Tekst en beeld Valerie Fris
PARAMARIBO — “Bedrijven zijn kapotgegaan, scholen, gebouwen, huizen en poliklinieken zijn vernietigd. Velen hebben hun dorp verlaten en zijn in het buitenland gaan wonen.” Op deze manier beschreef minister Krishnakoemarie Mathoera van Defensie maandag de diepe impact die de Binnenlandse Oorlog heeft gehad op de samenleving.
De gewapende strijd heeft gezinnen en families uit elkaar gerukt en littekens achtergelaten die generaties lang voelbaar zullen zijn. “Maar de namen van hen die zich hebben gegeven voor land en volk zijn misschien gebeiteld in steen, maar hun geest en nalatenschap leeft voort in onze harten.”
“Er wordt jammer genoeg heel weinig over de Binnenlandse Oorlog gesproken, omdat die heel diepe wonden heeft achtergelaten”
Legerbevelhebber Werner Kioe A Sen
Nieuwe herdenkingsdatum
72 militairen die zijn omgekomen tijdens de Binnenlandse Oorlog zijn maandag middels een herdenkingsceremonie en kranslegging herdacht. De plechtigheid bij het monument aan de Gravenberchstraat vond na zeven jaar weer plaats.
Werner Kioe A Sen, bevelhebber van het Nationaal Leger, liet weten dat de herdenking vanaf nu steeds op 21 juli zal plaatsvinden en niet meer op 8 augustus. Omdat 21 juli een nationale vrije dag was, werd ervoor gekozen om de ceremonie te verschuiven naar maandag. Dit tot ontevredenheid van enkele ex-militairen die aanwezig waren. Zij deelden hun ongenoegen met Mathoera.
Veteranen eren
“8 augustus was de dag waarop Suriname het Kourou-akkoord tekende, de dag waarop het helingsproces kon beginnen. Met het ondertekenen van dit akkoord werden onze militairen van toen officieel veteranen”, legt Kioe A Sen uit. Daarom zullen vanaf dit jaar de veteranen op gepaste wijze worden geëerd op 8 augustus omdat ook zij offers hebben gebracht. Sommigen van hen hebben blijvend letsel.
Het Kourou-akkoord werd in 1992 ondertekend tussen de regering en het Jungle Commando onder leiding van Ronnie Brunswijk. “We moeten onze helden eren voor hun offers. De nabestaanden van de gesneuvelden moeten extra worden gesterkt.”
Geschiedschrijving
Een ander punt dat Kioe A Sen aanhaalde tijdens de ceremonie was dat er weinig is vastgelegd over de Binnenlandse Oorlog. “Het probleem is ook dat er weinig objectieve bronnen zijn. Een bekend citaat luidt dat zij die hun geschiedenis niet kennen, gedoemd zijn hun geschiedenis te laten herhalen”, waarschuwde de bevelhebber.
Daarom is Kioe A Sen sinds zijn aantreden als gezagvoerder begonnen met het vastleggen van de geschiedenis van het Nationaal Leger. Hij is blij dat één van de officieren een masterstudie doet en zich verdiept in de jonge en rijke geschiedenis. “Het binnenlandse conflict woedde tussen 1986 en 1992 en er wordt jammer genoeg heel weinig over gesproken. Dit omdat het heel diepe wonden heeft achtergelaten. Niet allen fysiek maar ook mentaal.” Terwijl de jaren verstrijken, zullen de veteranen steeds minder worden, maar de kennis over dit conflict mag volgens de legerbevelhebber nooit minder worden.
