BETER LAAT DAN nooit: dat zou je kunnen zeggen bij de actie die het Bureau Openbare Gezondheidszorg (BOG) nu neemt om de dengue-muskieten te bestrijden. Men is in wijken in Paramaribo bezig met bespuitingen in een poging het drastisch toegenomen aantal denguegevallen in te dammen. Dat is jarenlang nauwelijks nodig geweest omdat er nog maar heel weinig mensen werden getroffen door het -soms dodelijke- virus, dat dus door muskieten wordt overgebracht.
Maar in geheel Latijns-Amerika -en ook het Caribisch gebied- steekt dengue eigenlijk al sinds 2018 flink de kop weer op en groeide twee jaar later zelfs weer uit tot een zorgwekkende epidemie. Maar doordat het coronavirus toen in alle hevigheid had toegeslagen en alle ogen daar op waren gericht, sneeuwde de aandacht voor dengue grotendeels onder. De Pan-American Health Organization (Paho) luidde echter in 2020 wel de noodklok en schatte het aantal gevallen in de regio toen al op 3,1 miljoen en de organisatie had zeker vijftienhonderd doden geregistreerd.
Hoewel dengue-uitbraken doorgaans eens in de drie tot vijf jaar in alle hevigheid uitbreken en een epidemie veroorzaken, is het jaarlijkse aantal gevallen sinds 2019 onafgebroken hoog geweest. In januari van dit jaar waarschuwde de wereldgezondheidsorganisatie WHO zelfs dat dengue de snelst verspreidende tropische ziekte ter wereld is en een pandemische dreiging vormt.
In Zuid-Amerika zijn alleen al dit jaar drie miljoen gevallen van dengue gemeld. Vooral Bolivia, Argentinië, Paraguay en Peru zijn zwaar getroffen. In dat laatste land zijn al honderden doden gevallen en vanwege de gebrekkige aanpak moest minister van Volksgezondheid Rosa Gutiérrez enkele maanden geleden aftreden. Ook in buurland Guyana zijn doden te betreuren, waaronder kinderen.
In Suriname is de situatie nog niet zo alarmerend, al zijn er meldingen van dodelijke gevallen. Hoeveel precies melden de autoriteiten niet. Sinds eind vorig jaar weet het ministerie van Volksgezondheid dat de situatie wel aan het verslechteren is, maar er werd nog niet veel actie ondernomen. Minister Amar Ramadhin bleef steken bij de standaardadviezen dat de bevolking de broedplaatsen van de muskieten moet opruimen.
Gelukkig heeft het BOG met de beperkte middelen onlangs de preventiemaatregelen tegen dengue geïntensiveerd en worden sinds kort -vooralsnog sporadisch- bespuitingswerkzaamheden in verschillende woongebieden uitgevoerd. Opvallend is dat voor de spuitwagen uit niet zoals vroeger een ander voertuig met luidspreker rijdt om bewoners te ‘waarschuwen’ dat er gespoten gaat worden en dat zangvogeltjes in veiligheid moeten worden gebracht.
Het belangrijkste is dat burgers hun eigen verantwoordelijkheid kennen en er alles aan doen om te voorkomen dat muskieten kunnen gedijen en ze kunnen prikken. BOG-inspecteurs trekken door de wijken om ze daarbij zoveel mogelijk van advies te dienen. Of dat afdoende is om de opmars van het virus te stuiten, zal de komende maanden moeten blijken. Vast staat in ieder geval dat Suriname te midden van de crisis in de gezondheidszorg een nieuwe epidemie niet kan gebruiken.