DE ECONOMISCHE SITUATIE in het land heeft veel meer gevolgen dan gelijk in het oog springen. Zo is gebleken dat daardoor niet alleen praktiserende verpleegkundigen vertrekken, ook de groep in opleiding wordt minder. Maar dan omdat ze het inschrijfgeld voor de opleiding maar moeilijk kunnen ophoesten.

Het verloop van verpleegkundigen is niet iets van nu. Al sinds voor Covid-19 was het duidelijk dat enkele verpleegkundigen weg wilden. Voor hen is het een makkelijke overstap. Zeker als ze volledig gekwalificeerd zijn. Landen zoals Nederland en delen van het Nederlandssprekende Caribisch Gebied zitten enorm verlegen om verpleegkundigen dan wel zorgwerkers.

Het tekort moet dan naarstig opgelost worden. Toch is er altijd wel een gestage aanwas geweest vanuit de verpleegkundige opleidingen naar de ziekenhuizen. Ook leerling-verpleegkundigen werden ingezet om ondersteunende diensten te verlenen. Dat wordt ontzettend moeilijk als die aanwas er niet is.

Ook zijn er de afgelopen jaren keuzes gemaakt die het bezoeken aan ziekenhuizen een vlucht heeft doen nemen. Zo zijn de one-stop-shops waar diabetespatiënten terecht konden voor voorlichting en wondbehandeling gesloten en moeten die dus vaker naar het ziekenhuis wegens complicaties.

En ondanks het enorm gebrek aan ziekenhuisbedden wordt door allerlei mechanismen toch in stand gehouden dat vrouwen die zwanger zijn en geen enkele complicatie vertonen toch naar het ziekenhuis moeten, terwijl ook gestimuleerd kan worden dat vroedvrouwen een eigen praktijk hebben en zo de ziekenhuisbedden ontlasten.

De regering is bezig met een plan om de zorg te herstellen en te herstructureren. Dat is een noodzaak die al heel lang op zich laat wachten, maar het is in ieder geval goed nieuws dat het komt. Binnen dat proces vraagt de regering dat ziekenhuizen efficiënter en transparanter gaan werken. Ook dat is terecht.

Toch is het ook wel van belang dat de regering in ‘de eigen tuin’ laat kijken. Zo is al sinds voor het aantreden van volksgezondheidminister Amar Ramadhin bijvoorbeeld geen enkel jaarverslag gepresenteerd van het SZF. Ook daar is transparantie nodig.

Daarnaast is het een must dat binnen het herstructureringsplan ook plek is voor veiligheid en aansprakelijkheid. In de hele wereld is al doorgedrongen binnen de zorg, dat artsen geen halfgoden zijn. Onafhankelijke patiëntenraden, klaagcommissies, tuchtcolleges en goedwerkende ombudsmannen die niet alleen in het voordeel van de arts beslissen zijn noodzaak om balans in het systeem te houden. In Suriname zijn dat soort instituten bijna zo toegankelijk als de leiding van het land.

Toch staat en valt alles met handen aan het bed, want daar zijn nog geen alternatieven voor. De overheid en de vakbonden moeten gaan herdefiniëren hoe met het personeel om te gaan in de zorg. Dan moeten vragen beantwoord worden zoals: hoe hou ik het kader vast dat ik opleid en is het niet beter een vakbond te hebben voor alle verpleegkundigen?

Indringende vragen die eisen dat grote belangen losgelaten worden. Maar als we niet willen dat onze zorg nog harder achteruit holt dan nu het geval is, moeten we deze thema’s op de operatietafel leggen.