Suriname heeft al sinds de militaire periode in de jaren tachtig van de vorige eeuw de naam een narcostaat te zijn. En hoewel vaak wordt beweerd dat het land dat inmiddels niet meer is, wordt nog altijd het overduidelijke bewijs geleverd dat het een belangrijke doorvoorhaven van cocaïne is. Stanley Raghoebarsing, minister van Financiën & Planning, vindt dat Suriname zich moet inspannen om van dat vervelende imago af te komen, zo zei hij laatst in een interview. Maar hoe dat zou moeten, is ook voor hem eigenlijk een raadsel.
Tekst Armand Snijders
Beeld Netflix
Suriname wordt in de wereld als narcostaat beschouwd omdat het als doorvoerland fungeert van cocaïne vanuit Zuid-Amerika naar Europa en de Verenigde Staten. Dat gebeurt al sinds militairen onder leiding van Desi Bouterse ruim veertig jaar geleden de macht grepen. De betrokkenheid van de voormalige sterke man van het land, die voor de drugshandel in Nederland bij verstek is veroordeeld, staat onomstotelijk vast. Die van een aantal van zijn familieleden ook.
Maar de lucratieve cokehandel bleef ook nadat de militairen uit het machtscentrum waren verdwenen. Want niet alleen militairen begaven zich in de narco-business, ook andere Surinamers stapten daar op een gegeven moment in en werden er schatrijk mee.
Iedereen kent bedrijven die met drugsgeld groot zijn geworden, van ondernemers die in hun jeugd op blote voeten naar school moesten lopen omdat hun ouders geen geld hadden. Maar vrijwel van de ene op de andere dag succesvolle bedrijven hadden en zichzelf protserige huizen en dure auto’s kunnen veroorloven.
“Ramdin heeft nog steeds niet door dat door de overtrokken stampij die hij maakte, de aandacht van de internationale pers werd getrokken”
Banden met drugsmaffia
Ook de politiek wordt voor een deel beheerst door drugsbonzen; er zouden zelfs vooraanstaande politici, die momenteel nog steeds actief zijn, nauwe banden onderhouden met de drugsmaffia, concludeerden de Braziliaanse justitiële autoriteiten vorig jaar.
Dat was niet de eerste keer. In de jaren negentig van de vorige eeuw had een parlementaire commissie al een lijvig rapport gepubliceerd waarin dat ook was vastgesteld. Daarin werden de namen van onder meer vader Desi en zoon Dino Bouterse, Melvin Linscheer en de inmiddels overleden Ruben Rozendaal en Rupert Christopher genoemd.
Die Braziliaanse bevindingen zijn allemaal door de Surinaamse justitie grotendeels terzijde geschoven en genegeerd. Ook andere tips vanuit het buitenland (onder meer de Verenigde Staten en Nederland) zijn meestal niet serieus behandeld en opgepakt.
Immers de verwevenheid tussen politiek en de drugswereld heeft ervoor gezorgd dat ook justitie daardoor beïnvloed wordt en de echte zware drugsbazen in Suriname nooit zijn opgepakt.
Grensoverschrijdende criminaliteit
Dat er wel enkele personen in het buitenland zijn opgepakt of veroordeeld, zegt wat dat betreft genoeg. Want waarom zijn de lokale autoriteiten nooit tegen deze personen opgetreden? Of waarom is er nooit een onderzoek geweest naar waar ze hun buitensporige rijkdom mee hebben verdiend? Dat wordt toegeschreven aan de connecties die ze hebben, vooral op politiek niveau.
“De verwevenheid tussen politiek en de drugswereld heeft ervoor gezorgd dat de echte zware drugsbazen in Suriname nooit zijn opgepakt”
Dit alles maakt Suriname tot een narcostaat, die het eigenlijk niet meer wil zijn. Raghoebarsing lijkt als een van de regeringsleden te erkennen dat Suriname wat dat betreft een probleem heeft dat niet eenvoudig op te lossen valt.
“We moeten onze reputatie opschonen, maar zijn helaas niet in staat dat op eigen houtje te doen. We hebben thans te maken met grensoverschrijdende criminaliteit en zullen het met anderen moeten doen”, zo beseft hij.
Dat de bewindsman dat zegt betekent dat hij in ieder geval een stuk realistischer is dan zijn collega Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, Internationale Business en Internationale Samenwerking. Die schreeuwde vorig jaar moord en brand naar aanleiding van de Netflix-serie ‘Narco Saints’.
Daarin wordt het fictieve verhaal verteld van een Zuid-Koreaanse drugsbaron die opereert in Suriname, waardoor ons land zou worden “weggezet als een narcostaat”, aldus de minister.
Internationale pers
Ramdin heeft nog steeds niet door dat door de overtrokken stampij die hij hierover maakte, de aandacht van de internationale pers werd getrokken. En dat dit uiteindelijk leidde tot een onderzoek van de invloedrijke Franse krant ‘Le Monde’. Die constateerde dat maar liefst 20 procent van de totale behoefte aan cocaïne in Frankrijk via Suriname en Frans-Guyana naar dat land wordt gesmokkeld.
De omvang van die smokkel verbaasde zelfs de Fransen en ze vragen zich af hoe het zover heeft kunnen komen. Een van hun zorgpunten is in ieder geval dat naar hun mening Suriname er te weinig aan doet om de smokkel tegen te gaan.
Dat staat haaks op de bewering van Ramdin dat “het imago van Suriname ingrijpend is verbeterd” en “dat Suriname niet meer aan dit soort praktijken meedoet”.
Iedereen vroeg zich af waar hij deze pertinente onwaarheid op baseerde. Sindsdien zijn in Europese havens of wateren weer tal van onderscheppingen van grote partijen cocaïne geweest die afkomstig waren uit Suriname. Dus daarmee werd zijn leugen gelogenstraft.
Groot drugsnetwerk ontmanteld
Onlangs maakten de justitiële autoriteiten in Frankrijk bekend dat ze een groot drugsnetwerk met bolletjesslikkers hebben ontmanteld, waarvan de bevoorrading plaatsvond vanuit Suriname. De drugslijn liep vanuit Paramaribo via Cayenne naar Frankrijk en vervolgens naar andere Europese landen. In totaal zijn twaalf verdachten aangehouden.
Ook uit dit onderzoek kwam naar voren dat de drugshandelaren hun koeriers -veelal kansarme jongeren- ronselen in Suriname en Frans-Guyana. De Franse autoriteiten zijn er vooralsnog ook niet in geslaagd om de toelevering vanuit Suriname een halt toe te roepen. En zolang dat het geval is, zal op ons land het stempel van ‘narcostaat’ gedrukt staan.
Belangrijk is volgens Raghoebarsing dat partijen de handen ineen slaan om drugscriminelen te bestrijden waarbij ook meer de inzet van buitenlandse mogendheden moet worden gevraagd, zoals nu al gebeurt.
“We moeten onze reputatie opschonen, maar zijn helaas niet in staat dat op eigen houtje te doen. Daarnaast is het heel belangrijk dat als je het leiderschap van een land voorop stelt, je niet gezien wilt worden als een druggerelateerd land.”