Door Peggy Anijs

Elk kind heeft een gezonde basis nodig om later een stabiel mens te worden in de samenleving. Een kind moet tot op zekere hoogte zijn eigen ervaringen opdoen, dat hoort hierbij. De taak van ouders is onder andere met elkaar communiceren; er op toezien hoe het gaat; on the job begeleiden; bijstellen; complimenten geven en samen evalueren hoe kinderen de leerprocessen in het leven doorlopen . Onze doorsnee opvoedingsvaardigheden moeten wij misschien wederom tegen het licht houden en kijken of ook deze stijl niet aangepast moet worden aan de hedendaagse tijd.

Opvoeden met angst

Wat wij nog vaak zien gebeuren is dat wij soms onbewust opvoeden met angst. Een kind geeft aan iets te willen doen, ouders die vinden dat het niet mag of kan want het is gevaarlijk. In deze doelen wij uiteraard op zaken die het kind best wel zelf zou kunnen doen, maar ouders willen voorkomen dat kinderen brokken maken. Toch is het maken van brokken ook een leerstijl waarbij het leereffect vaak veel effectiever is, dan alleen maar alternatieven voorgekauwd krijgen van een ouder.

Behalve angst, hebben traumatische ervaringen van ouders uit het verleden nog zoveel impact in het hier en nu dat ouders dit laten meewegen en zij hun kinderen willen besparen dat hetzelfde hen overkomt.

Te over beschermd opvoeden

Kinderen die sterk afhankelijk gemaakt worden van volwassenen die alles voor hen doen of kinderen die geremd worden als zij zelfstandig initiatieven willen nemen, zijn vaak minder zelfverzekerd en hebben soms ook een laag gevoel van eigen waarde. Een ouder die zich over beschermd opstelt is vaak een belemmering voor de algehele ontwikkeling van een kind. Het bekende ‘unu e pepe pepe wan pikin’. Ook maken wij kinderen lui, want als alles voor hen gedaan wordt hoeven zij zelfs niets te doen en te leren. Op een bepaald moment in hun leven krijgen zij deze rekening gepresenteerd, want de samenleving spaart je niet, die stelt keiharde eisen aan een ieder.

Een negatief zelfbeeld en reactie belemmert ontwikkeling

De mens kent zijn eigen potentie onvoldoende. Menig mens onderschat zijn eigen talenten en kwaliteiten en is meer gefocust op wat zij niet goed kunnen doen. Ook mensen uit onze eigen omgeving spelen op een negatieve manier in op de stappen die wij zetten. De cultuur van elkaar positief labelen en complimenten geven is daarom zwaar onderbelicht in het intermenselijk verkeer.

Het komt bijvoorbeeld nog voor dat als een kind zegt: ik wil later piloot worden, dat het uitgelachen wordt door mensen uit hun omgeving. Hier maken jongeren, maar ook volwassenen zich schuldig aan en ook volwassen worden vaak voor schut gezet als zij durven aangeven wat zij graag zouden willen doen.

De omgeving reageert vaak heel lacherig op elkaar en dit gedrag is onbewust uitgegroeid tot een standaard manier van reageren waardoor wij ons niet bewust zijn van de remmingskracht die het op mensen heeft om niet te presteren. Vooral bij mensen die onzeker in het leven staan heeft een lachende en spottende reactie van uit de omgeving het effect om juist niet door te gaan met het geen zij willen doen. Men gaat nog minder in zichzelf geloven en de reactie wordt vertaalt als, ‘zie je ik kan het niet, zij lachen mij uit of ik ga het niet doen, straks lachen ze mij uit’!

‘Wat zullen mensen over mij denken’, is ook een veel uitgesproken kreet die wij slaken. Hoe mensen over ons denken wordt vaak belangrijker gevonden dat wat wij voor onszelf willen doen. Ook dit gegeven remt ons om vooruit te komen.

Positieve bejegening van elkaar binnen de samenleving

Een positievere kijk op onze medemens en het accepteren van mensen zoals ze zijn, zonder een oordeel te vellen over elkaar zijn basis vaardigheden die nodig zijn om mensen te laten groeien in hun persoonlijke ontwikkeling.

De kracht van het positief denken is van oudsher de manier om veranderingen in ons leven aan te brengen. Mensen hebben een positieve bejegening nodig om te groeien en meer stimulans te krijgen om door te gaan. Een focus op een positieve benadering is daarom van essentieel belang.

De media kan ook een belangrijke rol spelen in het geven van een goed voorbeeld over hoe mensen binnen de samenleving neergezet worden. Vooral bekende Surinamers die vaak rolmodellen horen te zijn en waar onze kinderen naar opkijken zullen respectvoller moeten optreden binnen de samenleving. Misschien moeten wij daarom onze gedachten laten gaan over de pedagogische (meer)waarde van de wijze van bejegening van politici onderling of door derden in de media.

Het geven van bij (roep)namen aan politici ondermijnd een respectvolle uitstraling en draagt er niet aan bij dat zo iemand serieus wordt genomen, terwijl men best wel een serieus ambt bekleedt. De wijze waarop kritiek geuit wordt op personen is soms van dien aard dat er geen sprake is van waardige omgangsvormen. Onze kinderen pikken dit op en zien dit als gangbare omgangsvormen en zo blijven wij hangen in een bepaald systeem dat niet opbouwend is en ook niet tot oplossingen leidt.