In een wereld waar overheden en grote transnationale organisaties en netwerken hun informatie niet wensen te delen met journalisten zijn (internationale) netwerken een must. De hedendaagse journalist die de intentie heeft het dagelijkse nieuws te ontstijgen en het verhaal achter het nieuws zoekt, heeft een duwtje in de rug nodig. De Global Investigative Journalism Conference in Göteborg geeft daartoe mogelijkheden en skills. Vanaf 19 tot en met 22 september schrijft Euritha Tjan A Way daar iedere dag over. Vandaag deel 3.

Gen-Z

Bij een conferentie zoals die in Göteborg plaatsvindt, gebeurt er echt heel veel en vaak tegelijk. Er zijn veel sessies over specifieke onderwerpen, zoals ‘Organised Crime’ en ‘Follow the Money’, maar ook one-on-one netwerksessies, informatiesessies van bepaalde groepen en noem maar op. Zoveel heerlijks om uit te kiezen! Eerst deed ik een informatiesessie per tijdsinterval, gedurende de break een netwerksessie en na de lunch naar de expositieruimte om daar rond te neuzen.

Maar er zijn verschillende sessies die tegelijkertijd plaatsvonden dus ik heb me maar gedragen als een kind op een feestje waar er verschillende snoepbakken zijn: ik heb van de dingen die ‘lekker’ leken delen ‘geproefd’. En als je het zo aanpakt, leer je meer mensen kennen en je kan trends zien.

Eén van de belangrijke uitdagingen waarmee de ‘onderzoekbranche’ zit is hoe voort te bestaan en actueel te blijven te midden van een generatieswitch. De nieuwe ‘gen Z’, zoals ze wordt genoemd, wil geen lange artikelen lezen die saai zijn opgesteld en niet opgeleukt. Ze willen dingen in hap bare proporties, zodat ze de informatiestroom kunnen passen in hun scroll cultuur. Geen eenvoudige opdracht, blijkt het bij de meeste gesprekken. Daarom zijn redacties nu anders ingesteld.

De hoofdredacteur is in deze setting niet alleen bezig meer met de inhoud, maar ook met de vorm. Daarbij ondersteund door een batterij aan onderzoekers die hem of haar binnen dat spectrum helpen navigeren.

Een andere trend is dat onderzoeksinstituten een beetje worden losgekoppeld van instituten die vooral met mainstream media bezig zijn. Dat geldt voor zowel redacties als opleidingsinstituten. “We leiden ze zelf op, want de journalisten die nieuws doen zijn niet geschikt voor het onderzoeksgenre”, zei één van de inleiders van een krant in Zuid-Afrika. “Want drie mensen bellen om hun mening te horen over een onderwerp is geen onderzoeksjournalistiek!” zei hij fel.

In een andere sessie, die ging over het opleiden van onderzoeksjournalisten, werd daar een heel ander curriculum aan gekoppeld. “It is a science en ik wil alleen maar werken met journalisten die het concept willen omarmen”, klonk één van de panelleden.

De belangstelling voor zulke opleidingen blijkt mager, want de vergoeding is niet zo gek veel. “Daar heb ik een jaar over nagedacht en we kozen voor een paywall”, zei de andere inleider. Ik heb dus vier levendige discussies gevolgd. En toen volgde de samenvatting van één waar ik als laatst binnenstapte: “Ik wil geen mensen die PR doen, want daar ligt wel de andere kant van communicatie.”

Het was mooi om tijdens deze dag te zien dat de problemen van redacties wereldwijd niet veel verschillen met de werkelijkheid in Suriname. Alleen hebben we thuis de oplossingen nog niet goed doorgevoerd.

Deze column is mede tot stand gekomen met de hulp van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten