‘De rivier is totaal vervuild met kwik’
Tekst Jason Pinas
MAROWIJNE — De afgelopen jaren zijn de (illegale) goudmijnactiviteiten, met daarbij het gebruik van kwik, langs en in de hele Marowijnerivier drastisch gestegen. De gevolgen hiervan zijn volgens de Franse arts en onderzoeker Remy Pignoux niet te overzien voor mens en milieu.
“Dit is een enorm probleem voor de volksgezondheid en als niet snel wordt ingegrepen kan dit ‘catastrofaal worden’, zegt hij tegen de krant. Hij voert al sinds 1993 regelmatig gezondheidsmissies uit in het Franse woongebied Maripasoula dat ligt aan de Lawa, een bovenloop van de Marowijnerivier.
“Het is triest om te zien dat zwangere vrouwen en kinderen zo een hoog kwikgehalte in hun lichaam hebben”
Inheemsen meest kwetsbaar
Hij vestigde zich in 2000 officieel in het gebied waar voornamelijk inheemsen en marrons wonen. In de afgelopen jaren heeft hij samen met het CNRS-laboratorium in Frankrijk, meerdere studies gedaan naar de hoeveelheid kwik in het lichaam van de plaatselijke bewoners. “We hebben onderzocht hoeveel kwik voorkomt bij zwangere vrouwen, moeders en hun kinderen.”
De arts-onderzoeker stelt dat uit meerdere studies is gebleken dat vooral de inheemse gemeenschap lijdt onder de gevolgen van kwik. “Deze mensen eten dagelijks veel vis en krijgen zo veel kwik in hun lichaam. De rivier is totaal vervuild met kwik dus het is logisch dat de vissen ook veel kwik in zich hebben”, legt hij uit.
Ook de marrons in dat gebied zijn volgens Pignoux een kwetsbare groep. Hij benadrukt dat zeker 90 procent van de zwangere vrouwen en 40 procent van de pas geboren baby’s daar overmatig veel kwik hebben in hun lichaam.
“Het is triest om te zien dat zwangere vrouwen en kinderen zo een hoog gehalte in hun lichaam hebben.” Pignoux benadrukt dat overmatig kwik de hersenen van kinderen beschadigt waardoor ze problemen kunnen krijgen bij leren en bij interactie met anderen. “Dit kan voor de rest van hun leven negatieve effecten hebben.”
Presentatie aan DNA
Op verzoek van VHP parlementariër Ronny Aloema heeft de Franse arts-onderzoeker eerder dit jaar een presentatie, onderbouwd met cijfers gehouden voor De Nationale Assemblee. Het doel is om Surinaamse politici wakker te schudden om met hun Franse collega’s dit ‘probleem aan te pakken. “Dit is een enorm probleem voor de volksgezondheid. Het is een ramp”, onderstreept Pignoux.
Het is overigens niet de eerste keer dat hij aan de bel trekt, echter zonder het gewenste resultaat. Integendeel zijn aan de Surinaamse zijde van de rivier de goudmijnactiviteiten drastisch gestegen. “Het mijnen is niet gestopt en de vervuiling van de rivier en het milieu gaan nog steeds door. De bestaanszekerheid van de rivier is in gevaar.”
Volgens Pignoux wordt de rivier, los van kwik, ook vervuild met onder meer plastic. Daarnaast brengt de goudwinning ook criminaliteit en drugsgebruik door de goudzoekers met zich mee. Met de duizenden goudzoekers die op verschillende plaatsen werken, loopt het hele gebied volgens hem risico.
Veiligheidszone
Pignoux begrijpt dat de goudwinning voor werkgelegenheid zorgt, maar wijst erop dat die wel aan banden moet worden gelegd. “Er moet scherpe controle zijn”, zegt hij en stelt voor dat in een straal van tien kilometer rondom de rivier geen mijnactiviteiten plaatsvinden.
“Het is de verantwoordelijkheid van de overheden van Frankrijk en Suriname om de gemeenschappen en het milieu te beschermen, dus zij moeten actie ondernemen”. Het ligt in de bedoeling dat parlementariër Aloema met delegatie zich gaat oriënteren te Maripasoula.