Tekst en beeld Sharon Singh

PARAMARIBO — “Alleen door samenwerking tussen verschillende ministeries en belanghebbenden kan de productie- en de exportmarkt worden vergroot. Immers, door deze twee factoren kan het land uit de huidige economische crisis geraken”, vertelt minister Rishma Kuldipsingh van Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie. Op 29 en 30 september heeft haar ministerie een tweedaagse exporteurs beurs georganiseerd te Roeli’s Event Venue, waar lokale ondernemers hun producten konden tentoonstellen.

De bedoeling van het ministerie is om deze beurs jaarlijks te organiseren. “Het is bijzonder belangrijk dat het ministerie de lokale productie en de exportsector ondersteunt. Vooral de kleine- en middelgrote ondernemingen (KMO’s) die zich sterk maken voor zowel de lokale markt als export met alle diensten daaromheen”, erkent Kuldipsingh.

Door deze sectoren kunnen ministeries inzage krijgen in de potentie die er is en beleid maken om ondernemerschap te faciliteren en de capaciteit te verhogen. “Ik geloof dat KMO’s de ruggengraat zijn van de economie van een land, vandaar dat we blijven stressen op het KMO Fonds, dat er gelukkig in oktober komt.”

Lijdensweg

Ondernemen en exporteren is niet makkelijk, vanwege logistieke, financiële en internationale uitdagingen. Vooral toegang tot financiële middelen is een lijdensweg. Een participant die niet bij naam genoemd wenste te worden, zei tegen de Ware Tijd dat alleen de agrariërs matching grants krijgen van Suriname Agriculture Market Access Project (Samap).

De veeteelt sector is aan haar lot overgelaten. Ze komt niet eens in aanmerking voor machines of gereedschap, zoals dat wel het geval is bij de landbouwers, terwijl in beide sectoren certificering bijvoorbeeld hard nodig is. Voor het certificeren van een bedrijf heeft een ondernemer minstens twintigduizend US dollar nodig. “Dan heb je het voortraject nog niet gehad. Dat kloppen de kleine ondernemers niet zo uit hun zak. Als je bij olie en gas wil binnenkomen, moet je gecertificeerd zijn, want die organisaties werken uitsluitend met gecertificeerde bedrijven.”

Het bedrijf van deze ondernemer bestaat al elf jaar en heeft slechts één lening gehad in al die jaren. “Als ik naar de bank stap, zien ze allerlei spoken in mijn bedrijf. Je krijgt de lening niet en dan willen ze zoveel onderpand dat ze me nog net niet zeggen, geef je man als onderpand, je kinderen en je honden.” De ondernemer vertelt verder dat de rentes ook niet mals zijn. Wat haar betreft moet er nog veel gebeuren in de sector om kleine ondernemers te helpen.

Weinig bezoekers

Verschillende deelnemers gaven aan dat, vergeleken met de eerste editie vorig jaar, er deze keer weinig bezoekers waren. Misschien ligt het aan de promotie of aan de periode van het jaar, zeiden enkele participanten. Het was het laatste weekend voordat het nieuwe schooljaar begint en gesuggereerd wordt dat er mogelijk geen tijd was om de beurs te bezoeken, maar ook dat het geld eerder is besteed aan de aanschaf van schoolspullen.

Tijdens de twee dagen was er een keur aan producten verkrijgbaar. Surinaamse theesoorten van Erna’s Garden, zeepsoorten met een natuurlijke basis van Joab zeepfabriek, mayonaise-lijn en bijen wax producten van Farell Rampersad-Ligeon van Rogom Farm en home made ponche crema van Lena Swit Tesi. Het exclusieve aan deze alcoholische drankjes is dat de lokale ingrediënten podosiri, kokoksnoot, koffie en skrati aan de basis ervan liggen.

Onderneemster Alida Babel stond er dit jaar ook, maar dan met andere producten dan eerder, waaronder een wijn-lijn met Surinaams fruit als basisingrediënt. Vruchten die zijn gebruikt zijn jamoen, syuru, ananas en dragonfruit. Naast cassave blom(meel) die ze zelf maakt, had ze een panklare cassave en papaya cake-mix in de aanbieding.