In mijn hoedanigheid van politiek analist heb ik wel eens kritiek gehad op de éénmansfractie van de politieke partij DOE (vertegenwoordigd in DNA door Carl Breeveld), omdat deze partij soms de kool en de geit lijkt te willen sparen. Ze leveren wel kritiek op de regering maar pakken met name de president vaak met zijden handschoenen aan. Echter wat betreft het principiële stemgedrag van Breeveld afgelopen vrijdag tijdens de stemming over de suppletoire begrotingen, kan ik daar alleen maar mijn respect voor uitspreken.
In tegenstelling tot de oppositie die de zaal verliet, koos Breeveld ervoor om te blijven en tegen te stemmen. Het is niet dat Breeveld de ambtenaren hun salarisverhoging misgunt, maar de DOE-parlementariër stelde principieel dat de regering nu eindelijk eens met een duidelijke visie moet komen op de omvang en de kwaliteit van het ambtenarenapparaat. Het is algemeen bekend dat het Surinaamse ambtenarenapparaat al decennialang “vervuild” is door politieke benoemingen. Met alle respect voor ambtenaren die wél competent zijn en een nuttige functie vervullen, het apparaat in zijn totaliteit is toe aan een drastische hervorming en een sanering.
Dit is altijd een hete aardappel geweest in de Surinaamse politiek. Ondanks aanbevelingen uit binnen- en buitenland sinds de jaren negentig om het ambtenarenapparaat te hervormen, is dit nooit gedaan. Integendeel heeft de vorige (NF) regering ervoor gekozen de beloning van vooral de hogere functies enorm te verhogen door het Fiso programma, wat mede een reden is voor de enorme stijging van de totale loonsom van de overheid. Deze is van 2005 tot nu ongeveer verdriedubbeld (van ca. 500 miljoen SRD naar ca. 1,5 miljard SRD per jaar), zonder dat er enige productiviteitsverhoging van de overheidsdiensten tegenover stond.
Surinaamse politieke partijen zijn altijd huiverig om deze kwestie aan te orde te stellen, uit angst voor stemmenverlies onder hun aanhang (en dan vooral van degenen die “geaccommodeerd” zijn). Het zal duidelijk zijn dat de recente kritiek op de te hoge (consumptieve) uitgaven van de overheid door o.a. het IMF en ook door de Surinaamse hoogleraar Tony Caram, niet los kan worden gezien van de neiging van opeenvolgende regeringen om het ambtenarenapparaat maar steeds groter en duurder te maken. Ik heb al eerder gesteld dat dit een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van oppositie en coalitie, aangezien ze beide verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van het probleem.
Terwijl we bijvoorbeeld de minister van Financiën totaal niet horen over deze aangelegenheid (zij schijnt daar geen enkele visie op te hebben en vindt dat alles prima loopt zoals het is), toonde de politicus Carl Breeveld deze week tenminste lef omdat hij deze zaak klip en klaar aan de orde heeft gesteld, niet van de stemming in DNA is weggelopen en de noodzaak van een hervorming van het overheidsapparaat openlijk en helder heeft benoemd.
Jan Gajentaan