Het in Nederland gevestigde en omstreden geldwissel- en transactiekantoor Suri-Change heeft nu toch erkend dat het de afgelopen jaren honderden ongebruikelijke betalingen te laat heeft gemeld bij de overheid. Eerder werd dat tegengesproken en sprak het bedrijf van ‘onterechte beschuldigingen’. Nu probeert de van oorsprong Surinaamse onderneming het straatje schoon te vegen en zegt te willen schikken met justitie.

Tekst Armand Snijders

Beeld Regio15

Alle kantoren van Suri-Change zijn op last van de burgemeesters van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag nog altijd gesloten nadat in mei van dit jaar bij de meeste filialen ’s nachts explosieven waren afgegaan. Dat gebeurde enkele weken na de invallen door de justitiële autoriteiten in verband met een onderzoek naar onfrisse praktijken van de financiële instelling.

Het is niet voor het eerst dat Suri-Change in opspraak is geraakt. In 2007 constateerde De Nederlandsche Bank (DNB) al tekortkomingen bij onderzoek naar cliënten en in 2014 kreeg het bedrijf een bestuurlijke boete. In 2017 volgde ook al een inval.

“Suri-Change vindt het ontzettend vervelend dat er fouten zijn aangetroffen, maar benadrukt dat er geen opzet in het spel is geweest”

Advocaat Ayse Çimen

In 2019 zegde ABN Amro Bank een rekening van de aan Suri-Change gelieerde Surichange Bank op, na een groot aantal ongebruikelijke transacties. En in 2022 wilde ABN Amro Bank ook alle andere bankrekeningen van Suri-Change opzeggen in verband met witwasrisico’s. De rechter stak er in eerste instantie een stokje voor, maar inmiddels is de instelling alsnog weg bij de bank.

Honderden ongebruikelijke betalingen

Suri-Change erkende onlangs via haar advocaat, Ayse Çimen, dat het in de afgelopen jaren honderden ongebruikelijke betalingen te laat heeft gemeld bij de overheid. Die meldingen zijn wettelijk verplicht. “Suri-Change vindt het ontzettend vervelend dat er fouten zijn aangetroffen, maar benadrukt dat er geen opzet in het spel is geweest.” Ze ontkende dat er meldingen bewust niet zijn doorgegeven.

Het is opmerkelijk dat het bedrijf nu opeens wel toegeeft in ieder geval niet volgens de geldende regels te hebben gehandeld, nadat het eerder de handen in onschuld waste en in alle toonaarden ontkende. Het bedrijf is volgens Çimen bereid om te schikken en heeft daarvoor een voorstel gedaan bij het Openbaar Ministerie (OM). Dus daarmee wordt openlijk toegegeven dat men in de fout is gegaan.

Niet onder de indruk

Echter, het OM is niet onder de indruk van de knieval en het aanbod van het bedrijf. Bovendien is het jarenlang niet of onvolledig melden van ongebruikelijke transacties van boven de tweeduizend euro slechts één van de aanklachten tegen Suri-Change die het OM eind maart na de invallen bekendmaakte.

Vijf personen, onder wie de eigenaar, werden toen aangehouden. Justitie verdenkt ze net als het bedrijf van ondergronds bankieren en het op grote schaal witwassen van drugsgeld via verbouwingen aan woningen. Er werd beslag gelegd op 42 woningen, goed voor een geschatte waarde van 25 miljoen euro.

Na die arrestaties gingen bij verschillende vestigingen van Suri-Change in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag explosieven af. Dat was de reden dat alle filialen in ieder geval zes maanden niet open mogen.

Volgens een woordvoerder van de politie waren die explosies bedoeld als serieuze waarschuwingen, niet direct om slachtoffers te maken. Het is een beproefde methode die vaker wordt gehanteerd door de niets ontziende drugsmaffia. Wie er achter de aanslagen zit, is nog altijd niet duidelijk.

Suri-Change hoopt dat door een beetje in het stof te bijten en een schikking met justitie te treffen, de vestigingen snel weer open kunnen gaan. Want het personeel zit nu grotendeels en noodgedwongen thuis. Advocaat Çimen wijst er namens de eigenaar van het bedrijf op dat het OM eerder in zaken van grote banken, die ongebruikelijke transacties niet op tijd hadden gemeld, ook tot een schikking kwam.

Echter, het OM zegt dat het onderzoek nog loopt en dat het pas over vervolging of een schikking besluit als dat onderzoek klaar is. Waarschijnlijk is dat pas eind dit jaar. Ook zegt het dat de verdenkingen ruimer zijn dan alleen die van een financieel delict.

Politie wisselde miljoenen

De opeenvolgende problemen waren voor de Nederlandse politie geen reden om een contract met Suri-Change te herzien. Dat contract werd in 2016 gesloten en daardoor kon de politie jaren samen werken met het bedrijf om in beslag genomen buitenlandse valuta om te wisselen naar euro’s. Dat onthulde het Nederlandse actualiteitenprogramma ‘Nieuwsuur’ onlangs.

Echter, uit transactieoverzichten blijkt dat er veel hogere bedragen zijn gewisseld dan eerder gemeld. Volgens deze stukken wisselde Suri-Change buitenlandse valuta om ter waarde van bijna 1,9 miljoen euro. Een woordvoerder van de Nationale Politie zegt dat het onduidelijk is of dat het totale bedrag is. Mogelijk hebben afzonderlijke politiediensten ook valuta gewisseld bij Suri-Change.

Het bedrijf zelf zegt dat het om ongeveer 2,5 miljoen euro gaat, waarbij het niet wil zeggen hoeveel commissie er is berekend. De politie schat die op ten minste vijftigduizend euro. Het contract met het geldwisselkantoor is pas opgeschort na de inval in maart. Eerder de samenwerking stoppen, had volgens het OM tot argwaan kunnen leiden.

Samenwerking geoorloofd

De politie vond de samenwerking geoorloofd omdat Suri-Change destijds (en nu nog steeds) een vergunning heeft van DNB. Die toezichthouder wilde geen vragen over Suri-Change beantwoorden omdat er een wettelijke geheimhoudingsplicht geldt voor specifieke bedrijven. Later dit jaar moet meer duidelijk worden over de aanklachten van het OM tegen Suri-Change en de daaraan gelieerde personen.

Ook zal de politie ruim twee ton aan in beslag genomen geld terug willen krijgen dat nog altijd bij Suri-Change ligt opgeslagen. Het gaat om omgerekend 206.000 euro in onbruikbare Zwitserse francs. Al maanden kan niemand bij dat geld omdat de panden van het geldwisselkantoor zijn gesloten.

Advocaat Çimen zegt dat de overeenkomst met de politie juist bewijst dat het bedrijf te vertrouwen is. “Als Suri-Change volgens justitie zo schimmig was, waarom deed de politie dan jarenlang zaken met het bedrijf?” Een woordvoeder van de politie geeft daarover duidelijkheid. “In 2017 hebben we het voor een aantal maanden stilgezet, maar er was onvoldoende bewijs voor strafbare feiten en de vergunning is ook toen niet ingetrokken.”

Zoals het er nu naar uitziet blijven de vestigingen van Suri-Change nog zeker tot het einde van dit jaar gesloten en zal de onzekerheid over de toekomst voor klanten en personeel voortduren.

Het straatje zal eerst naar tevredenheid van de justitiële autoriteiten in Nederland helemaal moeten zijn schoongeveegd. In hoeverre deze kwestie gevolgen heeft voor het Surinaamse zusterbedrijf Surichange Bank is onbekend. De leiding van het bedrijf wilde geen reactie geven.