Precies drie jaar na de verkiezingen vond de regering het nodig om weer eens uitgebreid aan het volk te vertellen wat zij al heeft gepresteerd. Maar voor de veel grotere uitdagingen waar zij nog voor staat en waarvoor de samenleving echt een drastische aanpak verwacht, kwam ze niet met pasklare oplossingen. Ook werd er nog helemaal geen aanzet gegeven tot het vervangen van een flink aantal ministers die ondermaats hebben gepresteerd. De zogeheten zelfreflectie was dus vooral bedoeld om de samenleving weer eens op het verkeerde been te zetten en de regering op te hemelen.

Tekst Armand Snijders
Beeld CDS

Ieder ‘jubileum’ grijpen president Chandrikapersad Santokhi en zijn regering aan om stil te staan bij van alles en nog wat. Alleen de doorgaans befaamde honderd eerste dagen van de regering, waarin al grootse dingen zouden worden gedaan – later werd het opeens tweehonderd dagen – gingen van regeringszijde geruisloos voorbij, vooral omdat die grootse dingen uitbleven. Santokhi en vicepresident Ronnie Brunswijk blonken in die periode vooral uit in het voeren van een patronagepolitiek in het kwadraat, waardoor andere zaken in het niet vielen.

Echter, vanaf 25 mei 2021 is het vaste prik dat Santokhi bij ieder jubileum zichzelf steevast op de borst slaat. Hij gaf die dag wel aan dat hij vast en zeker iets met de commentaren vanuit de samenleving zou doen. “We zijn een regering die gevoelig is voor kritiek en we kijken ernaar. Daar waar om correcties wordt gevraagd, moeten die komen. (…) Er zullen nieuwe beleidsinstructies worden gegeven.”

En: “Daar waar vervanging moet komen, zal dat gebeuren”, zei hij onder meer over zijn haperende ministersploeg. Dergelijke loze woorden herhaalde hij bij ieder jubileum steeds weer opnieuw, zonder daar ook gevolg aan te geven.

Nog geen twee maanden later, op 16 juli 2021 rond de eerste verjaardag van zijn regering, zei hij dat hij gelooft in een goede toekomst voor het volk. En weer een jaar later, terwijl de eerste serieuze protesten hem op de proef stelden, was hij nog steeds ervan overtuigd dat hij goed bezig was. Maar hij had zijn patronagepolitiek nog niet afgezworen en ging rustig door met zijn beleid dat de samenleving tot op de dag van vandaag uitknijpt.

A no mi

Dat het economisch nog niet helemaal (of helemaal niet) vlotte, lag bij het tweejarige jubileum volgens hem niet aan het beleid. “Wereldwijd is er op dit moment veel gaande en de effecten voelt de Surinamer. De olieprijs is omhooggegaan, de prijzen zijn omhooggegaan, het land is getroffen door overstromingen. Maar dit is niet veroorzaakt door de president of deze regering”, zei Santokhi. De a no mi-mentaliteit die we nog zo goed kennen van de vorige regering.

Met een president die er zo op gebrand is om de hand vooral niet in eigen boezem te steken, mocht dus ook niets worden verwacht tijdens de persconferentie van donderdag. Die had inderdaad teleurstellend weinig om het lijf. Santokhi zou daar zijn actieplan voor de resterende tijd van zijn regering presenteren, maar hij bleef – met Brunswijk aan zijn zijde – steken in het herhalen van alle zaken die wel gerealiseerd zijn in drie jaar regeren. Echt wijzer werden we niet over welke kordate stappen hij de komende tijd gaat nemen en hoe hij denkt zaken eindelijk te gaan realiseren. De samenleving moest het vooral doen met dooddoeners en clichés.

