WAT GEEN ENKELE regering echt serieus heeft aangepakt, is deze regering nu wel aan het doen met haar Public Sector Reform programma. Het ambtenarenapparaat wordt afgeslankt. Hoewel dat natuurlijk gebeurt op basis van de overeenkomst die het land heeft gesloten met het Internationaal Monetair Fonds, is het absoluut een pluspunt dat het gebeurt.

In het Herstelplan 2020-2022 tekent de overheid op dat de salarissen en sociale premies voor de ambtenaren een duizelingwekkende hoogte van wel SRD 9,4 miljard hadden bereikt. De overheid had in dat plan om in de periode 2021-2022 ruim 5000 ambtenaren af te vloeien via eerst vrijwillige vervroegde pensionering en daarna verplichte pensionering. 

Intussen is dat op gang gekomen en heeft de overheid een maandenlange registratie gehouden waarbij ambtenaren zich konden melden en konden aangeven of ze vroegtijdig uit dienst wilden treden. Daarbij is gebleken dat wel 1000 ambtenaren dat willen. Die zullen deze maand en in november een stimuleringspakket krijgen met hun ontslagbeschikking.

Bij diezelfde registratie is ook gebleken dat er een groep ambtenaren is die niet aan het werk komt, in het buitenland zit en geniet van een ambtenarensalaris of al lang is vergeten dat die ambtenaar is. Het is een goede zaak dat deze ambtenaren uit het systeem gehaald worden. Wie niet voor het land wil of kan werken moet dan geen aanspraak maken op betaling, zo simpel is dat. En wie door politieke willekeur is weggewerkt moet natuurlijk in de gelegenheid gesteld worden de functie waar die voor betaald wordt weer te bekleden. Wie dat niet wil, moet ook niet meer betaald worden.

Nu daar de eerste fase van registratie is afgerond, zou de tweede fase moeten volgen en dat is het omscholen van weer eens 5000 ambtenaren om in de particuliere sector tewerkgesteld te worden. Nu is daar wel momentum voor omdat Suriname net als vele plekken in de wereld te kampen heeft met een groot tekort aan arbeiders op verschillende plekken.

Toch zal een herscholing en omscholingstraject alleen onvoldoende zijn. De ambtenaren die geen discipline kennen in werk en prestatie zullen ook een mindshift moeten ondergaan. Hoe groot dat percentage is, is moeilijk vast te stellen. Maar de overheid is niet toegespitst op efficiëntie en prestatie. Daarnaast is het grootste deel binnen het apparaat niet zo hoog geschoold. De salarissen voor medewerkers die laag geschoold zijn in het bedrijfsleven zijn vaak minder dan bij de overheid, want de ondernemer moet eerst verdienen voor hij kan uitbetalen.

Een andere grote verleiding die de overheid moet kunnen weerstaan is om in aantocht naar de verkiezingen van 2025 toch weer mensen aan te nemen. Dat zou tegen elke prijs voorkomen moeten worden.