Het handelen in geraffineerde suiker is de realiteit voor Abba Usman, een lokale handelaar in Abuja, Nigeria, zoals te zien op een foto van AP die zijn winkel in een markt in de stad laat zien. De suikerprijzen zijn naar ongekende hoogten gestegen, wat voor veel ondernemers in Nigeria, zoals bakker Ishaq Abdulraheem, ernstige uitdagingen met zich meebrengt. Hij moest kiezen tussen het verlagen van de productie van brood om de kosten laag te houden of de prijzen van brood te verhogen, wat zou resulteren in verminderde verkopen.

De situatie is niet beperkt tot slechts een paar bakkerijen. Tientallen anderen hebben de deuren moeten sluiten vanwege de onhoudbare suikerprijzen, die samenvielen met stijgende kosten voor brandstof en meel. Suiker is een essentieel ingrediënt in brood, een basisvoedsel voor de 210 miljoen inwoners van Nigeria, vooral voor diegenen die worstelen om voldoende voedsel op tafel te krijgen. Het stijgen van de suikerprijzen, met een toename van maar liefst 55% in slechts twee maanden, heeft een directe impact op de bakkers en hun vermogen om brood te produceren.

De wereldwijde suikerhandel is getroffen door een stijging van de prijzen naar het hoogste niveau sinds 2011, voornamelijk vanwege een afname van het wereldwijde aanbod als gevolg van ongunstige weersomstandigheden in grote suikerproducerende landen zoals India en Thailand, de tweede en derde grootste suikerexporteurs ter wereld.

Het zijn niet alleen de suikerprijzen die de problemen veroorzaken. Ontwikkelingslanden hebben al te maken met tekorten aan basisproducten zoals rijst en beperkingen op de voedselhandel, waardoor de voedselprijzen stijgen. Natuurfenomenen zoals El Niño, conflicten zoals die in Oekraïne en de devaluatie van valuta dragen allemaal bij aan de voedselonzekerheid.

De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties voorspelt een daling van 2% in de mondiale suikerproductie voor het seizoen 2023-2024 in vergelijking met het voorgaande jaar, wat neerkomt op een verlies van ongeveer 3,5 miljoen ton suiker. Deze afname wordt toegeschreven aan een groeiend gebruik van suiker voor biobrandstoffen, zoals ethanol, waardoor de wereldwijde suikervoorraden dalen tot het laagste niveau sinds 2009.

Brazilië, ’s werelds grootste suikerexporteur, verwacht pas in 2024 de gaten in de suikerproductie te kunnen dichten. Tot die tijd blijven landen die afhankelijk zijn van import, zoals veel landen in Sub-Sahara Afrika, kwetsbaar. Nigeria, bijvoorbeeld, importeert 98% van zijn ruwe suiker uit andere landen.

De problemen reiken verder dan de huidige situatie. In 2021 verbood Nigeria de import van geraffineerde suiker om de binnenlandse suikerverwerking te stimuleren. Er werd een ambitieus project van 73 miljoen dollar aangekondigd om de suikerinfrastructuur uit te breiden, maar deze strategieën zijn gericht op de langere termijn en bieden weinig verlichting voor de huidige uitdagingen waarmee handelaren zoals Abba Usman worden geconfronteerd.

De stijging van de suikerprijzen is deels toe te schrijven aan natuurlijke fenomenen zoals El Niño, dat wereldwijde weerpatronen verandert en extreme weersomstandigheden veroorzaakt, variërend van droogte tot overstromingen. Wetenschappers geloven dat klimaatverandering El Niño versterkt.

India en Thailand, twee grote suikerproducenten, hebben te maken gehad met verminderde oogsten als gevolg van ongunstige weersomstandigheden door El Niño. India zag bijvoorbeeld de droogste augustusmaand in meer dan een eeuw, terwijl de oogsten in de westelijke deelstaat Maharashtra, verantwoordelijk voor ruim een derde van de suikerrietproductie, achterbleven tijdens de groeifase.

De prognoses voor de suikerproductie zijn zorgwekkend. Thailand verwacht in het oogstseizoen van 2024 een aanzienlijke daling van de suikerrietoogst, van 93 miljoen ton naar slechts 76 miljoen ton. Dit heeft geleid tot prijsstijgingen en zelfs prijscontroles in Thailand, wat boeren ontmoedigt om suiker te blijven verbouwen.

Het vooruitzicht op een grotere suikerproductie in Brazilië in 2024 biedt enige hoop, maar de impact zal pas merkbaar zijn tegen maart, gezien de locatie op het zuidelijk halfrond. Ondertussen blijven zorgen bestaan over de groeiende wereldbevolking en de toenemende suikerconsumptie, die de suikervoorraden verder onder druk zullen zetten.

De wereldwijde suikervoorraden zijn momenteel op het laagste niveau sinds 2010, met minder dan 68 dagen voorraad om aan de vraag te voldoen. Landen zoals Indonesië, voorheen een grote suikerimporteur, hebben hun import verminderd, terwijl China, een andere grote importeur, gedwongen werd om suiker uit de voorraden te halen om de binnenlandse prijzen te stabiliseren.

De gevolgen van deze situatie zijn voelbaar in veel landen, zoals Kenia, dat ooit zelfvoorzienend was in suikerproductie maar nu gedwongen wordt om aanzienlijke hoeveelheden suiker te importeren vanwege tekorten door onvoldoende regen en slecht beheer. De prijzen zijn verdubbeld, waardoor de druk op lokale consumenten toeneemt.

In Nigeria, de grootste economie van Afrika, weerspiegelt de strijd van de bakkers de bredere gevolgen van de stijgende voedsel- en brandstofkosten, met de suikerprijs als een cruciale factor. Bakkerijen in Abuja hebben het moeilijk, wetende dat ze de broodprijzen moeten verhogen om de kosten te dekken, wat op zijn beurt sommige mensen in voedselonzekerheid brengt.

Het is duidelijk dat deze situatie een wereldwijde impact heeft, waarbij de suikercrisis een weerspiegeling is van bredere problemen die zich voordoen in verschillende industrieën en landen over de hele wereld. De stijgende suikerprijzen benadrukken de kwetsbaarheid van de voedselketen en de noodzaak van duurzame oplossingen om deze uitdagingen aan te pakken.