Zelfverheerlijking regeerders

De persconferentie was eigenlijk vooral bedoeld om de regering te complimenteren met behaalde resultaten. Daartoe werd opnieuw een overzicht gepresenteerd van de verrichtingen in de afgelopen 34 maanden. Terwijl een jaar geleden al het eerste exemplaar van ‘Samen verder bouwen aan welvaart en welzijn’ het levenslicht zag. Dat bevatte ook een verzameling van de resultaten 22 maanden regering.

Zijn er inmiddels weer zoveel vermeldenswaardige wapenfeiten bijgekomen dat dit een nieuw boek rechtvaardigt? Anders is dit het toppunt van papierverspilling, nodeloze kosten van de drukker en heel veel arbeid. Mensen zijn geïnteresseerd in wat de regering voor hen heeft gedaan en gaat doen, zodat hun leven weer wat draaglijker wordt. Niet in de zelfverheerlijking van regeerders die geen enkele verantwoordelijkheid willen nemen.

Het is typerend voor Santokhi dat hij de ernst van de problemen die op zijn pad komen, niet onder ogen wil zien en het liefst bagatelliseert. En daarna het liefst anderen de schuld geeft en nog met een trap na komt. Zo ook ten aanzien van coalitiepartner NPS, die enkele maanden geleden uit ontevredenheid de stekker uit de samenwerking trok, na herhaalde malen aan de bel te hebben getrokken over wat er allemaal misging.

Daar deed Santokhi donderdag heel luchtig over. “De twee ministersposten die de NPS heeft teruggegeven, zijn ondertussen ingevuld. Het werk gaat gewoon door en met beter beleid”, aldus het staatshoofd, daarmee eigenlijk zeggend dat het beleid van de ex-bewindslieden Marie Levens (Onderwijs, Wetenschap en Cultuur) en Silvano Tjong-Ahin (Ruimtelijke Ordening en Milieu) in zijn ogen niet deugde. Echter, dat heeft hij, voordat zij hun portefeuille ter beschikking stelden, nooit laten blijken.

En dit doet de vraag rijzen hoe eerlijk het staatshoofd tegenover zichzelf en vooral het volk is en waarom hij nooit eerder heeft ingegrepen om ze te vervangen. En bovenal: over wie is hij nog meer niet tevreden en wanneer gaan die personen eindelijk gereshuffeld worden. Hij had er de afgelopen weken voor de zoveelste keer op gezinspeeld dat dit zou gebeuren.

Maar iedereen weet dat hij vreest voor de toorn van vicepresident Brunswijk, die de Abop-mensen op hun plek wil houden. En in eigen VHP-huis moet Santokhi ook zo lang mogelijk de rust zien te bewaren om de onvermijdelijke revolte tegen zijn eigenzinnige bewind tegen te zien houden. Dus al die VHP-ministers die slecht functioneren en die beseffen dat ze bij Santokhi’s gratie hun eervolle baan nog hebben, kan hij beter gebruiken dan nieuwkomers met echt verstand van zaken en die al snel door zullen hebben dat hun voorgangers er een behoorlijk puinhoop van hebben gemaakt.

Rode kaart

Vicepresident Ronnie Brunswijk zei overigens dat hij het vertrek van de NPS ook “geen groot probleem” vindt. “Als je een voetbalwedstrijd speelt en één persoon krijgt een rode kaart, dan moet je harder gaan spelen. Dat gaan we doen”, zo liet hij de opgetrommelde aanwezigen weten. Nu was deze vergelijking totaal ongepast, omdat niemand van de NPS een rode kaart had gekregen. Het is eerder de NPS die de regering deze rode prent heeft getoond.

En hoe wil de regering harder gaan spelen, als er nog altijd geen duidelijk en helder wedstijdplan is uitgestippeld. Het is nog niet eens bekend aan welke kant het doel staat en waar de bal naar toe moet worden geschopt. Dus die tweede helft wordt een puinhoop van jewelste, ook al omdat al maanden voor het laatste fluitsignaal de hoofdrolspelers allang met de aanstaande verkiezingen bezig zullen zijn.