‘Mijn ouders zeggen: ‘ik heb een cadeau van God gehad”

“Als ik kijk naar wat ze hebben gedaan, dan zie ik dat ze zich enorm hebben ingezet om deze eindstreep te halen. Nu kunnen ze genieten van hun inspiratie.” Dit zei Rinaldo Klas, voorzitter van het stichtingsbestuur van de Nola Hatterman Art Academy bij de afstudeerpresentatie van de studenten Moniël Popoe, Martinus Radi en Lola Lu in de vorm van een expositie.

Tekst en beeld Tascha Aveloo

Klas stelde dat het tijdens de studie niet gaat om “mooie dingen maken”, maar om de juiste technieken onder de knie krijgen. “Zodat je later, wanneer je inspiratie hebt om iets moois te maken, je dat op een goede manier kan doen”, legde hij uit. Radi vertelde dat hij als kleine jongen met zijn zus vaker is geweest naar het ‘Potlood en Penseel’-vakantieproject van de Nola Hatterman Art Academy. Toen hij dertien jaar was, hebben zijn ouders gemerkt dat hij kunstenaarstalent heeft en hebben ze hem ingeschreven.

“Ik wil mensen bewust maken van de vreselijke dingen die gebeuren, omdat we slecht omgaan met ons milieu”

Martinus Radi

Hij heeft nu een veel betere techniekbeheersing en schildert het liefst fantasiebeelden. “Maar voor mijn afstudeerproject moest ik kiezen voor een specifiek onderwerp en het werd ‘global warming’.” Het is een serie van zes schilderijen van acryl op karton. “

Ik heb hiervoor gekozen, omdat ik mensen bewust wil maken van de vreselijke dingen die gebeuren, omdat we slecht omgaan met ons milieu. Ik denk dat de hitte van de afgelopen weken, een effect van global warming is.” Hij koos bewust voor donkere kleuren, zodat de sombere situatie duidelijk wordt. “Ik heb eerst goed nagedacht over wat ik precies wilde uitbeelden. Daarvan heb ik verschillende versies gemaakt, totdat ik het goed vond.”

Het moeilijkst vond hij om sommige beelden anatomisch goed weer te geven. Hij liet zijn jongere broer foto’s van hem maken in de positie die hij wilde uitbeelden. “Het was veel werk, maar het is gelukt. Mijn ouders ondersteunen mij hierin en ze zeggen: ‘wij hebben een cadeau van God gehad’ en sporen mij aan me in de kunst te blijven ontwikkelen en kunst ook daadwerkelijk te gebruiken.” Terwijl Radi bij de academie studeerde, maakte hij ook zijn middelbare school af.

Duizend likes

Popoe komt uit het dorp Goejaba in Boven-Suriname. Hij hield van kleins af aan van tekenen en keek heel erg op naar een jongen uit zijn klas die dat heel goed kon. “Soms vroeg ik hem me te helpen of iets voor mij te tekenen, maar hij had altijd een smoes om het niet te doen. Als echter een meisje het hem vroeg deed hij het direct”, vertelt hij over zijn schoolervaring.

Popoe besloot daarom om zelf meer te gaan oefenen en tegen de tijd dat hij in de zesde klas van de basisschool zat, was hij al vrij goed. “Ik tekende vooral landschappen en was de beste van de klas. Ik hield zoveel van tekenen dat ik mijn best niet meer deed op school.”

“Vanaf Popoe hier binnenkwam, was het enige dat hij deed oefenen en zichzelf verbeteren”

Rinaldo Klas

Een tante stelde voor dat hij naar de stad zou komen om de zesde klas opnieuw te doen en toen slaagde hij wel. Op Facebook zag hij portretten van buitenlanders die bijna op een foto leken. “Ik nam op een dag in 2014 een foto van mijn tante, tekende die na, plaatste de tekening op Facebook en kreeg meer dan duizend likes.”

Gave fu Gado

Dat was de motivatie voor Popoe om meer zijn best te doen. Op de LBO werd hij aangemoedigd om te gaan naar de Nola Hatterman Art Academy, maar hij deed het niet. Toen hij op het Schakelinstituut Middelbaar Onderwijs zat, motiveerden de leerkrachten hem zich officieel te scholen.

Uiteindelijk was het kunstenaar en acteur Purcy Tjin die contact met hem opnam via WhatsApp en hem aanmoedigde om zich formeel te gaan inschrijven.Popoe: “Toen ik hier kwam, vroeg men mij of ik al tekenles heb gekregen en ik zei: ‘nee’.  Disi na wan gave fu Gado srefi.” Volgens de afgestudeerde heeft hij echt heel veel geleerd en krijgt hij nu meer dan ooit opdrachten om voor mensen portretten te tekenen.

“Deze jongeman is zeer gedreven. Vanaf hij hier binnenkwam, was het enige dat hij deed oefenen en zichzelf verbeteren. Wat u nu hier ziet, is waarvoor hij zich heel zwaar heeft ingezet”, stelde Klas bij het uitreiken van het diploma aan Popoe.

Lola Lu was er niet bij de afstudeerpresentatie, omdat zij in het buitenland is. Echter, haar werken – Surinaams gebouwd erfgoed van historische houten panden in waterverf op papier – zijn wel normaal in de expositie meegenomen. De tentoonstelling loopt nog tot eind van de maand.

Natraject

Sunil Puljhun, coördinator van de academie, is trots op de studenten. “Ik ben al jaren aan de academie verbonden en telkens weer zijn er verrassingen. Dat maakt dat wij weten dat het studenten zijn die gedegen kennis hebben en die wij, met hun eigen unieke karakteristieken als kunstenaar, afleveren aan de Surinaamse maatschappij.”

Er wordt volgens hem al een tijdje nagedacht hoe jonge kunstenaars na hun afstuderen kunnen worden geholpen in de ontwikkeling van hun carrière. Immers, het is gebleken dat studenten, nadat ze zijn geslaagd, vaak niet goed weten wat ze verder moeten. “We hebben nog niet alle puntjes op de ‘i’, maar noemen het ‘Podium jong talent’, waarmee we zullen proberen dat er lokaal en internationaal expositie- en workshopmogelijkheden worden gecreëerd.” Allereerst zal met alle oud-studenten worden gebrainstormd of ook zij ideeën hebben.

Sinds dit jaar heeft de academie ook een ‘hobby groep’ voor mensen die niet geïnteresseerd zijn in een vierjarige opleiding, “maar wel kunstzinnig willen bezig zijn”, vertelt Puljhun. In augustus 2024 zou Nola Hatterman 125 jaar worden. Ter gelegenheid daarvan wil het instituut een reünie van kunstenaars organiseren.