In tegenstelling tot wat velen denken, hebben vakbonden veel macht. Menige regering is vaak in een democratisch geregeerd land door de vakbonden naar huis gestuurd. Ook in ons land! De vakbonden behartigen veelal de belangen die te maken hebben met de arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden van werknemers. Aan het ontstaan van de georganiseerde vakbeweging is vaak een lange strijd – en vele tegenslagen voorafgegaan – voordat zij is ontstaan.

Hiervoor moet diepe respect worden opgebracht! In Nederland bestaat er ook een wet op de Ondernemingsraden (WOR) waardoor vertegenwoordigers van het personeel de arbeidsomstandigheden met de besturen en of directie van een bedrijf kunnen bespreken. Zij hebben in vele opzichten en gebieden inspraak bij de onderhandelingen. Deze instituties hebben we in Suriname helaas (nog) niet.

Wat erg stoort, is dat de politiek vakbondslieden heeft geaccommodeerd op ministeries, en zelfs zijn prominenten uit de vakbeweging opgenomen in politieke partijen. Dat is een zeer slechte ontwikkeling omdat de belangenbehartiging van arbeiders niet meer objectief kan plaatsvinden (conflict of interest). In landen als Amerika en Nederland waar wij veel naar kijken, en ook veel hebben overgenomen (concordantie-beginsel) is dit schier onmogelijk. Natuurlijk hebben vakbonden hun politieke voorkeur (dat is geoorloofd in een democratie) maar ze horen niet geïncorporeerd te worden in politieke partijen.

Daarom kunnen leidinggevenden en arbeiders zomaar ontslagen worden door politici wegens “gewijzigde beleidsinzichten” zonder dat onze vakbonden adequaat interveniëren. Zij kunnen ook vaak door de tegengestelde belangen die vakorganisaties in ons land behartigen geen vuist maken: “Het van twee walletjes eten”, is daarom zeer aanvechtbaar. Sommige religieuze leiders hebben door hun koloniaal denken de vakbonden vroeger vaak betrokken bij de politiek, en zo soms aan de vooruitgang van land en volk gewerkt. Dit moet als uitzonderlijk worden beschouwd! Het hoeft echter geen traditie te worden. In wezen horen vakbond en politiek strikt gescheiden machten te zijn – net als de trias politica – hoewel ze elkaar op veel gebieden toch wel kunnen aanvullen.

Het sociaal akkoord

Een goede democratische regering maakt eerst gerede afspraken met de vakbeweging en werkgeversorganisaties (sociale partners) voordat het bepaalde wetgeving voorbereidt en afkondigt. Helaas kennen we deze situatie niet in Suriname. Werknemers worden vaak om opportunistische redenen ontslagen, en vakbonden bij bedrijven alsmede ministeries stelselmatig tegengewerkt. Zelfs harde afspraken met besturen van bedrijven en ministeries worden gewoon niet nagekomen. Vaak moet het ministerie van Arbeid Technologische Ontwikkeling en Milieu (ATM) ingrijpen doordat de Arbeidsinspectie een standpunt in een arbeidsconflict moet innemen omdat de gezamenlijke vakbonden macht ontberen. Het valt onder de gegeven omstandigheden te betwijfelen of de Arbeidsinspectie nog een neutrale bemiddelaar is.

Daarom weigeren partijen vaak uitvoering te geven aan de besluiten van dit overheidsorgaan, wat eigenlijk niet kan. Omdat er vaak geen sociaal akkoord wordt gesloten in Suriname is het ontslag dat soms gegeven wordt niet-gerechtvaardigd omdat werknemers zonder enige arbeidsbescherming naar huis worden gezonden “wegens gewijzigde beleidsinzichten”. Deze mensen hebben vaak een vast contract en hebben jarenlang in een bepaalde (hoge) functie gediend. De belastingbetaler zorgt dan voor het (hoge) salaris en andere emolumenten. Veel werknemers zijn daarom naar het buitenland vertrokken omdat niemand in deze onzekerheid wil leven (brain drain). Zeker als je goede kwalificaties hebt, gemakkelijk werk kunt vinden in het buitenland en of een gezin!

