“Jawa het meest geïntegreerd in de politiek, wat heeft het ons opgeleverd?”, is het thema van de discussieavond die gisteravond werd gehouden in de Ballroom van Hotel Torarica. De organisatie lag in handen van het Platform activiteiten viering Javaans Nieuwjaar. De bedoeling is dat er uit de discussies een antwoord geformuleerd kan worden op de betekenis van de integratie van de Javanen in de politiek.
Minister Bronto Somohardjo van Binnenlandse Zaken (Biza) heeft een krachtige boodschap voor de aanwezigen aan het einde van de avond. Hij is vastberaden dat het nu het moment is voor Javanen om hun rechtmatige aandeel in het land op te eisen. Hij noemt het beschamend dat geen enkele parlementariër van Javaanse afkomst, ondanks de 65.000 kiesgerechtigde Javanen, op eigen kracht in het parlement is gekomen.
“Wij kunnen niemand verwijten, maar onszelf.” Hij benadrukte dat het vormen van eenheid onder de Javanen nu meer dan ooit essentieel is voor de volgende generatie. Dit streven dient niet alleen de belangen van de Javanen, maar van heel Suriname.
De minister merkte op dat Suriname een uniek land is met zijn eigen bijzonderheden, waar de Javanen er één van zijn. De multiculturele en multi-etnische samenleving kan niet los worden gezien van de politieke beleving van de Surinamers.
Het uitgangspunt is dat elke Surinamer en elke politieke partij het recht heeft om inspraak te hebben in de ontwikkelingsrichting van Suriname. Hij concludeerde dat de discussieavond naar zijn mening een waardevolle bijdrage kan leveren aan een verbetering van de kwaliteit van de democratie.
Mohamad Nasier Eskak, voorzitter van het Platform activiteiten viering Javaans Nieuwjaar en tevens directeur van Biza, opende de avond. Volgens hem is de multi-etnische, -culturele en -religieuze samenleving de rijkdom van Suriname. Hij gelooft dat de kracht van Suriname ligt in de mogelijkheid voor elke groep om vooruitgang te boeken. Eskak is ook van mening dat het bundelen van verschillende groeperingen kan leiden tot vooruitgang en veerkracht van de Surinaamse natie.
Vanuit dit uitgangspunt en vanuit een van de thema’s met name “Javanen in de politiek voor en na de onafhankelijkheid” die tijdens het Jawa congres werd behandeld, is deze discussieavond ontstaan. De discussieavond is mede ontleend door de uitspraak van de Biza-minister in Nickerie, waar hij de stelling poneerde dat Javanen het meest zijn geïntegreerd in de politiek. “Maar wat heeft dit hen opgeleverd?” Daarom heeft het platform dit onderwerp aangegrepen om samen een antwoord hierop te formuleren.
Een van de inleiders was de voorzitter van de Pertjajah Luhur (PL), Paul Somohardjo. Aangezien het thema van de avond over de integratie van de Javanen ging, gebruikte de voorzitter, die zelf ook een Javaan is, zichzelf als voorbeeld. De politieke loopbaan van de PL-voorzitter begon bij een niet-Javaanse partij, namelijk de Nationale Partij Suriname (NPS). Hij trad toe tot de NPS en werd gewaardeerd en gerespecteerd als voorzitter van het Indonesisch Presidium.
“Toen al kende men de verdeeldheid.” De partij was opgesplitst in presidiums van etnische groeperingen. In 1973 werd hij gekozen als parlementslid. Ondanks de integratie was de stem van de javaan zeer miniem. Na de onafhankelijkheid besloten de in de politiek geïntegreerden om samen te bundelen, zodat zij ook inspraak konden hebben bij de inrichting van Suriname. Zo ontstond de politieke partij, de Pendawa Lima. Ook Somohardjo vindt de samenbundeling van alle jawa in een partij als zeer belangrijk.
“Wij praten dan hier niet over blokvorming.” Na dit te hebben gezegd, haastte de voorzitter zich om te verduidelijken dat hij niet gericht is op etniciteit of discriminatie. Integendeel, de PL staat bekend als een nationale partij, maar heeft wel de Javaanse gemeenschap als basis. Als Javaan heeft hij verschillende functies vervuld, waaronder parlementslid, minister van Sociale Zaken en Volkshuisvesting, voorzitter van De Nationale Assemblee en staatsadviseur.
De inleiders van deze avond waren: politicoloog Hans Breeveld, Sharon Saridjan–Tjokro, ex-minister Soewarto Moetadja en PL-voorzitter Somohardjo. De panelleden waren Edward Redjopawiro, Robert Soentik, Ann Sadi, Oesman Wangsabesari, Maurits Hassankhan en Samuel Pawironadi.