‘Surinaamse geschiedenis is deel van de Nederlandse’
door Steven Seedo
PARAMARIBO — ‘Ala sma tori Keti Koti Verbeeld’ is de titel van een boek dat de Nederlandse beeldend kunstenares Maartje Jaquet in september uitgeeft, naar aanleiding van haar kunstproject over Keti Koti. “Het wordt tijd dat ook de scholen in Nederland aandacht aan dit onderwerp besteden”, zegt Jaquet.
“Het boek is ook daarvoor geschikt. Het is iets waar ik me voor inzet, juist als ‘witte Nederlandse vrouw’. Ik noem het een roeping. Het is net zo goed mijn geschiedenis. Of althans van mijn land. Ik heb er drie jaar enorm hard aan gewerkt. De laatste maanden bijna de hele tijd, dag in dag uit.”
“Wanneer we meer over elkaar weten, kunnen we elkaar beter begrijpen. Ik hoop een steentje bij te dragen aan een open en gezamenlijke toekomst”
Maartje Jaquet
Het ontstaan
Jaquet liep tijdens een viering van Keti Koti door Amsterdam-Zuidoost, waar ze ook woont, en vroeg mensen of ze een portret van hen mocht maken. Ze heeft dit drie jaar gedaan en heeft de foto’s met bijbehorende verhalen gebundeld in het boek.
De geportretteerden personen zijn van verschillende leeftijden en (etnische) achtergrond. Allemaal op hun manier betrokken bij Keti Koti. De mensen mochten zelf een uitspraak kiezen als titel voor hun verhaal.
De beeldend kunstenares laat in woord en beeld zien wat de betekenis is van Keti Koti in het persoonlijke leven van mensen van nu. Hoe de geschiedenis van de slavernij wordt herdacht en de bevrijding wordt gevierd. En hoe het verleden doorleeft in het heden, zodat we meer te weten komen over een deel van de Nederlandse geschiedenis waar veel te lang over is gezwegen.
Band met Suriname
Jaquet is in de kunstwereld van Suriname niet onbekend. Ze was in 2019 voor het laatst hier en deed, op uitnodiging van de kunstenaar Rinaldo Klas, mee aan een duo-expositie in Readytex Art Gallery. Hij had haar gevraagd vanwege de BijlmAIR-tekeningen (een Artist-in-Residence programma van Centrum Beeldende Kunst Zuidoost). “We zijn bevriend geraakt toen ik in 2009 in Paramaribo was om videoworkshops te geven.”
Klas was toen directeur van het Nola Hatterman Instituut (tegenwoordig Nola Hatterman Art Academy). Voor de expositie in Readytex Art Gallery maakte Jaquet een serie portretten van ‘Mensen aan de Waterkant’. Na eerst kennis met ze te hebben gemaakt en vragen of ze het goed vonden. En zo is ze gekomen aan de eerste portretten in haar boek.
In 2009 gaf de kunstenares videoworkshops aan (oud-)studenten van de twee kunstacademies van Suriname: het AHKCO en de Nola Hatterman Art Academy in Paramaribo. In 2010 gaf ze op uitnodiging van beeldend kunstenaar Marcel Pinas, fotografieles aan kinderen in en rond Moengo.
Ala sma tori Keti Koti Verbeeld is geschikt voor tieners, jongeren en volwassenen en heeft als doel erkenning en begrip voor de gevoelens die er leven. “Wanneer we meer over elkaar weten, we naar elkaar luisteren, kunnen we elkaar beter begrijpen. Ik hoop een steentje bij te dragen aan een open en gezamenlijke toekomst.”