De Portugese premier António Costa heeft op dinsdag zijn ontslag ingediend naar aanleiding van een politieonderzoek naar mogelijke vriendjespolitiek en corruptie. Costa deed deze aankondiging tijdens een televisieverklaring na een bijeenkomst met de Portugese president Marcelo Rebelo de Sousa. Hij werd opgeroepen om uitleg te verschaffen over de recente ontwikkelingen in zijn regering. Eerder op de dag werd een huiszoeking uitgevoerd in Costa’s ambtswoning, het São Bento-paleis. Ook werden de kantoren van zijn stafchef en de ministeries van Milieu en Infrastructuur doorzocht.

De zaak in kwestie houdt Portugal al geruime tijd bezig. In 2019 begon er een onderzoek naar mogelijke illegale deals met betrekking tot de winning van lithium en de productie van waterstof in Portugal. Portugal beschikt over de grootste lithiumvoorraad in Europa, een waardevolle grondstof voor onder andere elektrische autobatterijen. De winning van lithium gaat gepaard met grote financiële belangen, wat bedrijven zowel nationaal als internationaal aantrekt.

Het politieonderzoek leidde op dinsdag tot ten minste vijf arrestaties, waaronder de stafchef van de premier, twee bedrijfsleiders van betrokken ondernemingen, een zakenman en een burgemeester. Daarnaast werd de minister van Infrastructuur, João Galamba, aangeklaagd. Volgens de aanklagers is er ook een apart onderzoek gaande naar Costa zelf, waarin wordt beweerd dat hij persoonlijk heeft ingegrepen om de contracten met de betrokken bedrijven te versnellen.

Costa heeft aangegeven volledig mee te willen werken aan het onderzoek en beweert een schoon geweten te hebben. Toch heeft hij besloten om niet terug te keren als premier, omdat de beschuldigingen een negatieve invloed hebben op zijn integriteit. Hij benadrukt dat de verantwoordelijkheden van een premier niet verenigbaar zijn met enige verdenking met betrekking tot zijn integriteit.

De 62-jarige António Costa leidde de Portugese regering sinds 2015. In januari 2022 verwierf zijn partij, de Partido Socialista, een absolute meerderheid. De volgende verkiezingen staan gepland voor 2026. President Marcelo Rebelo de Sousa moet nu bepalen of hij vervroegde verkiezingen uitschrijft of dat de socialisten zelf een nieuwe regering mogen vormen. Totdat hierover een beslissing is genomen, zal Costa zijn functie als premier behouden.