Dat het verzet tegen de regering van president Chandrikapersad Santokhi de laatste tijd ongekende vormen heeft aangenomen, hoeft geen betoog. Het ogenschijnlijke wanbeleid en vooral de machteloosheid om de economische crisis te bezweren, hebben veel kwaad bloed gezet in de samenleving. Van veel Surinamers mag Santokhi vertrekken. “Die man liegt en hij bedriegt de kiezers.”
Tekst Armand Snijders
Beeld dWT archief
Terwijl het staatshoofd deze week in De Nationale Assemblee (DNA) probeerde te overtuigen dat hij met nieuwe maatregelen de US dollar- en eurokoersen zou beteugelen, stegen die koersen ongestoord door. De prijzen van veel goederen hielden gelijke tred: Fernandes verhoogde bijvoorbeeld de prijs van een gesneden brood voor de zoveelste keer in een paar maanden, waardoor het nu SRD 50 kost.
Voor een grote fles Coca Cola moet inmiddels SRD 95 worden neergeteld, een zak Amerikaanse of Braziliaanse importbouten kost gemiddeld SRD 400, terwijl ook de brandstofprijzen weer omhoog zijn gegaan. En met de ogenschijnlijk nutteloze maatregelen van de president, zal aan die stijgingen geen einde komen.
Niet alleen de sociaal zwakkeren lijden onder het stuurloze beleid van de regering, ook mensen die ooit een modaal inkomen – of zelfs meer – hadden, hebben dit de afgelopen drie jaar als sneeuw voor de zon zien wegsmelten. De lonen zijn inmiddels wel wat verhoogd, maar in de meeste gevallen compenseert dat niet het verlies als gevolg van de inflatie en de drastische verhoging van de vaste lasten.
“Santokhi heeft geen enkel vertrouwen en respect meer, waardoor hij niets voor elkaar krijgt”
Winkelverkoopster Amita
Rek is er uit
“Ik betaal driehonderd US dollar per maand aan huur. Dat was drie jaar geleden zo’n SRD 3.000, inmiddels kosten die dollars mij, als ik ze kan vinden, SRD 11.000”, verzucht de 37-jarige elektromonteur Kenneth Pawiroredjo. “Dus dat kost mij momenteel al mijn spaargeld. Maar als dat op is, weet ik echt niet hoe ik dat in godsnaam moet ophoesten.”
Zijn salaris is door zijn werkgever inmiddels opgetrokken naar SRD 18.000 per maand, “maar dat is met de steeds stijgende prijzen niet genoeg. Voor mijn werkgever is de rek er wel uit, zijn bedrijf dreigt ten onder te gaan door de vele lastenverzwaringen”.
Pawiroredjo doet nu in zijn vrije uurtjes wat extra klussen. “Maar het geld dat ik daarmee verdien, stop ik geheel in het welzijn van mijn gezin. En ik moet bekennen dat ik daar geen cent belasting over betaal. Dat wil ik ook niet, want ik ben bang dat dit in de verkeerde zakken terecht komt, terwijl ik al genoeg wordt geplukt door deze regering. Het is goed zo, basta! Laat de regering eerst maar eens aantonen dat ze de crisis kan aanpakken. Want zoals het nu gaat, is het niks.”
Doodvallen
Ook de 41-jarige winkelverkoopster Amita heeft haar buik vol van de regering. “Nooit meer Santokhi!” zegt ze vastberaden. “Terwijl ik in 2020 met heel mijn hart op hem heb gestemd omdat ik het volste vertrouwen in hem had dat hij voor herstel zou zorgen. Maar hij heeft helemaal niets gedaan. En alleen maar familie, vrienden en partijgenoten bevoordeeld. Terwijl hij tussendoor met zijn vrouw en andere familieleden de wereld over reist om te bedelen en zijn eigen portemonnee te vullen. Mensen zoals ik mogen van hem gewoon dood neervallen.”
“Laat de regering eerst maar eens aantonen dat ze de crisis kan aanpakken, want zoals het nu gaat, is het niks”
Kenneth Pawiroredjo
Ze wijst erop dat zij en vele anderen onlangs enorm zijn belazerd met de verhoging van het minimumuurloon. Het werd niet, zoals toegezegd gebracht naar SRD 38,50, maar later teruggebracht naar SRD 30. “Het was weliswaar de minister (Steven Mac Andrew van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken, … red.) die dat deed, maar Santokhi is daarvoor wel verantwoordelijk, toch? Hij heeft daar zelfs nooit op gereageerd. Dat getuigt van enorme zwakte.”
Geen enkel vertrouwen
Amita vervolgt haar tirade: “Ik ben echt woest over zijn handelen. En ik niet alleen, al mijn vrienden en vriendinnen denken er zo over. Die man liegt en hij bedriegt de kiezers, hij heeft geen enkel vertrouwen en respect meer, waardoor hij niets voor elkaar krijgt. Dus hij moet opdonderen, liefst gisteren nog.” Deze soort geluiden zijn steeds vaker te horen in de samenleving. En niet alleen van de gewone man en vrouw.
Ook in de serieuze media wordt er inmiddels op gezinspeeld dat Santokhi er beter aan zal doen zijn mandaat terug te geven. “Het volk is niet meer dom en zit zeker niet te popelen om een verklaring van de regering te vernemen”, schreef avondblad De West daags vóór de DNA-vergadering over de op handen zijnde speech van het staatshoofd. En: “Het volk wacht op het moment dat de regering zal aftreden.”
Vervroegen verkiezingen
Natuurlijk gaat Santokhi dat niet doen. Hij vindt dat hij voor vijf jaar is gekozen en wil die tijd ook vol maken. Maar hij realiseert zich niet dat het volk hem weg kan jagen. Dat hoeft hij maar te vragen aan Jules Wijdenbosch, die in 1999 werd gedwongen om de verkiezingen te vervroegen, waardoor Surinamers al in 2000 in plaats van 2001 een nieuwe regering aan de macht konden helpen.
Saillant detail is dat Wijdenbosch nu met een nationale politiek-bestuurlijke denkgroep optreedt als een soort adviseur van Santokhi. Dus wellicht kan het staatshoofd iets leren van de lessons learned van zijn illustere voorganger.