Het is muisstil wanneer Wensley Piqué op het podium van On Stage Performing Arts staat voor zijn theatervoorstelling ‘Granm’ma’. Hij staat in het huis van zijn oma. Hij is daar, maar hij is daar niet.

Tekst en beeld Shanavon Arsomedjo

De theatermaker heeft enkele scenario’s uit het eenzame leven van zijn granm’ma gepakt en  uitgebeeld. Dit doet hij met een pop, die zijn oma moet voorstellen. Hij bevindt zich alleen maar daar om haar dus uit te beelden en als poppenspeler de pop te besturen.

Telefoon

Oma woont in een simpel Surinaams huisje met de hoognodige meubels en spullen. Ligt ze niet in bed, dan brengt ze het liefst tijd door aan de tafel, waar onder meer haar telefoon op staat. Omdat ze zich eenzaam en verlaten voelt, is ze ook superblij wanneer ze eens een telefoontje krijgt.

“In tegenstelling tot Nederland lachen, zuchten en maken de mensen hier tyuri op momenten waarop ik het niet verwachtte”

Maar doordat ze zich door de jaren heen steeds trager voortbeweegt, is de kans vaak zo groot dat ze het telefoontje mist omdat ze er relatief ver vanaf  is. Degene aan de andere kant legt neer nog voordat oma bij haar telefoon kan zijn.

Dit eenzame vrouwtje doet er alles aan om zichzelf bezig te houden. Door haar leeftijd kan ze zich niet meer flexibel bewegen, maar ze laat ze zich daardoor niet tegenhouden. Het liefst heeft ze nu en dan bezoek. Maar dat gebeurt niet en daarom vermaakt ze zich op haar manier. Wie nooit met zichzelf heeft geschaakt, kan van deze oma alles leren.

De eenzaamheid slaat vaak heel erg toe. Dan wordt ze heel erg verdrietig, want hoelang kan ze nog tegen zichzelf schaken? Waarom heeft ze voor de zoveelste keer in haar bed geplast? Waarom heeft ze weer eens een telefoontje gemist? Zal ze bij de telefoon zitten wachten totdat er wordt teruggebeld?

Kon het niet gewoon zijn als vroeger? Had ze maar iemand om met haar te zijn. Dan hoefde ze niet super voorzichtig te zijn, wanneer ze haar bigi poku danst. Want wat als ze weer als die ene keer valt en weer niemand haar kan helpen? Dit alles zorgt voor frustratie bij oma. Dat komt ook tot uiting in het stuk.

Droom wordt werkelijkheid

Bijzonder aan het theaterstuk is dat er geen dialoog is. Piqué is de enige op het podium omdat hij de pop moet besturen. De pop lijkt heel echt en lijkt wel tot leven te komen in de handen van ‘haar kleinzoon’. De manier waarop ‘oma’ loopt, is precies zoals zijn oma liep toen zij nog in leven was. De bewegingen die ze met haar hoofd of handen maakt, zien er zo echt uit dat de poppenspeler de aandacht van zijn publiek te allen tijde weet vast te houden.

Een uur verder en de zaal is nog steeds muisstil. Niemand zegt iets. En als het toch moet, wordt er zo zachtjes mogelijk gefluisterd. Maar dan is het stuk voorbij. Oma ligt weer muisstil in bed. Maar vanaf nu zal ze nooit meer uit haar bed stappen. De speler dekt haar ontzielde lichaam toe en bedankt het publiek voor het komen. Oma is niet meer. Zij ging heen in eenzaamheid.

Maar gelukkig werd haar droom werkelijkheid. Zij wilde niet heengaan voordat ze haar zoon, de vader van de theatermaker, zag. Die kwam uiteindelijk op vakantie. Op de dag dat hij naar Nederland zou terugkeren, stierf zijn moeder.

Publiek

Piqué vindt het heel bijzonder dit stuk eindelijk in Suriname te kunnen spelen. “Ik voelde aan dat iedereen aandachtig en in stilte aan het kijken was. In tegenstelling tot Nederland lachen, zuchten en maken de mensen hier tyuri op momenten waarop ik het niet verwachtte. Witte mensen reageren anders. Nu denk ik: ‘ik doe dit en er wordt anders op gereageerd’. Het is even wennen aan nieuw publiek na zoveel optredens in Nederland.”

De theatermaker heeft tijdens de try-out woensdag de tijd genomen om het stuk te spelen. Daardoor duurde het enkele minuten langer. Maar hij heeft liever dat dan dat het niet wordt begrepen. Maar hij deed het ook voor zichzelf. Om niet alleen het publiek, maar ook de speelwijze hier te verkennen. “Ik moest voelen en aftasten, dus heb ik de tijd genomen.”