Verzelfstandigen Rechterlijke Macht prioriteit

door Wilfred Leeuwin

PARAMARIBO — Het moderniseren en verzelfstandigen van de rechterlijke macht met daarbij, digitalisering en een nieuw burgerlijk wetboek zal prioriteit genieten in het nieuwe zittingsjaar van het Hof van Justitie (HvJ). Dit zei de president van dit college, Iwan Rasoelbaks vrijdag tijdens een bijzondere openbare zitting ter gelegenheid van de opening hiervan. Rasoelbaks heeft op indringende toon de regering laten weten dat het in stand houden van de rechterlijke macht en het garanderen van de rechtspraak in het nieuwe zittingsjaar SRD 200 miljoen kost. Hij wil hierover een dringend gesprek met de regering.

Bij resolutie is vastgesteld dat het budget van de rechterlijke macht wordt vastgesteld op niet meer dan 2 procent van de landsbegroting. Met een jaarbegroting van SRD 198,7 miljoen, ofwel 0,33 procent is de limiet lang nog niet gehaald bij een totale begroting van SRD 60 miljard voor 2024. En toch wordt elk jaar gesneden in het budget van de rechterlijke macht en wordt het goedgekeurd bedrag bij mondjesmaat overgemaakt. Dit kan volgens de Hof-president zo niet langer.

“Het lijkt er volgens hem op dat de eerder aangekondigde bouw van een paleis van justitie, te financieren door de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank van de baan is”

Bij het opstellen van de begroting van het justitieel apparaat wordt rekening gehouden, met de economische situatie in het land, de bezuinigingsaspecten en de realisatiekracht van de rechterlijke organisatie op dat moment.

Rasoelbaks: “Het Hof zal, net als vorig jaar, vragen om bij nota van wijziging toch ruimer te mogen inzetten op enkele cruciale onderdelen van het beleid van de rechtsspraak, om in deze moeilijke tijden toch recht en waarheid, maar bovenal vertrouwen te blijven toebedelen aan de rechtzoekende.”

Het lijkt er volgens hem op dat de eerder aangekondigde bouw van een paleis van justitie, te financieren door de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank van de baan is. De regering heeft hiervoor trouwens ook geen (geschikt) terrein aangewezen. Ze lijkt andere prioriteiten te hebben.

De rechterlijke macht is thans ondergebracht in vijf afzonderlijke gebouwen in Paramaribo. De onderhouds- en instandhoudingskosten drukken zwaar op de begroting van het Hof. Een bijkomend probleem is dat van het parkeren voor gebruikers en bezoekers van de gebouwen.

Positie personeel

Bij de Rechterlijke Macht werkt sinds 1 april dit jaar een beleidscommissie aan het verzelfstandigingstraject van het Hof en het Openbaar Ministerie en de nieuwe organisatiewet van de rechterlijke macht. Er staan diverse nieuwe organisatorische aspecten op het programma. De wet zal in het eerste kwartaal van 2024 worden aangeboden aan de regering.

“Het Hof van Justitie wil aan zijn 155-jarig bestaan op 1 mei 2024 bijzondere aandacht schenken”

Verwacht wordt dat de behandeling van die wet veel tijd in beslag zal nemen. Rasoelbaks zegt dat hiervoor de betrokkenheid van de hele organisatie van de rechterlijke macht, het OM maar ook de advocatuur belangrijk is. De rechterlijke macht streeft niet alleen naar financiële verzelfstandiging, maar wil ook slagvaardig zijn bij het ontwikkelen van de resolutie waarin de verzelfstandiging van het personeel wordt geregeld.

De Hof-president maakte ook kritische opmerkingen over de positie van zijn medewerkers en de ‘onwerkbare’ bureaucratie die daarmee gepaard gaat. Hij vindt dat op de begroting alvast rekening moet worden gehouden met verruimde personele kosten.

155 jaar Hof van Justitie

Het Hof van Justitie wil aan zijn 155-jarig bestaan op 1 mei 2024 bijzondere aandacht schenken. Er is hiervoor een ‘werkgroep jubileumviering’ ingesteld onder leiding van oud-rechter Ingrid Lachitjaran. Er zal een conferentie worden gehouden, het jubileumboek getiteld ‘Van het rode en zwarte hof naar het Hof van Justitie van Suriname’ zal worden gepresenteerd en er zullen voordrachten voor een staatsonderscheiding worden gedaan.

Hiervoor zullen juristen die een wezenlijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling en instandhouding van het Hof van Justitie worden voorgedragen. Er komt ook een bewustwordingsprogramma over de rol en de taken van de rechterlijke macht en in het bijzonder de onafhankelijke rechter, zoals bedoeld in artikel 10 van de Grondwet.