Veel Surinamers weten het altijd beter

Wij maken zeer moeilijke en onzekere tijden door in Suriname! Het is zelfs al zover dat mensen met een ernstig strafblad zijn doorgedrongen tot de top van het landsbestuur. Het is zeer urgent dat het Openbaar Ministerie (OM) meer bevoegdheden krijgt bij het verstrekken van inlichtingen van personen, en dat direct een aanvang wordt gemaakt met het opzetten van een Justitiële Documentatie Register (DIR) betreffende personen en bedrijven. Een “bewijs van goed gedrag” ook wel Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) genoemd voor het vervullen van een functie wordt zeer noodzakelijk geacht, vooruitlopend op de anti-corruptiewet. Zou deze coalitie daar een lans voor willen breken? Dat kan dan tevens als een selectiemiddel worden gebruikt om mensen te weren voor ambtelijke functies omdat het ambtenarenapparaat “bol” staat van de functies zonder dat er gerenommeerde- resultaatgerichte prestaties tegenover staan.

Sommige Surinamers – weten het altijd beter – omdat het in troebel water goed vissen is. Het moet voor lieden die tegen beter weten in praten duidelijk zijn: “Een democratische vakbeweging heeft inspraak in bijna alles”. Zeker ook bij de benoeming van directies in een bedrijf en ministeries. Zij zijn als het ware mede-eigenaar van het bedrijf (ministerie) in die zin dat zij ook verantwoordelijkheid dragen voor alle resultaten (materieel en immaterieel) bij de bedrijfsvoering ondanks dat bepaalde Surinamers dit om moverende redenen tegenwerken. Dit gegeven is vastgelegd in internationale wetgeving (International Labour Organization, ILO 1919) die boven de nationale wetgeving staat. Werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers van lidstaten stemmen elk jaar in juni te Genève voor de conventies en aanbevelingen die bindend zijn voor de lidstaten. Suriname is ook lid van de ILO. De huidige topman van de ILO is de Engelsman Guy Ryder. Voordat personen hun mening ventileren over kwesties, is het goed dat ze eerst goed bestuderen hoe deze aangelegenheden geregeld zijn.

In Suriname is heel veel scheefgegroeid wat onder andere door goede wetgeving, besluiten, regelingen en een sociale dialoog weer rechtgetrokken moet worden. Naast internationale arbeidsorganisaties zijn er ook regionale- die de nationale wetgeving overstijgen en sanctioneren. Populisten en opportunisten die zwaar gelieerd zijn aan bepaalde politieke partijen – verdiepen zich met opzet niet in de materie – maar staan altijd klaar met niet-geverifieerde, onnozel-lijkende standpunten die van elke realiteit zijn ontbloot. Het zijn vaak ook deze lieden die corruptie, nepotisme en of patronage in stand houden! Blijf dus ver weg van deze “betweters” die beter kunnen vertrekken uit ons land want een oprechte-, integere- en of wezenlijke bijdrage aan de toekomst en vooruitgang van ons land leveren ze toch niet!

Robby Roeplall

In de rubrieken ‘Ingezonden/ Aangeboden’ stelt GFC een ieder in de gelegenheid om een eigen mening of visie te geven op alle actuele ontwikkelingen en/of relevante onderwerpen. Stukken die geplaatst worden komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie en/of de mening van de redactie.  De redactie heeft het recht om de stukken wel of niet te plaatsen, in te korten of te redigeren, zonder de mening en/of visie van de inzender aan te tasten. Er worden alleen stukken geplaatst die behoudens een ieders verantwoordelijkheid voldoen aan wat gesteld wordt in de Surinaamse wetgeving.