De maatregelen die president Chandrikapersad Santokhi gisteren heeft aangekondigd om de extreem stijgende wisselkoers een halt toe te roepen, hebben weinig indruk gemaakt op voorzitter Steven Debipersad van de Vereniging van Economisten in Suriname(VES). Het staatshoofd zei in De Nationale Assemblee dat de regering een aantal besluiten acuut zal doorvoeren. Deze zullen binnen korte termijn de wisselkoers  moeten stabiliseren om vervolgens te dalen.

Tekst Jason Pinas

Beeld dWT archief

Debipersad meent dat een groot deel van de maatregelen die gisteren zijn genoemd eerder al waren geïmplementeerd door de president. Echter, het succes is tot nu toe uitgebleven. “Dit zijn eerder aangekondigde zaken die gewoon niet werken. Ik vraag me af wat de overheid nu anders gaat doen om deze maatregelen wel te laten werken”, reageert Debipersad tegenover de Ware Tijd.

Overbodige controle

Dat Santokhi een verhoogde controle op de banken en cambio’s aankondigt, vindt de VES-voorzitter overbodig omdat die al is opgenomen in de overeenkomst met het Internationaal Monetair Fonds (IMF). “We weten dat de banken en cambio’s nu al drie keer per dag rapporteren aan de Centrale Bank van Suriname. En de koers die we zien op de website van de Centrale Bank komt op basis daarvan tot stand. Dus ik weet niet hoe intensiever men dit wil gaan doen want het wordt nu al gedaan.”

“Het roept veel vragen op en alles wat te veel vragen oproept brengt angst”  

VES-voorzitter Steven Debipersad

Debipersad benadrukt verder dat de president veel vragen oproept met de mededeling dat illegale valutahandel zal worden aangepakt. De econoom vraagt zich af op basis waarvan Santokhi deze uitspraak doet. “Zijn er nieuwe vormen van illegaliteit? Waarom heeft men dan niet opgetreden? Wat gaat men nu doen om die nieuwe illegaliteit op het spoor te komen? Dit alles vraag ik me af”, aldus de econoom.

Alarmerend

Dat de vrije verkoop van vreemde valuta door de banken en wisselkantoren nu aan banden wordt gelegd, vindt de VES-voorzitter alarmerend. Hij vraagt zich af hoe dat zal gebeuren. “Betekent het dat je niet aan je eigen middelen gaat kunnen komen of niet gaat kunnen verkopen zonder een goed argument? Het roept veel vragen op en alles wat te veel vragen oproept brengt angst”, meent Debipersad. Een deel van de besluiten komt volgens hem erg dwangmatig over.

Hij benadrukt verder dat de Deviezencommissie, die ook bij deze maatregelen een cruciale rol zal spelen, niet meer nodig is. “De Deviezencommissie ondermijnt het gezag van de Centrale Bank. Het is iets uit de koloniale periode en niet meer van deze tijd”, merkt de econoom op.

Ook de taskforce die zal worden belast met de dagelijkse aansturing van deze maatregelen zal volgens Debipersad weinig succes hebben. “Ik heb geen geloof in de taskforce, het zal het gezag van instituten gewoon verder ondermijnen. Commissies en taskforces hebben vanaf het begin van deze regering niet gewerkt.” Volgens hem zou de regering juist ernaar moeten streven de instituten, zoals de Centrale Bank, te versterken.

Vertrouwen en goede communicatie

De VES-voorzitter waarschuwt dat de regering ervoor moet waken dat de aangekondigde maatregelen niet juist een averechtse werking hebben op de samenleving. Hij meent dat wantrouwen vanuit de gemeenschap het grootste probleem is waarmee het kabinet worstelt. “Er is geen vertrouwen in de regering. Ik vrees voor het averechtse. Er zijn zoveel vragen en als die niet goed beantwoord en weggenomen worden zal er vrees ontstaan. De regering zou juist de reeds bestaande vrees moeten wegnemen”, onderstreept Debipersad.

Hij wijst er verder op dat de communicatie vanuit de overheid nog steeds faalt. De econoom geeft aan dat veel landen in de wereld nu moeilijke economische tijden doormaken, maar door een goede communicatie met de samenleving begrijpen mensen waaraan ze toe zijn. “Maar hier begrijpt de overheid niet dat er rust en vertrouwen moet komen. Dat er een degelijke communicatie moet zijn met de gemeenschap.”

Nieuwe Bankwet implementeren

De oppositionele parlementariërs Ronny Asabina (fractieleider van de BEP) en Stephen Tsang (NDP), liggen niet wakker van de aangekondigde maatregelen. Volgens Asabina komen al deze zaken voor in strategische documenten die eerder bij het parlement zijn ingediend en goedgekeurd. “Er is niets nieuws gezegd”, klaagt hij. Asabina verwijst daarbij naar het regeerakkoord, het Herstelplan, de overeenkomst met het IMF en de begrotingen die tot nu toe zijn goedgekeurd.

De fractieleider vreest dat door de zwakke instituten die er nu zijn de aangekondigde maatregelen een voedingsbodem kunnen zijn voor corruptie. Net als Debipersad is Asabina geen voorstander van de Deviezencommissie. “Ik had gedacht dat de president de nieuwe Bankwet zou bekrachtigen en afkondigen. Ik had ook gedacht dat de president de Deviezencommissie zou ontmantelen”, merkt hij op.

De BEP fractieleider vraagt zich af waarom het zo moeilijk is om de nieuwe Bankwet te implementeren. Asabina weet daarom nu al dat deze ‘nieuwe’ maatregelen niet gaan werken. “Ik had verwacht dat de president zou zeggen dat hij de kleinschalige goudmijnbouw gaat ordenen en hoeveel de BTW tot nu toe heeft opgebracht. Dat zijn de zaken die we willen horen”, aldus de politicus.

Valutawet

Tsang meent dat de aangekondigde maatregelen veel overeenkomen met de in 2020 goedgekeurde Valutawet. Deze was een voorstel van de NDP. “De president bevestigt eigenlijk dat we toen op de goede weg waren, want hij neemt dezelfde maatregelen nu weer. Ik vind het wel jammer dat hij tegen die wet had geprotesteerd en nu drie jaar later met dezelfde maatregelen komt.” De NDP parlementariër denkt dat Santokhi nu wel beseft dat deze maatregelen toen ook noodzakelijk waren.

VHP-parlementariër Henk Aviankoi heeft anders dan Asabina en Debipersad wel hoop dat de ‘nieuwe maatregelen’ een positief effect zullen hebben op de koersontwikkeling. Wel roept hij de regering op om de controle op naleving goed in de gaten te houden. “Ik ben tevreden met deze stap, maar de controle op naleving van deze maatregelen moet er echt zijn. Anders gaat het niet werken.” Aviankoi benadrukt dat de wijze waarop de koers in de afgelopen weken is gestegen duidelijk maakt dat iets niet in orde is. “Er wordt met alles politiek gespeeld en dat is niet goed voor de ontwikkeling van het land”, aldus de VHP’er.