De Europese Commissie wil reizen naar de Europese Unie zonder visum makkelijker kunnen tegenhouden. Het dagelijks bestuur van de EU heeft een wetsvoorstel gepresenteerd om dat mogelijk te maken. Zo wil de commissie illegale migratie tegengaan.
Burgers uit zestig niet-EU-landen kunnen zonder visum naar Europa komen. Zij mogen daar maximaal negentig dagen blijven. Volgens de commissie kan het “economische, sociale en culturele voordelen” opleveren en het toerisme en het bedrijfsleven bevorderen.
In 2019 maakten bijna 400 miljoen mensen er gebruik van, blijkt uit cijfers van de Europese Commissie.
Maar de commissie ziet ook risico’s. Bijvoorbeeld dat mensen uit een land waar wel een visum voor de EU nodig is, reizen naar een land waar dat niet het geval is en van daaruit illegaal doorreizen naar de EU.
Vorig jaar bleek bijvoorbeeld dat veel asielzoekers via Servië het Schengengebied binnenkwamen. Ook zijn er reizigers die langer dan de 90 toegestane dagen blijven of ten onrechte asiel aanvragen.
Meerdere maatregelen
De commissie wil de mogelijkheid krijgen om het visumvrije reizen uit bepaalde landen langer stop te zetten. Nu mag dat maximaal 27 maanden. Dit moet maximaal 36 maanden worden.
Ook wil de Commissie het makkelijker maken om de afspraken met een partnerland stop te zetten, bijvoorbeeld als een niet EU-land een soepeler visumbeleid hanteert dan de Europese Unie zelf. Dan bestaat volgens Brussel het risico dat mensen via een partnerland illegaal doorreizen naar de EU, zoals vanuit Servië gebeurde.
Als het aantal asielaanvragen uit partnerlanden plotseling sterk stijgt, moet het makkelijker worden om het visumvrij reizen tijdelijk stop te zetten.
Reacties
CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers is blij met het voorstel. Hij stelt dat reizen zonder visum “geen achterdeur moet worden voor illegale migratie.”
Met aangepaste regels kan illegale migratie beter worden beperkt, zegt Lenaers. “De voordelen van visumvrij reizen kunnen alleen genoten worden door landen die er op een verantwoorde en betrouwbare manier mee omgaan. Deze vernieuwde wet geeft ons eindelijk de instrumenten om snel in te grijpen wanneer landen dat niet doen.”
Thijs Reuten van de PvdA zegt dat het voorstel juist een inefficiënte manier is om migratie tegen te gaan. “Het oogt stoer, maar zal weinig effect hebben”, zegt Reuten. Wel is volgens hem een noodprocedure nodig “om snel te kunnen handelen als zich daadwerkelijk een noodsituatie voordoet”.
Migratiewetenschapper Hein de Haas beschouwt het voorstel van de Commissie als redelijk. “Alleen zou de EU nauwkeurig moeten afwegen of visumbeperking migranten juist ertoe aanzet niet terug te gaan of in de illegaliteit terecht te komen”, zegt hij. Volgens De Haas blijkt uit onderzoek dat “hoe moeilijker je het maakt te komen, hoe meer migranten blijven.”
Vervolg
Het wetsvoorstel is woensdag naar het Europees Parlement en de EU-ministers gestuurd. Die moeten eerst allebei een eigen standpunt over het voorstel innemen. Daarna gaan ze onderhandelen over een definitief oordeel.