“De regering-Santokhi zal aan het einde van haar regeertermijn geen werkelijke mijlpaal hebben bereikt op basis van een visie, die is gebaseerd op een partij- of coalitie-ideologie.” Zo concludeert voorzitter Steven Debipersad van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES). Onafhankelijk van elkaar zijn hij en bestuurskundige Patricia Etnel het met elkaar eens dat beleid zonder ideologie resulteert in ongedefinieerde regeerpunten, met hier en daar wat succes, maar geen echte ontwikkeling voor de samenleving.
Tekst Wilfred Leeuwin
Beeld dWT archief
Dat het de regering ontbreekt aan een richting gevende ideologie is volgens het tweetal te merken aan de uitvoering van het herstelprogramma dat is overeengekomen met het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Etnel: “Het IMF heeft niets te maken met welke ideologie je hebt, maar met het hebben van een ideologische visie; in staat zijn de juiste beslissingen te nemen. Ideologieën uit de jaren zestig zijn in de 21ste eeuw achterhaald. Het maakt daarbij niet uit of het gaat om een kapitalistische, sociaaldemocratische of zelfs communistische ideologie. De wereld streeft steeds meer naar het liberalisme, waarbij elke individu de mogelijkheid krijgt zich te ontwikkelen en vooral de zelfwerkzaamheid en de productiesector worden gestimuleerd.”
“Het probleem van de huidige coalitie is dat ze zich niet sterk maakt voor iets, maar van alles wil doen”
Bestuurskundige Patricia Etnel
De NPS-parlementariër en Debipersad stellen dat ook het IMF is veranderd en een meer liberale opvatting heeft. Het gaat niet meer alleen om economische voorwaarden waaraan een land moet voldoen, maar in de overeenkomst met een land waaraan hulp wordt verleend, wordt vooral ook de nadruk gelegd op een sociaal programma. Volgens Debipersad schort het wat Suriname betreft daar nog behoorlijk aan.
Ideologisch concept
Etnel wijst erop dat in de Grondwet niet voor niets is vastgelegd dat de regering een Meerjaren Ontwikkelingsplan moet hebben met een duidelijk omlijnd regeerbeleid. Dat regeerbeleid moet een afspiegeling zijn van de ideologie van de regerende partij of regeercoalitie. Dat het niet wil lukken met de huidige regering komt volgens haar en Debipersad door de beleidspunten die de regering wel heeft en neemt op het moment dat het haar goed uitkomt, maar dan wel zonder enige visie.
Etnel: “De indruk wordt gewekt alsof de regering sociaaldemocratisch is, maar sociaal beleid houdt veel meer in en is gedefinieerd. Het probleem van de huidige coalitie is dat ze zich niet sterk maakt voor iets, maar van alles wil doen. Er worden afspraken gemaakt, maar dan mis je de basis uitgangspunten. Neem nu armoedebestrijding. Je kan geen verzorgingsstaat pretenderen te zijn, maar niet werken aan de zelfredzaamheid van de burger en de productiesector verwaarlozen. Ook bij de vorige regering was dat het geval.”
Volgens de politica is het half zo erg dat er een coalitie is met verschillende ideologieën. Als er regeerpunten zijn, moet er wel een gezamenlijk ideologisch concept aan de basis liggen. Echter, er wordt gefocust op de realiteit van de dag en niet op waar met een ideologische visie de samenleving naar toe wordt gebracht. “Maar dan wordt het probleem groter en de situatie harder voor de samenleving.”
Armoede en zelfredzaamheid
Het sociale programma van de regering is volgens Debipersad niet voortgekomen uit een ideologische visie. “Er wordt van alles geroepen, maar het is niet gegoten in een beleidsformule met duidelijke speerpunten. Sinds het aantreden van de regering heeft VES erop aangedrongen, maar het is er nog steeds niet.
Dat is een bevestiging dat de regering de groeiende ellende niet serieus neemt. Hetzelfde geldt voor de productiesector, investeringen en het ondernemerschap. We zien dat het met enkele bedrijven beter gaat, maar dat heeft niets te maken met het beleid van de regering.” Als het gaat om het armoedevraagstuk verbaast het Etnel hoe daar, recent nog, binnen de regeercoalitie meningen worden geventileerd, alsof armoede een keus zou zijn.
“Armoede is niet nu, maar al heel lang, een gedefinieerd begrip. Meer nog zijn daar zowel nationaal als internationaal uitgewerkte modellen hoe die tegen te gaan. In alle gevallen is het armoedevraagstuk een kwestie waar de regering de verantwoordelijkheid voor moet nemen, door burgers in staat te stellen zich te ontwikkelen, zelfredzaam te zijn. Er moeten duidelijke perspectieven worden geboden vanuit het regeerbeleid”, zegt Etnel.
Zij vindt het jammer dat juist vanuit de volksvertegenwoordiging er ongefundeerde standpunten worden ingenomen hierover. “Ik denk dat de leden van het parlement meer moeten gaan lezen en zich verdiepen in dit vraagstuk. Een belangrijk toetsingskader zijn onze eigen Surinaamse rapporten van bijvoorbeeld de Rekenkamer.”
Het ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting heeft volgens Debipersad wat dit betreft geen goed beleid gevoerd in de afgelopen drie jaar. “Ik hoor de vicepresident zeggen dat minister Uraiqit Ramsaran een goede job heeft gedaan op dit ministerie, zo goed dat hij nu naar TCT gaat, maar ik betwijfel of dat inderdaad ook zo is.”
Gebrek aan karakter
Debipersad: “De vorige regering werd gekenmerkt door gebrek aan discipline in elke context. Onder de noemer ‘versnelde (economische) groei’, werd een zeer expansief beleid gevoerd. De overheid groeide in elk opzicht, kosten, departementen, gebouwen, ministeries, ambtenaren en ambassades, behalve in prestaties. Aan het eind van haar termijn was het bruto binnenlands product terug naar het niveau van 2005. De huidige regering zet de status quo voort.”
Hij stelt dat er wel financiële discipline is, maar die komt alleen vanwege de druk van het IMF. Er is sterk gebrek aan karakter. Dus noch een sociaal-maatschappelijk vriendelijk beleid noch een ondernemersvriendelijk beleid. “Wat er nu is, is een grote mate van ongeloof vanuit de samenleving naar de beleidsmakers. Zoals het ervoor staat, zal deze termijn worden afgesloten, zonder positieve speerpunten, maar wel met ernstige toename van criminaliteit en armoede”, aldus de VES voorzitter.