‘Er is heel veel geweest’

“Er is veel leed geweest, waarbij heel veel mensen zijn omgekomen. Het is dus van belang dat we de mensen ook herinneren dat ze er waren”, zegt Johan Roozer. Bij de herdenkingsactiviteiten van 160 jaar afschaffing van de slavernij zullen daarom prisiri en poku niet zozeer de boventoon voeren, maar is de focus meer gelegd op bezinning en bewustwording.

Tekst en beeld Audry Wajwakana

Dit meldde Roozer bij de officiële presentatie van het activiteitenprogramma in verband met 160 jaar Keti Koti. Hij maakt samen met Siegmien Staphorst deel uit van de subcommissie Keti Koti van de Nationale Commissie Jubileumjaren. Deze nationale commissie heeft van al de aangedragen voorstellen door de subcommissie tweeëntwintig projecten goedgekeurd die door de overheid worden gefinancierd.

Programma

De projecten variëren van een Keti Koti Heritage Educational Tour, opstelwedstrijd en televisiedebat voor jongeren tot historische exposities, prodo waka, literair festival, muziekconcert, renovatie van monumenten, lezingen en presentaties van studenten over Afrikaanse studies. Sinds vorig jaar november zijn organisaties aangemoedigd om hun project, waar het thema ‘Eenheid is kracht’ te herleiden is, in te dienen.

“Het vuur heeft een reinigende werking en het licht wijst de weg”

Johan Roozer

Roozer zegt dat er een onderscheid is tussen de projecten vanuit de subcommissie en de vrije initiatieven, die niet binnen de begroting van de commissie vallen. Toch verwacht hij dat organisaties van de vrije initiatieven op eigen wijze hun activiteit uitvoeren. Hierbij doet hij een beroep op bedrijven en ondernemingen voor (financiële) ondersteuning.

Voor de 22 projecten is SRD 4,8 miljoen begroot. Al deze activiteiten worden in de periode van 2 juni tot en met 31 oktober uitgevoerd. Vanwege de 150 jaar herdenking Hindostaanse Immigratie op 5 juni, heeft de subcommissie Keti Koti gewacht met de officiële bekendmaking van het activiteitenprogramma. Het eerste project is de op 2 juni begonnen opstelwedstrijd voor scholieren van dertien tot en met vijftien jaar.

De herdenking zal zoveel mogelijk landelijk plaatsvinden. Zo zal op 23 juni de Manspasi Prodowaka in Moengo gehouden worden. De jongeren-Heritage Tour in Coronie en lezingen en renovaties van monumenten in Nickerie.

Naks heeft op 5 juli zelf een prodo waka, waarbij de Afro-Surinaamse klederdrachten van traditioneel tot modern geshowd zullen worden. Op 30 juni is er in De Hal een tweedaagse historische expositie over Afro-Surinaamse, inheemse, Chinese en Hindostaanse klederdrachten.

Aftrap

De herdenkingsweek begint op zondag 25 juni om vijf uur ’s middags, door middel van het ontsteken van een fakkel bij Wakapasi, waarvoor de president is uitgenodigd. “De achterliggende gedachte van de fakkel is dat hiermee het licht als symbool wordt aangegeven. Het vuur heeft een reinigende werking en het licht wijst de weg”, zegt Roozer. Rondom het ontsteken is er een muziek- dansprogramma.

De fakkel wordt om veiligheidsredenen dicht bij de sluis (dus het water) geplaatst in de nabijheid van de eerste cabana van de Stichting United Tour Guides. De fakkel zal ook niet de hele avond blijven branden. Op 1 juli zullen de kerkklokken rond zeven uur ‘s morgens geluid worden.

Hierin neemt de Evangelische Broeder Gemeente Suriname het voortouw en de commissie is bezig om de Rooms Katholieke en Hervormde Kerk mee te laten doen. In de Grote Stadskerk wordt om negen uur ’s morgens de traditionele 1 juli-kerkdienst gehouden, wat volgens Roozer al 160 jaar gebeurt.

De gezamenlijke herdenking vindt om twaalf uur plaats bij het monument Kwakoe, waar onder meer president Chandrikapersad Santokhi zal spreken. Voor deze gelegenheid zijn de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra en de president van Ghana Nana Akufu-Addo uitgenodigd.

Ook Frédérique de Man, speciaal afgezant slavernijverleden van Nederland, zal aanwezig zijn. Rond zeven uur ’s avonds wordt op het Onafhankelijkheidsplein een herdenkingsconcert gehouden door het Rein Rier Orkest en de Militaire kapel.

De projectuitvoerders hebben ook zelf promotiemateriaal gemaakt om zoveel mogelijk mensen te bereiken. Staphorst benadrukt dat de subcommissie slechts de coördinatie en monitoring heeft van de tweeëntwintig projecten.

“De uitvoering ligt geheel aan de specifieke organisaties.” De subcommissie zal aan minister Henry Ori van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur het verzoek doen om scholen toe te staan op 30 juni eigen invulling te geven aan de Keti Koti-herdenking. Bij de presentatie van het activiteitenprogramma waren enkele uitvoerders aanwezig.