‘Er zijn kosten in rekening gebracht die niet stroken met de werkelijkheid’
Tekst en beeld Jason Pinas
PARAMARIBO — Staatsolie en dochteronderneming Staatsolie Power Company Suriname (SPCS) hebben in de afgelopen jaren de bevolking voor tientallen miljoenen US-dollars benadeeld. Dat is de algemene conclusie van de Energietarieven Commissie die op 21 oktober vorig is geïnstalleerd door minister Albert Ramdin, die toen waarnam op het ministerie van Financiën en Planning.
Het team, dat bestaat uit negen leden van verschillende sectoren, had als taak de huidige stroomtarieven onder een vergrootglas te plaatsen en binnen vier weken advies uit te brengen aan de regering. De commissie is een initiatief van de vakbeweging, maar ook andere belanghebbenden zijn erbij betrokken.
“Terwijl de president iedereen vraagt fu tai bere en offers te brengen, wil men op geen enkele manier offers laten brengen door degene die ons uitknijpt”
Inefficiënte kostprijs
In een rapport van ruim honderd pagina’s dat gisteren tijdens een persconferentie in het hoofdkwartier van de progressieve vakcentrale C-47 is gepresenteerd, hebben de commissieleden Dayanand Dwarka (voorzitter), Edmund Neus, Robert Ameerali en Ruben Yang uitgelegd hoe ze tot een eindconclusie zijn gekomen. Het viertal is ervan overtuigd dat verhoging van de huidige tarieven absoluut niet aan de orde is. Het tegendeel kan ook niet worden onderbouwd door Staatsolie en SPCS.
Volgens berekeningen van de commissie is de werkelijke kostprijs 0,07 US dollar per kilowattuur (kWh), terwijl de Energie Autoriteit Suriname (EAS) die wil brengen naar 0,12 US dollar per kWh. Tijdens de persconferentie werd benadrukt dat het team geen nattevingerwerk heeft verricht. In de afgelopen maanden zijn nagenoeg alle krachtcentrales landelijk bezocht om informatie te verzamelen. Daarnaast is gesproken met belanghebbenden, waaronder Staatsolie en de Energiebedrijven Suriname (EBS). Hieruit bleek onder meer de inefficiëntie van de generatoren die de SPCS gebruikt.
Bom
“De technische commissie is niet achter getalletjes aan gegaan, maar achter technische data. En die rapporten worden elke dag gemaakt bij elke shift, door de machines zelf. Het gebeurt automatisch, dus men kan niet jokken”, benadrukte Ameerali. Hij voegde eraan toe dat alle technische data door Staatsolie zelf aan de commissie zijn gegeven. “Toen we het hebben omgezet in cijfers kwam die bom”, zei hij.
Zo blijkt uit rapportages dat de machines van Staatsolie in bepaalde periodes 26 megawatt leverden in plaats van vijftig megawatt. “Hun efficiëntie was soms 1,34 diesel in plaats van 1,50 diesel. Er wordt dus anderhalve barrel in rekening gebracht voor een megawattuur terwijl dat 1,35 is. Er zijn kosten in rekening gebracht die niet stroken met de werkelijkheid”, aldus Ameerali.
Op basis van deze informatie heeft de commissie uitgerekend dat Staatsolie het land 423.000 barrels olie te veel in rekening heeft gebracht. Dat komt op ruim dertig miljoen US dollar over een periode van tien jaar. Dit zijn zaken die de regering zo snel mogelijk moet corrigeren, stelt de commissie. “Terwijl de president iedereen vraagt fu tai bere en offers te brengen, wil men op geen enkele manier offers laten brengen door degene die ons uitknijpt.” Alle onterechte kosten die Staatsolie in rekening heeft gebracht komen volgens de commissie op ruim 108 miljoen US dollar. Dat bedrag moet worden teruggestort voor de staat, zegt de commissie.
EAS ook schuldig
De Energietarieven Commissie meent dat de Energie Autoriteit Suriname niet vrijuit gaat omdat die bij wet is bevoegd om scherpe controle uit te oefenen bij Staatsolie en EBS. Echter, doordat dit instituut zijn werk niet goed doet, is de gemeenschap in de steek gelaten, waardoor SPCS en Staatsolie konden maken en breken.
Ook onbegrijpelijk is volgens de commissie dat de EAS uitkomt op berekeningen van 0,12 US dollar per kilowattuur. Intussen heeft EAS-directeur Dave Abeleven, die ook lid was van de Energietarieven Commissie, zich teruggetrokken.
Dwarka, die ook bestuurslid van C-47 is, verzekert dat deze vakcentrale de ontwikkelingen rond dit vraagstuk nauw in de gaten houdt. Gesprekken met de regering die moeten leiden tot een structurele oplossing hebben tot nog toe niet veel opgeleverd. “Zolang wij als vakbeweging niet kunnen worden overtuigd van het tegendeel, zullen wij vasthouden aan de bevindingen in dit rapport. Een wijze regering die al te maken heeft met zoveel onrust in de samenleving heeft geen baat aan nog grotere onrust”, aldus Dwarka.