De VS lijkt op het nippertje te ontsnappen aan een sluiting van de federale overheid. Enkele uren voordat de zogeheten shutdown zou ingaan, loodste de Republikeinse voorzitter in het Huis van Afgevaardigden er zaterdag met steun van Democraten een financieel noodverband door.
Indien de Senaat, waar Democraten de meerderheid hebben, ook groen licht geeft, is een ingrijpende sluiting voorlopig afgewend. De deal omvat een pakket waarmee de federale overheid de komende 45 dagen wordt gefinancierd. Dat betekent dat er tot half november tijd is om te onderhandelen over een structurele oplossing.
Het akkoord, dat met 335 tegen 91 stemmen werd aangenomen, regelt ook miljarden voor rampenbestrijding maar geen nieuw financieel hulppakket voor Oekraïne. Republikeinen eisten harde bezuinigingen voor een deal waar Democraten juist voor meer hulpgeld aan het belegerde land waren. Die strijd wordt nu in het noodpakket geparkeerd. Niettemin zal dit heikele punt komende maand weer op tafel komen als het touwtrekken opnieuw begint voor een definitieve deal.
Het verrassende akkoord zet wel de positie van de Republikeinse voorzitter in het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, op scherp. De rechterflank in zijn partij, een invloedrijke groep Trumpianen, heeft eerder gedreigd hem als leider af te zetten indien hij door de knieën zou gaan en een deal met de Democraten zou sluiten. Tegelijkertijd voelden de Democraten in het Huis van Afgevaardigden zich voor het blok gezet door de zet van McCarthy. De partijgenoten van president Joe Biden vreesden de zwarte piet te krijgen indien zij niet akkoord zouden gaan.
De verwachting is dat de Senaat ook snel uitsluitsel zal geven. De Republikeinse minderheidsleider in de Senaat, Mitch McConnell, maakte duidelijk dat hem er veel aan gelegen is om een overheidssluiting te voorkomen. Het Witte Huis verwelkomde het akkoord. In Amerikaanse media sprak een Witte Huis-functionaris zelfs van een “grote zege” voor de president, waarmee het claimen van de uitkomst al lijkt begonnen voordat de deal helemaal rond is.
Vergaande gevolgen
De dreigende sluiting zou vergaande gevolgen hebben voor miljoenen Amerikanen. Federale ambtenaren blijven in dat geval thuis en krijgen niet meer betaald, tal van overheidsdiensten sluiten de deuren. Alleen essentiële taken worden uitgevoerd. Zo blijft het leger paraat en zijn luchthavens open, al worden vertragingen verwacht. Luchtverkeersleiders en beveiligingspersoneel worden geacht door te werken zonder loon.
Bij de vorige shutdown in 2018 leidde dat tot veel ziekteverzuim, omdat ambtenaren naar ander tijdelijk werk gingen zoeken om brood op de plank te krijgen. Die sluiting onder toenmalig president Donald Trump was het gevolg van een vete over de financiering van de grensmuur met Mexico.
Sinds 1970 is de federale overheid negen keer op slot gegaan.