De Nederlandse kindermissverkiezing komt eraan en de 8-jarige Itaayhi uit Almere kan niet wachten. Ze ‘oefende’ onlangs met succes bij zo’n schoonheidswedstrijd in Florida. De meningen over het fenomeen zijn verdeeld: ‘Maak kinderen op die leeftijd niet onzeker over hun uiterlijk.’
De Amerikaan Michael Booth van International Fresh Faces is vast van plan om volgend jaar in Nederland een professionele Nationale Kindermissverkiezing te houden. Ook richt hij zijn pijlen op de rest van Europa. Alleen Frankrijk ontbreekt op zijn lijst, want daar zijn kindermissverkiezingen sinds vorig jaar verboden.
Booths kandidaten zijn kinderen, soms peuters nog, die met haarstukken, neptanden, lagen make-up en in enkele rondes in slechts een string en push-up bikini over de catwalk lopen. De hoofdprijs: 2000 dollar en een fonkelende Miss-kroon. We kennen de levende barbies uit het succesvolle TLC-programma Toddlers & Tiaras en de beroemde speelfilm Little Miss Sunshine, maar dergelijke wedstrijden vinden op Nederlandse bodem niet plaats. Nog niet.
De Amerikaanse zakenman is verantwoordelijk voor een van de grootste toernooien in de VS (Datona Beach in Florida). Hij zegt zondagavond in een aflevering van het RTL5-programma 5 Extreem dat deelnemen aan een missverkiezing goed is voor de ontwikkeling van een kind. ‘Ze groeien op tot leiders in plaats van volgers. Het zijn de toekomstige directeuren, politici en tv-persoonlijkheden. Dit zou ook in Nederland moeten plaatsvinden.’
Belangstelling is er zeker: ‘Ik krijg dagelijks de vraag van ouders of zulke wedstrijden bestaan in Nederland,” zegt Kim Kötter. De voormalig Miss Universe Nederland runt een eigen modellenbureau. Haar antwoord aan ouders: ‘Een catwalk in Disneyjurkjes is best schattig. Maar met verkiezingen zoals in Amerika, zou ik niets te maken willen hebben. Je moet kinderen op die leeftijd niet onzeker maken over hun uiterlijk.’
Kinderpsychologe Prem Kroon: ‘Er is naar mijn weten nooit onderzoek naar gedaan, maar dit lijkt me zeer schadelijk voor kinderen. Er wordt ze iets opgelegd door hun ouders: dat ze alleen met mooi zijn iets voorstellen.’
5 Extreem-maker en presentator Ewout Genemans volgde twee Nederlandse kinderen die afgelopen juli met hun ouders naar Florida afreisden om mee te doen aan zo’n missverkiezing. ‘Booths plan is serieus. Ik zou zelf als producent niet de initiatiefnemer willen zijn om de wedstrijd naar Nederland te halen. Wel zijn we met hem in gesprek om hem te volgen voor een realityprogramma.’ Genemans schrok van wat hij zag in de VS. ‘Soms zie je kinderen genieten, maar het zijn vooral hun enthousiaste ouders die er lol aan beleven. Het gaat best ver.’
5 Extreem volgt onder andere de 4-jarige kleuter Djamilla Maathuis uit Slagharen. Haar ouders biechten op dat ze van familie en vrienden geld hebben geleend. Ze krijgen niet van iedereen enthousiaste reacties. ‘Ik word door mensen een slechte moeder genoemd,’ zegt moeder Jasmijn. ‘Ik zou van mijn dochter een hoer maken en pedofielen op gedachten brengen.’
Genemans trof ook Rachel van Genderen (35) in Florida, de eigenares van het Almeerse Fancy Palace. In dit levensgrote roze poppenhuis vol neptaartjes en poederdozen geeft ze beautyparties voor kinderen. Specialiteit van het huis voor de allerjongsten: nagels lakken, make-up en een heuse pedicure plus watermassage in een mini-voetenbad.
Natuurlijk ging Rachel met haar 8-jarige dochter Itaayhi naar Florida. Moeder mag dan nuchter klinken – ‘ik zou nog niet dood gevonden willen worden in haar cupcake-jurken’ – ze wilde dat de ultieme droom haar dochter uitkwam: schitteren op de catwalk. En met succes: Itaayhi bemachtigde allereerst de titel Miss International Fresh Face. Ze won een kroon – zwaar gedeukt bij de handbagage in het vliegtuig – een sjerp en 200 dollar. Itaayhi: ‘Ik ben al heel lang fan van Toddlers & Tiaras en ik wilde het zelf ook een keer meemaken.’
