Inleiding

Het koloniaal -en het slavernijverleden heeft zijn sporen bij de gekleurde mensen in Nederland achtergelaten. Waarom voelen de nazaten van de tot slaaf gemaakte mensen de pijn, die hun voorouders hebben geleden, nog steeds? Wat kunnen wij ( witte – en gekleurde mensen) doen om ervoor te zorgen, dat wij het koloniaal- en slavernijverleden een plek geven en onze blikken naar de toekomst richten? Een mooie toekomst voor alle mensen in Nederland. In dit artikel zal ik de “Surinaamse Nederlanders ”, die in Nederland wonen, belichten. Het doel  is de dialoog tussen de witte- en gekleurde mensen op gang te krijgen om de samenleving in Nederland erop te attenderen, dat het samenwonen en samenwerken hard nodig is.

Surinaamse Nederlanders

In 1935 woonden ca 200 Surinamers in Nederland. Eind jaren 60 en begin jaren 70 nam het aantal Surinamers in Nederland flink toe. De Nederlanders en het Nederlandse bedrijfsleven hebben de Surinamers sinds hun komst in Nederland beschouwd als tweederangsburgers. Ik heb met vele Surinaamse Nederlanders hierover gesproken. In de gesprekken kwam naar voren, dat de Nederlanders meer vertrouwen hebben in witte mensen. De witte mensen vinden makkelijker en sneller een baan dan de gekleurde mensen. Anno nu zijn de Surinaamse Nederlanders ook goed opgeleid. Wat is de echte reden, dat de witte Nederlanders hun reserves hebben tegen de gekleurde mensen? In Nederland wonen een paar miljoen mensen met een andere nationaliteit. De Surinaamse Nederlanders hebben vanaf hun geboorte de Nederlandse nationaliteit. De voertaal is nog steeds Nederlands in Suriname. Waarom zijn er belemmeringen voor de Surinaamse Nederlanders?

Tweederangsburgers en etnisch profilering

De gekleurde medewerkers/sters worden in hun functioneren en hun ontwikkeling binnen het bedrijf of organisatie belemmerd. Bij sollicitaties zetten de managers en/of de HR-functionarissen een andere bril op om de gekleurde persoon te beoordelen. De vooroordelen ten opzichte van de gekleurde personen spelen nog steeds een grote rol in Nederland. Bij autochtone kandidaten gaan de gesprekken heel anders aan toe. Kandidaten met een witte huidskleur worden eerder in dienst genomen dan de gekleurde kandidaten. Etnisch profilering komt nog steeds heel vaak voor in Nederland.

Superieur gedrag

De mensen, die met een andere bril naar de gekleurde mensen kijken, kunnen er niets aan doen. Over de hele wereld zie je, dat de mensen met een witte huidskleur zich superieur gedragen naar de personen met een gekleurde huidskleur. Onbewust komt dit superieure gedrag naar boven drijven. 

De oorzaak van het superieure gedrag is begonnen bij de koloniale overheersing van de witte mensen over de gekleurde mensen in de wereld. De meedogenloze rooftocht ging gepaard met het vermoorden en verkrachten van de oorspronkelijke inwoners van het land. Heden ten dage wordt een inval in een ander land krachtig veroordeeld en wordt het bezette land geholpen de vijand te verdrijven. In 1492 ging dat anders aan toe met de verovering van Zuid-Amerika inclusief Suriname. De Europese landen trokken de wereld in om landen te veroveren en de bevolking als slaven te laten werken en hen minderwaardig te behandelen.

Vanaf het moment van de onrechtvaardige overname van het land, hebben de witte mensen de leiding en zeggenschap over de gekleurde mensen genomen. De witte mensen hadden wapens. De oorspronkelijke bewoners (de Inheemsen) hadden geen wapens en waren bang. Eeuwenlang werden de gekleurde mensen systematisch vernederd en als slaven behandeld.

Slavernij en contractperiode in Suriname

De gekleurde mensen uit Afrika- tot slaaf gemaakt door de witte mensen – werden niet als mensen behandeld. De wreedheden tegen de mensen uit Afrika hebben in Suriname eeuwen geduurd. De pijn, die de mensen uit Afrika hebben geleden, hebben de witte mensen, die in die periode tegen de slavernij waren, ook gevoeld. Alleen waren die witte mensen, die hun stem lieten horen, in de minderheid. Er werd niet naar de mensen geluisterd om met de slavernij te stoppen. De misdaden tegen de gekleurde mensen konden dus onverstoord door blijven gaan. 

In 1853 kwam de eerste groep van 18 Chinezen aan in Suriname om contractarbeid te verrichten. In 1858 kwam de tweede groep van 500 Chinezen aan. Zij werden ook als slaven behandeld.

Na de afschaffing van de slavernij in Suriname in 1863 en na de periode van 10 jaren ( werken onder Staatstoezicht, maar in feite nog steeds gedoogd slavernij) waren alle tot slaaf gemaakte mensen uit Afrika op 1 juli 1873 vrije mensen.

De Hindoestanen werden in 1873 als contractarbeiders binnengehaald.  Het superieur gedrag bleef wel  aanwezig bij de witte mensen. 

De Hindoestanen werden ook als minderwaardige mensen beschouwd. Zij moesten hun mond houden en werden ook als slaven behandeld. Zij werden ook mishandeld. De woon- en leefomstandigheden van de mensen uit India waren net zo verschrikkelijk als de mensen uit Afrika.  De contractperiode voor een Hindoestaan was 5 jaren plus een eventuele verlenging met 5 jaren). Na de contractperiode had de Hindoestaan de keuze om terug te gaan naar India of in Suriname te blijven. 

De Javanen werden ook als contractarbeiders binnengehaald. Ook de Javanen hadden het zwaar te verduren. Hetzelfde lot als de Hindoestanen hebben de mensen uit Java ondergaan. Zij moesten ook hun mond houden en werden ook als slaven behandeld.

Over de slavernij en de contractperiode in Suriname zijn er vele boeken geschreven. Veel informatie is te vinden via het internet. 

Dialoog tussen de witte en de gekleurde mensen opstarten

De dialoog tussen de witte – en gekleurde mensen moet op gang worden gebracht. Een aantal bedrijven en organisaties zal gevraagd worden mee te doen met de dialoog. Het doel is om de vooroordelen, die bedrijven en organisaties over de gekleurde mensen hebben, weg te werken.

Ik zal een team met gekleurde personen samenstellen. Dit team zal op bezoek gaan bij de bedrijven en organisaties en in gesprek gaan met een afvaardiging van het bedrijf c.q. organisatie. Het team wil bijdragen aan de bewustwording van het koloniaal – en het slavernijverleden en de effecten daarvan.

De slogan “Samenwonen en Samenwerken in Nederland” zal nadrukkelijk ook onder de aandacht van de inwoners van Nederland gebracht worden.

Dennis Lapar

Directeur van Stichting FinanceSuriname