Tekst en beeld Samuel Wens
BOVEN-SURINAME — Al langer dan een jaar is het systeem van zonnepanelen in Goejaba, met zevenduizend inwoners het grootste dorp in Boven-Suriname, uitgeschakeld. Dat gebeurde uit veiligheidsoverwegingen, omdat het terrein waar de veertienhonderd zonnepanelen zijn geïnstalleerd, bij extreme hoogwaterstand blank kwam te liggen.
Sindsdien is de 24-uurs stroomvoorziening niet hersteld en zijn de dorpelingen aangewezen op een generator die alleen van zes tot tien uur ’s avonds wordt ingeschakeld. Huishoudens kunnen hun elektrische apparatuur nauwelijks meer gebruiken, de Cashpnt van BNets werkt niet meer.
Ook ondernemers zijn gedupeerd. Meubelmaker Gadjasi Makwenoe maakt zich de tolk van andere kleine zelfstandige ondernemers met zijn opmerking dat willen zij over dag blijven produceren ze zelf via een eigen generator stroom moeten opwekken.
Waarschuwing genegeerd
Op de vraag van de Ware Tijd waarom de zonnepanelen zijn geplaatst op een terrein dat onder water loopt, zegt Franklin Paulus dat al vóór de installatie de situatie van het terrein algemeen bekend was. Paulus, die van 1973 tot 1979 schoolhoofd was in het dorp, vertelt dat op die plaats er ooit een voetbalveld voor de jeugd was. “Het voetbalveld veranderde bij hoogwaterstand in een visplaats. Het krioelde in die dagen van vis”, herinnert hij zich.
Kapitein Doisi Adipi verklaart dat er eerst een ander terrein was bestemd voor de zonnepanelen, maar dat het werd afgewezen door de Chinese uitvoerder. De dorpelingen hadden het zelfs al open gekapt. “Vraag mij niet waarom, want er werd geen reden opgegeven”, zegt hij veelbetekenend. “Is wat eerder is gebeurd geen verspilling van overheidsgeld?”
Nieuwe locatie
In aanwezigheid van een andere kapitein, basya, een districts- en ressortraadslid doet Adipi vervolgens tegenover de krant een boekje open. De uitvoerder zou door middel van een drone de locatie voor de zonnepanelen hebben bepaald. Een tolk heeft hem wel duidelijk weten te maken, dat de plek bij hoogwaterstand onderloopt en dus ongeschikt is.
De uitvoerder wist het dorpsbestuur uiteindelijk zover te krijgen om akkoord te gaan met zijn voorstel om de panelen op een hoogte van drie meter boven het maaiveld te installeren, maar ze werden zelfs lager geplaatst. “Achteraf blijkt dat hij het dorp voor de gek heeft gehouden”, zegt Adipi.
In het gesprek met de krant stelt hij dat de overheid, via de vicepresident die regelmatig in het gebied is, heeft toegezegd dat de zonnepanelen naar een geschikte plek zullen worden overgeplaatst. “Wij hebben de nieuwe plaats al open gekapt en hebben straks weer de beschikking over continu elektriciteit.”