Rachel weet dat tegenstanders het evenement bestempelen als een controversiële barbieshow die draait om opplakwimpers, nephaar en ander plastic. ‘Ik kan me de kritiek voorstellen. Als je de beelden ziet van bijvoorbeeld Dr. Phil of Toddlers & Tiaras, lijkt het of sommige kinderen worden gedwongen. Zielig. En er zijn ouders die veel te ver gaan met het bleken van tanden of bruindouches. Maar ik heb daar in Daytona echt niks van gezien of gemerkt. Alle deelnemers vonden het enorm leuk.’
Rachel trekt wel grenzen: ‘Geen nephaar, spraytanning of gebruik van aambeienzalf om de huid nog glanzender te krijgen. Dat vind ik niet goed. Maar wat is er tegen een beetje make-up en naggellak? Of een training door een catwalkcoach? Itaayhi is een meisjes-meisje dat meisjesdingen leuk vindt en ik gun haar die lol. Maar niet meer dan een of twee keer per jaar. Het is een dure, uit de hand gelopen hobby: je hebt reis- en verblijfkosten en het inschrijfgeld voor die competities is behoorlijk hoog. Maar ik ga er geen geld voor lenen zoals sommigen wel doen.’
Inmiddels heeft Itaayhis deelname behoorlijk wat meer opgeleverd. Een groot Amerikaans warenhuis – de naam blijft nog geheim – heeft haar gestrikt voor een reclamecampagne. Volgende week reizen moeder en dochter af naar de VS voor de fotoshoot. Rachel: ‘Ik schrok hoeveel hoger die bedragen daar liggen dan in Nederland. Sinds haar derde doet Itaayhi campagnes voor onder meer Mexx, C&A en de Bijenkorf. Die bedragen zijn niet te vergelijken. Maar uiteindelijk doen we het niet daarvoor. Het gaat bij alles puur om de lol. Itaayhi moet gewoon naar school, dat vind ik het allerbelangrijkste.’
Deze child beauty pageants hebben de afgelopen decennia flink aan populariteit gewonnen in de VS. Volgens schattingen zijn er 250.000 competities, vaak lokaal. Daar is het karakter tamelijk onschuldig. Deelname is gratis of kost een paar tientjes. Ouders en deelneemstertjes beleven vooral een leuke middag met tal van eindrondes.
Maar hoe verder een jonge deelnemer komt, des te groter de belangen. Het onschuldige karakter sneuvelt als eerste. Het prijzengeld loopt fors op, tot vele tienduizenden dollars. Het bedrag dat ouders aan hun kinderkandidaten uitgeven eveneens: jurkjes voor een kindermiss kosten al gauw duizenden euro’s. Meer dan eens worden er bij jonge kinderen eetstoornissen vastgesteld.
In plaats van dat kleine kinderen lekker buiten gaan spelen, worden ze gehuld in uitdagende kleding en voorzien van een laag make-up, stellen tegenstanders. ‘Kleine meisjes moeten met poppen spelen, ze zíjn geen poppen,’ reageerde de New Yorkse therapeut en publicist Mark Sichel op een flinke rel in 2011. Toen verscheen een 4-jarig meisje uitgedost als prostituee ten tonele, een door haar ouders bedachte verwijzing naar Julia Roberts in de film Pretty Woman.
Bestrijders van het fenomeen wijzen vaak naar de onopgeloste moord op de 6-jarige kindermiss JonBenét Ramsey. Door velen wordt aangenomen dat de deelname van JonBenét aan zo’n competitie een rol heeft gespeeld. Het meisje uit de Amerikaanse staat Colorado werd gewurgd aangetroffen in de kelder van haar ouderlijk huis. De moord zou hét bewijs zijn dat jonge kinderen worden blootgesteld aan overenthousiaste ouders die koste wat kost een missverkiezing willen winnen. In de zaak JonBenét is betrokkenheid van haar eigen ouders ondanks sterke aanwijzingen echter niet bewezen.
(ad.nl)