Fact check is een nieuwe serie om valse beweringen, halve en hele leugens, sprookjes en drog van Surinaamse politici aan de hand van “feiten en publicaties” te ontbloten. Dit is kennelijk nodig en het is om af te komen van de vervuiling door politici van meningen bij burgers. Doel is dat de burger goed geïnformeerd keuzes maakt.
Aflevering 4: rijstindustrie kapotgemaakt maar wel druk bezig met haven, brug en airport
Context
Santokhi vliegt – ja vliegt! – haast elk weekend naar Nickerie om verhalen te vertellen over ontwikkelingen die hij nu brengt en gaat brengen. Wat hij gaat brengen moet bij hem nu met een korreltje zout genomen worden want je ziet dat hij nu, hier en nu, niks brengt. Dus wat hij nu brengt is aan de cijfers en feiten nu te zien. Of zien de VHP’ers dat niet? Of willen ze dat niet zien? Of kunnen ze dat niet zien? Wel, dan help ik ze met wat feiten. Zwart op wit baja. Afkomstig van hun eigen VHP-minister, dus no wan lei tori van mij of van paars.
Analyse
Wie Nickerie zegt, zegt rijst. Nickerie drijft op de rijstsector. De agrarische sector zou een van de pijlers zijn van de economie die Santokhi zou versterken. Hij heeft al zoveel commissies ingesteld, hij heeft een rondvliegende BIBIS-man die zich meer druk maakt over Israël dan over de rijstsector. Die BIBIS-man maakt zich trouwens überhaupt niet druk over Suriname en is meer met zichzelf en zijn carrière hierna bezig, maar dat even terzijde.
Hoe is de rijstindustrie nu na 3,5 jaar Santokhi? Belabberd! Om de 6 maanden hoor je heibel vanuit Nickerie en Santokhi plakt een pleister erop met een commissie of een hernieuwde groep. Zeuren de rijstboeren? Nee, kijk naar de feiten. Facts! Geen praatjes.
Boi, yongu, mi mati, wat lezen wij hier? Wij zien dat de export van rijst vanaf 2020 flink (!) – dus niet een beetje maar steil – aan het dalen is. Het jaar 2020 was een topjaar. Ik zal niet zeggen ten tijde van de vorige regering want dan ben ik paars, maar ook al ben je oranje je kan het zien en anders moet je naar een opticien. Naar een opticien niet om het licht in de tunnel te zien maar om de cijfers en grafieken beter te kunnen lezen.
Dus hoezo is Santokhi bezig met de Nickerianen? Waar is hij mee bezig? Oh ja, met een diepzeehaven of een gewone haven of wat die ook mag heten, met een brug naar Guyana en met een airport. Maar al deze dingen waarvoor? In het Engels is het nog krachtiger: To do what, for what??
Er is geen aandacht voor de productie. De productie is de nek omgedraaid. Er valt dus niks meer te exporteren, dus waarvoor een zeehaven en luchthaven en brug. Neks no de voor export.
Maar wat lezen wij nog meer uit zo’n grafiek:
1. De export van rijst is gehalveerd tussen 2020 en 2022. In twee jaar tijd heeft Santokhi de rijstexport dus gehalveerd. Leuke man, liefde voor Nickerie en voor Suriname?
2. 2022 is in de vijf jaar het laagste punt in rijstexport; wat zal 2023 doen?
Conclusie
Santokhi en zijn LVV-minister kunnen beter zich meer druk maken over de rijstproductie dan met showprojecten en zijn BIBIS-vliegende brigade kan zich beter druk maken over de exportmarkt voor rijst dan over Israël. En zijn OW-minister, die zich eerst aankleedt en dan gaat douchen, kan zich beter druk maken over de waterhuishouding in Nickerie en de wegen in Nickerie zodat de boeren optimaal kunnen werken dan zich bezighouden met luchtfietserij over een brug.
Zijn minister van Economische Zaken kan zich beter druk maken over de input voor de rijstsector om zo de boeren eindelijk een blijk van erkenning te geven voor het harde werken van hen. Zijn minister van Financiën kan zich beter druk maken, in plaats van zich druk maken wiens naam gerehabiliteerd moet worden, met belasting- en invoerrechtenfaciliteiten voor de boeren. Kortom, Santokhi moet met zijn VHP-ministers, en hier komt geen coalitie smoes en excuus meer aan te pas, gaan leveren. Misschien kan Jhakry ook voortaan andere artikelen schrijven, bijvoorbeeld een visie op de vergroting van de rijstproductie? Dan is ze nuttiger bezig voor die miljoen SRD. Is maar een suggestie.
Aan mijn districtsgenoten, ja ik ben geboren Nickeriaan en kom uit een rijstfamilie, de boodschap dat ze niet meer moeten denken in de oude patronen van sabha pattie (voorzitter) en dat Santokhi een hindostaan is en dus dat je maar blindelings weer voor Santokhi, Ramdin, Kuldipsing, Sewdien, Nurmohamed en Raghoebarsing moet kiezen. Als ze jullie 3,5 jaar hebben bedonderd dan is er toch geen reden meer om aan te nemen dat deze mensen in de toekomst jullie niet weer gaan bedonderen? Kies straks met verstand, kies voor jullie belangen. Kijk naar de feiten, kijk niet meer naar ras en geloofssentimenten.
Hikmat Mahawat Khan