PRESIDENT CHANDRIKAPERSAD SANTOKHI heeft dinsdag een ontmoeting gehad met Chinese ondernemers, onder wie vertegenwoordigers van de Shanghai Civil Engineering Group. Die toonden zich geïnteresseerd om te investeren in de mijnbouw, infrastructuur en huisvesting, zonder verder daarover in details te treden. Sammy Chan, de deputy general manager van de International Business Division van dat bedrijf, zei dat het kansen ziet voor investeringen in Suriname en dat de opkomende olie- en gassector aanvullende samenwerkingsmogelijkheden zal bieden.
De onderneming zal tegen het einde van dit jaar samenwerkingsvoorstellen aan de regering presenteren. De Chinese interesse zal met argusogen moeten worden bekeken, zeker gezien eerdere slechte ervaringen met collega-bedrijven uit dat land. Zoals de mislukking met de huizenfabriek Broad Homes Suriname PC Factory die in 2015 te Smalkalden in het district Para werd opgezet, maar waar geen prefabwoning vandaan kwam. Terwijl ze er drieduizend op jaarbasis zouden produceren.
De Chinese interesse zal met argusogen moeten worden bekeken, zeker gezien eerdere slechte ervaringen met collega-bedrijven uit dat land
Meest ontluisterende voorbeeld is de Patamacca-deal, die negentien jaar geleden werd gesloten met China Zhong Heng Tai Investment (CZHTI) voor de opzet van een palmoliebedrijf. Het bedrijf kreeg tienduizenden hectares bos in concessie, maar heeft – tot op de dag van vandaag – geen druppeltje olie geproduceerd. Maar ze kapten wel heel wat kostbare bomen. De regering weigert CZHTI de deur te wijzen, ondanks dat een deel van De Nationale Assemblee daar om had gevraagd.
Santokhi heeft onlangs de stuurgroep ‘Ontwikkeling palmolie-industrie Marowijne’ in het leven geroepen onder leiding van oud-minister Geetapersad Gangaram Panday. Die moet uitzoeken wat er allemaal mis is gegaan. Die besluiteloze houding van Santokhi valt toe te schrijven aan het feit dat China als enige land niet akkoord is gegaan met een schuldherschikking. De ruim half miljard US dollar die Suriname nog moet betalen aan Beijing hangt als het zwaard van Damocles boven het hoofd van de regering.
De kans bestaat dat door de druk die China kan uitoefenen op Suriname, Santokhi uiteindelijk veel te toegeeflijk gaat zijn naar nieuwe investeerders toe en deals sluit en vooral gronden in concessie geeft, waar iedereen vraagtekens bij zal zetten. Er zijn in de afgelopen drie jaar al wat vage projecten opgezet met tussenkomst van de Chinese ambassade, waarvan onduidelijk is wie uiteindelijk de rekening zal moeten betalen.
Daarover is bij de lancering met geen woord gerept. Zoals de bouw van een Agricultural Technical Cooperation Centre in Saramacca door het bedrijf China Hunan Linshi. Tegen welke voorwaarden het in het landbouwdistrict aan de gang is gegaan en welke voordelen de lokale bevolking of Suriname daar aan heeft, is nog altijd een raadsel. De ervaring heeft geleerd dat bij Chinese investeringen de inbreng en opbrengsten voor de lokale bevolking meestal minimaal zijn. Het is te hopen dat De Nationale Assemblee nog inzage gaat krijgen in wat de Chinese plannen zijn. En dat het parlement daar uiteindelijk ook zijn zegen aan moet geven. Zodat een volgende regering niet voor verrassingen zal komen te staan met overeenkomsten die vooral ten nadele van Suriname zijn.