Om de landen in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied te helpen bij de ontwikkeling of actualisering van hun operationele plannen om voorbereid toekomstige pandemieën aan te gaan, houdt de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) deze week in Buenos Aires, Argentinië, een regionale workshop over paraatheid en reactie op gebeurtenissen met een pandemisch en epidemisch potentieel. Deze workshop zal voortbouwen op de lessen die uit Covid-19 zijn getrokken.

“Terwijl we vandaag bijeenkomen, hebben we nog steeds te maken met de huidige Covid-19-pandemie en worden we tegelijkertijd geconfronteerd met een uitbraak van monkeypox in verschillende landen”m zei PAHO-directrice Carissa F. Etienne. “Covid-19 was een formidabele uitdaging” en “herinnert ons op grimmige wijze aan de verantwoordelijkheid die wij allen hebben om te investeren in preventie, paraatheid en reactie op besmettelijke ziekteverwekkers”.

During a regional workshop in Argentina, @DirOPSPAHO called for countries to increase investment in epidemic and pandemic preparedness, because the question is not “if there will be a new pandemic, but when.” #COVID19 https://t.co/NubyEuPvJM

— PAHO/WHO (@pahowho) August 17, 2022

Dr. Etienne benadrukte dat er op afgelopen woensdag in Amerika 170 miljoen gevallen en bijna 3 miljoen sterfgevallen als gevolg van Covid-19 waren. Zij merkte op dat andere respiratoire pathogenen opnieuw de kop opsteken en dat de seizoensgriep elk jaar tussen 290.000 en 650.000 sterfgevallen veroorzaakt in de regio. “We mogen nooit vergeten dat het niet de vraag is of er een pandemie zal uitbreken als gevolg van een nieuw influenzavirus, maar wanneer dat zal gebeuren”, waarschuwde zij.

“Ons vermogen om te reageren op noodsituaties op gezondheidsgebied hangt af van wat we hebben gedaan voordat ze zich voordoen en van wat we hebben geleerd tijdens eerdere noodsituaties zoals Covid-19”, zei de PAHO-directrice tijdens de opening van de workshop, waaraan wordt deelgenomen door technische deskundigen op het gebied van epidemiologie, laboratorium, immunisatie en risicocommunicatie van de ministeries van Volksgezondheid van Argentinië, Bolivia, Colombia, Costa Rica, Dominicaanse Republiek, El Salvador, Guatemala, Haïti, Honduras, Nicaragua, Paraguay en Suriname. 

Een draaiboek voor epidemieën en pandemieën is een van de kernvermogens die worden vereist door de Internationale Gezondheidsregeling (IHR), een juridisch bindend internationaal verdrag dat door de lidstaten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is aangenomen om bedreigingen van de volksgezondheid die de grenzen kunnen overschrijden en bevolkingen over de hele wereld kunnen treffen, te voorkomen en daarop te reageren. 

“Goed functionerende gezondheidsstelsels vormen het fundament van de veiligheid van de gezondheidszorg”, aldus dr. Etienne, en het is van essentieel belang dat “de toeleveringsketens van vaccins, geneesmiddelen, laboratoriumreagentia, persoonlijke beschermingsmiddelen en andere strategische goederen voor de volksgezondheid worden veiliggesteld” voordat de volgende noodsituatie zich voordoet, en “de veerkracht van de gezondheidsstelsels wordt versterkt met mankracht en planning”. 

De PAHO-directrice herinnerde eraan, dat twee centra in Argentinië en Brazilië door de WHO zijn aangewezen voor de toekomstige ontwikkeling en productie van vaccins met gebruikmaking van mRNA-technologie, iets wat naar verwachting de tijdige en billijke toegang tot vaccins in de regio zal verbeteren en zal bijdragen tot zelfvoorziening op gezondheidsgebied. “Dit alles is voor ons van essentieel belang om voorbereid te zijn op noodsituaties die onze regio bedreigen”, benadrukte zij.

De minister van Volksgezondheid van Argentinië, Carla Vizzotti, was van mening dat de Covid-19 pandemie heeft aangetoond dat gezondheid “voor iedereen een prioriteit moet zijn” omdat “zonder gezondheid niet kan worden gestudeerd, gewerkt of geproduceerd”. Na te hebben aangegeven dat de regering haar reactie op de pandemie moest herformuleren, zei Vizzotti dat de regio de problemen rond de toegang tot medische voorzieningen moet aanpakken – iets wat men heeft geleerd tijdens de Covid-19-pandemie – en “moet nadenken over hoe we vaccins kunnen produceren en de toegang daartoe kunnen uitbreiden”. 

Reflecterend op de reactie van de landen op de noodsituatie, verklaarde Vizzotti dat “we in staat zijn geweest om in zeer korte tijd veel dingen te doen. We moeten terugblikken om te zien wat we hebben geleerd, maar ook vooruitkijken om verbeteringen aan te brengen en maatregelen te nemen die ons beter zullen positioneren voor de volgende pandemie”. 

“De Covid-19 pandemie is nog niet voorbij,” zei de PAHO-vertegenwoordigster in Argentinië, Eva Jané Llopis, en voegde eraan toe dat sinds de afkondiging van de noodtoestand op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang op 30 januari 2020, “de reactie moest worden aangepast, om financiering te zoeken en andere sectoren erbij te betrekken” vanwege de grote omvang en duur ervan. “Nadenken over wat we hebben gedaan, het naar het niveau van strategieën tillen en nadenken over andere epidemiologische uitdagingen is van cruciaal belang om vooruit te blijven gaan”, zei ze.