief’ wordt bestempeld.

Suriname heeft een extractief systeem: Suriname moet het doen met extractieve instituties, waarbij inkomen van het grootste deel van het Surinaamse volk wordt overgedragen naar een kleine elite.

De inzichten die van groot belang zijn
In het magnum opus “Waarom sommige landen rijk zijn en andere arm” trachten de vooraanstaande Amerikaanse economen Daron Acemoglu en James Robinson een verklaring te verschaffen voor de dispariteit in welvaart tussen naties. Aanschouwt men de aarde vanuit de kosmos, dan openbaart zich een opmerkelijke tegenstelling tussen het helder verlichte Zuid-Korea en het in duisternis gehulde Noord-Korea. De eerstgenoemde vertegenwoordigt een van de meest welvarende landen ter wereld, met een inkomen per hoofd van US$ 31.000 in 2011, terwijl laatstgenoemde slechts US$ 1800 per hoofd bereikt. Een onthutsend verschil van een factor 17.

Dit welvaartsgat, dat zich eveneens openbaart tussen aangrenzende landen zoals Israël en Palestina, de Verenigde Staten en Mexico, alsook het voormalige West- en Oost-Duitsland, noodzaakt tot een grondige analyse. Dit geldt ook voor Suriname, Guyana en andere Zuid-Amerikaanse (buur) landen.

Een verklaring dient gezocht te worden in de politieke verschillen tussen landen en de daaruit voortvloeiende uiteenlopende organisatie van hun economieën.

In het streven naar de rechtvaardiging van welvaartsdiscrepanties, trachten Acemoglu en Robinson bestaande theorieën dienaangaande te behandelen en vervolgens te weerleggen. De geografische hypothese, bijvoorbeeld, legt de focus op het opvallende gegeven dat veel arme landen zich tussen de Steenboks- en Kreeftskeerkring bevinden. Zou de heersende hitte daar niet de kans op diverse ziekten vergroten en een lage arbeidsproductiviteit teweegbrengen?

Deze hypothese wordt echter door de auteurs verworpen. Landen in de tropen zijn immers niet altijd armer geweest dan landen in de gematigde klimaatgebieden. In het verleden kenden plaatsen als Mexico, Peru en Bolivia bloeiende culturen, zoals die van de Azteken en de Inca’s.

Ook de culturele hypothese vindt uiteindelijk geen genade in de ogen van Acemoglu en Robinson. Zijn Afrikanen mogelijk arm vanwege een inadequaat arbeidsethos en een aanhoudend geloof in hekserij, waarbij zij afkerig zouden zijn van westerse technologie? Voor Suriname geldt dat deze zelfde perceptie de boventoon voert. Surinamers zouden lui zijn en daarom gaat het land niet vooruit. Onzin, volgens de wetenschappers Acemoglu en Robinson.

Inclusief versus extractief, de perversiteit van de Surinaamse instituten
Hoewel deze argumenten niet zonder meer worden genegeerd door de wetenschappers Acemoglu en Robinson, menen zij dat dergelijke factoren uiteindelijk zijn terug te voeren op de institutionele structuur van een land. Bijvoorbeeld, het gebrek aan vertrouwen onder Mexicanen ten opzichte van hun medemensen kan worden begrepen in het licht van de falende Mexicaanse overheid in het indammen van drugsgeweld en het gebrek aan een adequaat functionerend rechtssysteem. Surinamers wantrouwen elkaar ook heel erg. Daarom is het moeilijk zaken doen, afspraken maken en tot uitvoering van grotere ambities te komen.

Hiermee betreden we het kernthema van het werk: het karakter van politieke en economische instituties vormt de primaire oorzaak van welvaartsdispariteiten (welvaartsverschillen).

De essentie ligt in het feit dat politieke en economische instituties zowel economische groei kunnen bevorderen, als uitbuiting en stagnatie kunnen voortbrengen. De eerste categorie wordt aangeduid als inclusief, terwijl de tweede categorie als ‘extractief’ wordt bestempeld.

Welvarende landen koesteren inclusieve instituties, die mensen de juiste prikkels verschaffen. Cruciaal hierbij is een bepaalde politieke centralisatie, een centraal gezag dat recht en orde handhaaft en eigendomsrechten beschermt. Binnen deze stabiele context dienen burgers zich in staat te voelen om politieke besluitvorming te beïnvloeden (bijvoorbeeld via verkiezingen) en toegang te krijgen tot onderwijs en bankwezen. In een dergelijke samenleving gedijen burgers, nemen zij initiatieven en creëren zij welvaart.

