DE CAMBRIDGE DICTIONARY definieert statesmanship (staatsmanschap) als de handelingen van een staatsman die zijn gericht op het in goede banen leiden van de belangen van een staat. Een vrij algemene definitie is dat, maar duidelijk zijn de elementen ‘in goede banen leiden’ en ‘belangen van de staat’. Wanneer wordt gekeken naar het staatsmanschap van de Surinaamse leiders en daar deze definitie op loslaten, is er veel mis.
Suriname en veel landen in het Caribisch Gebied zijn bekend om de omarming van vrijwillige arbeidsimmigranten. Vanaf de balata-industrie kwamen er mensen van andere eilanden om te werken. Ook de goudkoorts die daarna volgde, zorgde ervoor dat er een aanwas was van mensen uit de regio die er kwamen werken. Recent nog is Suriname heel erg open geweest voor de Guyanezen. Die kwamen er en vonden hun weg en zijn absoluut van toegevoegde waarde geweest.
De huidige stroom arbeidskrachten schijnt centraal te worden aangestuurd door figuren met een twijfelachtige achtergrond die banden hebben met de regeringspartijen
Ook de Haïtianen zijn geen ‘nieuwe’ arbeidsimmigranten. Ze hebben Suriname vaker aangedaan omdat het er in Suriname beter aan toeging/gaat dan op Haïti. Wat wel nieuw is bij deze stroom arbeidsimmigranten is de plotselinge politieke affiliatie. Sinds de geruchten al bij de vorige verkiezing dat ze in Coronie zouden worden ingezet voor het vergaren van stemmen voor een bepaalde partij of partijen is deze groep plotseling ‘een belangengroep’ waarmee rekening wordt gehouden.
De huidige stroom arbeidskrachten schijnt centraal te worden aangestuurd door figuren met een twijfelachtige achtergrond die banden hebben met de regeringspartijen. Plotseling, na al die jaren, is het ‘noodzaak’ dat een president – in deze dus Chandrikapersad Santokhi – de groep Haïtianen bezoekt en hen (politieke) toezeggingen doet. Zoals hij praat, wekt hij de verwachting dat de arbeidsimmigranten ook in aanmerking zullen komen voor grond en leningen voor financiering van woningbouw.
Het is het overwegen waard of hij hiermee het belang van de staat dient. Suriname heeft meer mensen nodig die actief aan landbouw doen, mensen die in de lijnproductie willen werken. Dat willen de Haïtianen wel. Daarnaast gaat het nu veel slechter in het land dan bij vorige groepen immigranten en wil Santokhi kennelijk ervoor zorgen dat de mensen via grond en financiering een binding opbouwen met het land.
Maar, en nu komt het, dat moet middels beleid. Niet met populistische plaatsen en zelf ‘kerkbezoeken’ afleggen. Dat is geen staatsbelang, maar eerder partijbelang. Het doen voorkomen alsof niet het land er belang in ziet de migranten te faciliteren, maar eerder dat de VHP dat doet. En zo wordt gewerkt aan een band van patronage: ‘ik doe voor jou, dus jij doet – stemt – voor mij’. Dat is nou precies waarom Santokhi geen blijk geeft van goed staatsmanschap. Hij zet zich in voor de belangen van zijn partij, niet voor de belangen van het land. Zonder dat er beleid klaarligt dat de staat moet maken zal dit bezoek van de president geen zoden aan de dijk leggen. Integendeel wekt hij verwachtingen bij een groep die – in ieder geval voor nu – niet realiseerbaar zijn. Dat is zeer jammer.