De huidige allesomvattende crisis waar Suriname in terecht gekomen is maakt duidelijk dat we geen land kunnen opbouwen door van dag tot dag dingen te doen, zegt Henk Ramnandanlal. Met de standpunten die ingenomen worden door zowel de coalitie als de oppositie, zien we slechts een klein deel van de crisis waar Suriname momenteel in zit. Voorts horen we mensen zich zorgen maken over hoe we onze leningen gaan afbetalen en weer andere mensen zich afvragen “pe a moni de”. Deze vragen hadden we ons ook moeten stellen toen het goed ging. Ook toen het goed ging werden er namelijk leningen gesloten en zijn er uitgaven gedaan door de Surinaamse regering. Maar ook toen ontbrak voldoende verantwoording. Verantwoording afleggen door elke Surinaamse regering moet met instituten en wetten worden versterkt. De enige manier om Suriname op een blijvende wijze op te bouwen is sterke instituten te creëren die gericht zijn op de duurzame ontwikkeling van ons land.
Met de standpunten die luid verkondigd worden door zowel de coalitie en grote delen van de oppositie lijkt het erop alsof men bewust bezig is de aandacht van het volk af te leiden van de werkelijke problemen. Enerzijds geeft de coalitie de neergang van de prijzen van onze belangrijkste inkomstenverdieners uit de mijnbouw de schuld. Anderzijds geven grote delen van de oppositie als de oorzaak van de huidige problemen “corruptie en verspilling”. Beide standpunten gaan bewust voorbij aan de zwakke instituten en wetten waardoor een sterk economisch beleid, transparantie en verantwoording van het uitgevoerd beleid al jaren zoek is. Ook toen het goed ging tussen 2000 en 2013 was dit zo en hebben opeenvolgende regering hier weinig aan gedaan.
Het lijkt alsof Surinamers nu wakker worden en zich afvragen “pe a moni de” en zich zorgen maken over de gesloten leningen. Opeenvolgende Surinaamse regeringen werken decennia lang met een zogenaamde georganiseerde chaos waarin regelgeving constant wordt opzijgezet of afgebroken en de autoriteit van instituten wordt aangetast om politieke redenen. We hebben daarom als PALU vijf jaar lang gepleit voor een andere wijze van begroten en beter controleren en verantwoorden van de uitgaven van de overheid.
Als wij instituten zoals de Rekenkamer en Centrale Land’s Accountants Dienst (CLAD) niet versterken, zullen we blijven roepen “corruptie en verspilling”, zonder enig zicht te hebben op verbetering.
Politici die vaak hun mond vol hebben van corruptie, heel vaak om politieke redenen en zonder enig bewijs, doen juist weinig aan blijvende versterking van deze instituten als zij aan de macht zijn. Het is daarom altijd de politieke partijen in de oppositie die schreeuwen om corruptie en verspilling slechts om politiek gewin, maak niet uit wie er aan de macht is op dat moment. Hiermee denken deze politici te scoren bij de grote groepen Surinamers die teleurgesteld raken in de Surinaamse politiek.
Een onnauwkeurige begroting op basis van een onnauwkeurige begroting van het vorig jaar zonder een evaluatie van de realisaties, zo zou de Surinaaamse overheid het al jaren hebben gedaan volgens de deskundigen van het ministerie van Financien. Een minister van Financien had het lef in het parlement mede te delen dat de Surinaamse overheid altijd al een “conservatieve begroting” opstelde.
Verantwoording van wat er met de gesloten leningen zal gebeuren en het evalueren van de bestedingen van de Surinaamse overheid begint met versterking van de Rekenkamer en CLAD. Deze instituten moeten verder versterkt worden om ook de zo lang gewenste doelmatigheid controles uit te voeren. Verder moeten deze instituten versterkt worden met wetten als Openbaarheid van Bestuur waarin overheidsinstituten verplicht worden om informatie te verstrekken, ook aan de samenleving indien erom gevraagd wordt. Het gevoerd beleid zal eindelijk besproken en geëvalueerd moeten worden in DNA op basis van op tijd ingediende Slotrekeningen. Het online brengen van de Surinaamse financiële huishouding is voorts ook een belangrijke stap in het brengen van transparantie van bestuur, al dan niet ondersteund met de nodige wetten. Een sterk land wordt gebouwd op sterke instituten en sterke wetten. Dit maakt de huidige financiële crisis ons duidelijk meer dan ooit. Indien we blijven doen wat we altijd hebben gedaan, zullen we krijgen wat we altijd hebben gekregen.
Ingezonden | Henk Ramnandanlal