Tekst en beeld Audry Wajwakana
PARAMARIBO — “Ik lees hier ‘Famiri Familie’, maar als we naar Nederland willen gaan, heb je een visum nodig. Echte familie staat open voor elkaar.” Dit zei Marinus Bee, voorzitter van De Nationale Assemblee (DNA), bij de opening van de nieuwe tentoonstelling ‘Famiri Familie; Surinaams-Amsterdamse verhalen vanaf 1611’ in het Nationaal Archief Suriname (NAS).
Vanwege de historische band die Nederland en Suriname met elkaar hebben, vindt Bee dat Nederland Surinamers visum vrij zou moeten ontvangen. “Dus na 160 jaar afschaffing slavernij laten we werken naar die echte familie”, aldus de parlementsvoorzitter.
“Het is een pijnlijke en ongelijkwaardige relatie, maar tegelijkertijd delen we een familierelatie met elkaar”
Nationaal archivaris Rita Tjien Fooh
In verband met de herdenking van 160 jaar afschaffing slavernij heeft het NAS in samenwerking met het Stadsarchief Amsterdam in Nederland de nieuwe tentoonstelling ontwikkeld. Deze is vrijdag formeel geopend door president Chandrikapersad Santokhi.
‘Nooit eerder verteld’
In de kleurrijk vormgegeven tentoonstelling worden onderbelichte geschiedenissen vanaf de zeventiende eeuw tot rond de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 vanuit zeven familieverhalen verteld. Het gaat om nooit eerder vertelde verhalen, zoals die van Johannes Charles.
Hij werd geboren rond 1793 in de omgeving van Elmina (het huidige Ghana) en als kind gevangen genomen, met een slavenschip naar Suriname werd vervoerd en als slaaf werd verkocht. Hij werd uiteindelijk vrijgekocht. Charles reisde vervolgens als bediende naar Amsterdam.
Met zijn Surinaamse familie bleef hij in contact middels briefwisseling. Vijf van deze brieven, verzonden door zijn zoon uit Paramaribo, zijn bewaard gebleven in het Stadsarchief Amsterdam. Deze archiefbronnen van hem en de andere families hebben onderzoekers van beide archiefinstituten verder uitgediept.
Familierelatie
De familierelatie tussen beide landen kwam daarbij duidelijk naar voren. Met de nieuwe verhalen in de tentoonstelling bieden het NAS en het Stadsarchief Amsterdam andere perspectieven en alternatieven om over de geschiedenis te vertellen. “Het is een pijnlijke en ongelijkwaardige relatie, maar tegelijkertijd delen we familierelatie met elkaar”, zei nationale archivaris Rita Tjien Fooh-Hardjomohamad.
De tentoonstelling dient daarom ook als een plek om samen te komen, te praten en ongemakkelijke gesprekken aan te gaan. De expositie wordt simultaan bij het NAS en het Stadsarchief Amsterdam gehouden. In verband met 160 jaar ketikoti is de tentoonstelling in het NAS op 1 juli tot en met vijf uur ’s middags open.
Ook de Nederlandse ambassadeur Henk van der Zwan, de speciaal gezant voor het slavernijverleden Frédérique de Man, enkele studenten van de Fontys Hogeschool uit Nederland waren vrijdag aanwezig, evenzo de ministers Bronto Somohardjo (Binnenlandse Zaken) en Henry Ori (Onderwijs, Wetenschap en Cultuur) en Urmila Ramlagansing, ondervoorzitter van de Staatsraad.
