Het is duidelijk dat we te maken hebben met een krachtige president, en dit wordt dagelijks bevestigd zodra we ontwaken. Hoewel een rechtvaardige samenleving niet uitsluitend kan steunen op wetten, regels en procedures, lijken zelfs deze niet langer te worden nageleefd. De president lijkt te doen wat hij wil, en echte verandering vereist een gezamenlijke inspanning van iedereen, inclusief het Kabinet van de President, de burgers, ambtenaren, de pers en met name De Nationale Assemblee, die de hele samenleving vertegenwoordigt binnen het systeem dat we hebben gekozen.

Wat zien we gebeuren? Mensen die zijn aangesteld om ons en het systeem te beschermen, zodat het naar behoren kan functioneren, lijken nu deel uit te maken van wanbeheer. Zelfs wanneer de wet aan onze zijde staat, lijken ze niet meer te overtuigen. Dit illustreert hoe diep we zijn gezonken. Hoewel het misschien niet nodig is om verdere voorbeelden te noemen om ons punt te bewijzen, kunnen we toch niet weerstaan aan de verleiding om twee recente incidenten te benoemen: de kwestie van het Besluit Grondconversie 2023 en de Wijzigingswet op de btw van 5 september 2023.

Laten we beginnen met de kwestie van de grondconversie. De president lijkt het advies van de Staatsraad te negeren en handelt openlijk tegen dit advies in, terwijl de Staatsraad een essentieel onderdeel is van onze wetgevende macht volgens de grondwet. Wanneer een staatsbesluit wordt genomen, heeft dit dezelfde juridische kracht als een wet in materiële zin. In dit specifieke geval gaat het om een staatsbesluit ter uitvoering van een wetsvoorstel dat al klaarligt bij De Nationale Assemblee, wat een wet in formele zin is. Met fatsoen kunnen er geen zaken worden geregeld via een staatsbesluit voordat het wetsvoorstel in De Nationale Assemblee is behandeld, tenzij er een duidelijke en dringende reden is die wordt ondersteund door het wetsvoorstel zelf. Anders zou het staatsbesluit moeten worden ingetrokken, tenzij dit voorval alsnog wordt geregeld in de wet. Dit is een kwestie van bestuursrecht en respect voor de rechtsstaat.

Nu, wat betreft de belastingkwesties, heeft de deskundige Stanley A. Esajas herhaaldelijk gewezen op de problemen in ons belastingstelsel. Het is een rommeltje, en in plaats van verbeteringen door te voeren, lijkt de situatie met de dag te verslechteren. Dit is verontrustend, en het lijkt erop dat een groot deel van onze politieke en bestuurlijke elite nog steeds niet volledig begrijpt hoe ernstig deze problemen zijn. Zelfs delen van het maatschappelijk middenveld, zoals vakbonden en bedrijfsleven, lijken hun belangen te beschermen binnen het kader van het huidige regime. Dit ondermijnt de steunpilaren van ons systeem.

Er zijn spreekwoorden die zeggen: “Wie niet horen wil, moet voelen.” Op dit moment lijkt de president te regeren als een olifant in een porseleinkast, zonder veel acht te slaan op de gevolgen van zijn beslissingen. Het is van cruciaal belang dat we ons bewust worden van de ernst van de problemen en dat we als samenleving verenigd optreden om het tij te keren. De rechtsstaat en goed bestuur zijn essentieel voor de toekomst van ons land, en we moeten er samen aan werken om deze te versterken.