Daarentegen moeten arme landen het stellen met extractieve instituties, waarbij inkomen van de massa wordt overgedragen naar een kleine elite.

Karl Marx, zou ongetwijfeld van uitbuiting gewagen (knipoog naar de politieke partij PALU). Subtiele en soms minder subtiele mechanismen stellen een elite in staat om zichzelf te verrijken, waarbij geweld en willekeur veelvoorkomende ingrediënten zijn, of het nu gaat om directe slavernij of de ongelijkheid in het voormalige Sovjetrijk. Als gevolg ontvangen burgers weinig prikkels om initiatieven te ondernemen.

Inclusieve instituties genereren welvaart en plegen doorgaans dit voorspoedig voort te zetten.

Acemoglu en Robinson verwijzen naar dit fenomeen als een opwaartse spiraal. Dergelijke samenlevingen zijn veelal ook open samenlevingen, gekenmerkt door een vrije pers bijvoorbeeld. Pogingen van een elite om het werk van anderen te monopoliseren, worden spoedig opgemerkt en middels politieke besluitvorming onmogelijk gemaakt. Extractieve instituties kunnen eveneens economische groei bewerkstelligen, maar zij kennen beperkingen.

Zo kende de Sovjet Unie vóór de Tweede Wereldoorlog economisch succes, met name gezien de crisis in de westerse wereld gedurende de jaren dertig, doch vanaf de jaren zestig stagneerde de economie. Uiteindelijk leidde dit tot de instorting van het Sovjet-imperium rond 1990. De huidige groei in China geschiedt eveneens onder extractieve condities. De communistische partij blijft allesoverheersend en de eigendomsrechten, en breder, de mensenrechten, zijn nog verre van gewaarborgd.

Conclusie
De oude generatie moet plaatsmaken voor de volgende generatie denkers en doeners. We hebben andere denkers en doeners nodig in Suriname. En er staat een nieuwe generatie klaar, maar die wordt klein gehouden en intellectueel uitgebuit door de oudere nietsnutters die 50 jaar laf hebben staan toekijken om af en toe een kippendief op te pakken en op te sluiten.

Al deze voorbeelden beschouwende is de conclusie duidelijk: Suriname heeft in de afgelopen 50 jaar een hardnekkig extractief systeem dat door de oude generatie politici en zakenlui is opgezet en nog steeds door dezelfde generatie in stand wordt gehouden.

We zien dat informatievoorziening mondjesmaat op gang komt. Men dringt het volk ingewikkelde, onnodig wijzingen op zoals het kiesstelsel dat per se gewijzigd moet worden, terwijl de fundamentele boosdoeners in het systeem niet worden aangepakt. Roofkapitalisten worden ook door de huidige regering gefaciliteerd door monopolies en kartels te waarborgen waardoor uitbuiting en extractief gedrag blijft voortgaan.

Om daadwerkelijk verandering te brengen moet het systeem in Suriname getransformeerd worden naar een inclusief systeem. En deze generatie van leiders, zien het niet en kunnen het niet. Ze zijn vastgeroest in het calculator tijdperk terwijl de potentiële jonge leiders van Suriname denken, werken, handelen en dromen in het mobiele computertijdperk met social media als informatiebron. De oudjes gebruiken de jongeren maar geven hun geen mandaat om te transformeren.

Als concreet voorbeeld noem ik het volgende: ik heb me bij de recente benoeming van de nieuwe procureur-generaal, mevrouw mr. Garcia Paragsingh afgevraagd of deze mevrouw haar wijsheid niet beter kon gebruiken om een andere jonge bekwame jurist (man of vrouw) had kunnen voordragen. Is er geen jongere jurist in Suriname te vinden die een net zo goede job als mr. Paragsingh had kunnen doen? Waarom stellen we steeds dezelfde mensen met dezelfde doctrines, hypothesen en manier van kijken naar ontwikkeling op?

De oude generatie houdt de boel op en eist terecht in deze nieuwe tijd plekken op die niet voor hen bestemd zouden moeten zijn. Met hun tegeltjes wijsheden, bloeddruk en viagratabletten, rollators en zo nog meer geriatrische hulpmiddelen staan ze op het voetbalveld vlak voor de goal de boel te verstoppen.

Maak plaats! 50 jaar hebben jullie niet gedaan wat jullie hadden moeten doen; een inclusief systeem moeten opzetten, zie het resultaat anno 2023, waarom zouden jullie het nu wel kunnen? Maak plaatst voor de volgende generatie!

Dr. Ashwin Ramcharan RO