Zijne excellentie,
naar aanleiding van de gewelddadige protestacties op vrijdag 17 februari 2023 in Paramaribo, die hebben geleid tot de bestorming van het Surinaamse parlement en de acties die u in het verlengde daarvan hebt aangekondigd, bericht ik u, als aanklager bij het Volkstribunaal Suriname, als volgt.
Bij uitspraak van 5 augustus 2022 heeft het Constitutioneel Hof geoordeeld dat de Kiesregeling op grond waarvan uw regering haar legitimiteit ontleent, ongrondwettelijk is en strijdig met het internationale recht. Het Constitutioneel Hof heeft artikel 9 van de Kiesregeling mitsdien onverbindend verklaard.
“Ik geef ik u, als hoofd van de regering, twee weken tijd om de uitspraak van het Constitutioneel Hof alsnog onvoorwaardelijk uit te voeren”
Een redelijke uitleg van deze uitspraak is dat bij deze stand van zaken uw regering sedert 5 augustus 2022 politieke gevolgen dient te verbinden aan deze uitspraak. Echter, mij is ambtshalve gebleken dat u zich, zowel in het binnenland als buitenland, voordoet alsof het politieke stelsel op grond waarvan u bent gekozen geen constitutionele grondslag zou ontberen en dat de legitimiteit van uw benoeming tot president van de republiek Suriname na 5 augustus 2022 nog steeds wordt gedragen door de Surinaamse Grondwet, terwijl u de indruk wekt dat de uitspraak van het Constitutioneel Hof niet op uw regering van toepassing is.
Op 17 februari 2023 hebben duizenden Surinamers geprotesteerd tegen uw weigerachtigheid om politieke consequenties te verbinden aan de uitspraak van het Constitutioneel Hof van 5 augustus 2022. Eenduidig hebben zij uw aftreden gevorderd. De protestbetogers hadden zich verzameld bij het parlementsgebouw om de aandacht van politici te vestigen op de voortduring van deze ongrondwettelijke situatie en de vele schendingen van mensenrechten die zij als gevolg van uw regeermacht hebben te verduren.
Een parlementslid, de jurist Ebu Jones, mengde zich onder de protesterende burgers om hen kennelijk toe te spreken, maar werd door een gewapende politiefunctionaris, bij wijze van machtsvertoon, hard in het gezicht geslagen, waardoor hij letselschade aan zijn gezichtsvermogen heeft opgelopen.
Enkele getuigen deelden mij mede, dat de politie plotseling begon te schieten op de vreedzame betogers. Er werd ook traangas ingezet om de aanvankelijke vreedzame acties van de betogers te verstoren. Een ander parlementslid, Stephan Tsang, werd met traangas bestookt – volgens tv-beelden – toen hij de verhitte menigte probeerde te bedaren.
Het optreden van de coalitie van politie en militairen, hierna de gewapende macht, leidde tot bestorming van het parlementsgebouw . Op filmbeelden zijn gewonden te zien en twee doden te betreuren, slachtoffers van het geweld van de gewapende macht.
Via de reguliere media verbood u elke vreedzame protestactie en kondigde u harde maatregelen aan tegen de vreedzame betogers. U liet met ingang van 17 februari 2023 alle winkels sluiten gedurende twee dagen, zodat de burgers verstoken waren van voedingsmiddelen, bij wijze van strafmaatregel tegen de scanderende burgers die de aan u gegeven regeermandaat weer opeisten.
De secretaris generaal van de Verenigde Naties (VN) heeft naar aanleiding van deze gebeurtenissen in Paramaribo een standpunt ingenomen ten aanzien van de protestacties in Suriname van 17 februari 2023. De VN-secretaris benadrukt dat de vrijheid van meningsuiting en vreedzame bijeenkomsten fundamentele mensenrechten zijn die te allen tijde moeten worden gerespecteerd en dat protesten moeten worden uitgevoerd zonder dat er toevlucht wordt genomen tot geweld. Ik, de openbare aanklager bij het Volkstribunaal Suriname, neem de zienswijze van de secretaris-generaal van de VN over en maakt die tot de mijne.
In een democratische rechtstaat wat Suriname is, is demonstreren een grondrecht. Zulks verbieden is schending van een fundamenteel mensenrecht, zolang de veiligheid van anderen niet in gevaar is. Als mensen oproepen tot vreedzame demonstraties, dan valt dat onder het demonstratierecht. Misdrijven die tijdens de demonstraties hebben plaatsgevonden die niet levensbedreigend zijn, mogen niet excessief worden bestraft. Inbreuken in het privéleven van burgers zijn ook niet toegestaan.
De aanklager bij het Volkstribunaal Suriname zal niet werkloos toezien hoe de Surinaamse autoriteiten de mensenrechten schenden van weerloze burgers. Het organiseren van een deelname aan burgerlijke ongehoorzame acties valt onder het recht op manifestatie. Dat recht dient de overheid te respecteren.
Uw stelling dat uw harde optreden jegens demonstranten de schending van de rechtsorde rechtvaardigt, behoeft vanuit het oogpunt van rechtsgelijkheid enige nuancering. Tijdens de vorige regeerperiode van de toenmalige president, heeft u als oppositieleider diverse protestmanifestaties georganiseerd, waar het volk ook gevolg aan heeft gegeven. Nu u de huidige president van het land bent, verdraagt u het niet dat het volk opkomt tegen uw regeerbeleid en de schendingen van hun mensenrechten.
Het is de aanklager ambtshalve bekend dat de mensenrechten van de burgers in Suriname regelmatig onnodig worden geschonden en er is geen zicht op dat deze schendingen zullen ophouden. De protestacties van de demonstranten zijn naar democratisch en volkenrechtelijk oogpunt een op zich te respecteren doel van actievoerders. De gekozen middelen van de overheid om die acties te bestrijden, zijn niet de juiste in de gegeven omstandigheden. Daardoor ontstond een gevaarlijke situatie van levensbedreigende aard. Daarbij zijn ook alle OAS-richtlijnen die de staat Suriname dient te volgen bij protestdemonstraties geschonden.
Gelet op de bovenstaande feiten en omstandigheden en uw weigering om zich te conformeren aan het oordeel van het Constitutionele Hof van 5 augustus 2022, neem ik mij ambtshalve voor uw regering aan te klagen bij het Volkstribunaal Suriname. Daarnaast geef ik u als hoofd van de regering twee weken tijd om de uitspraak van het Constitutioneel Hof alsnog onvoorwaardelijk uit te voeren. Dat wil zeggen dat u na ontvangst van mijn schrijven binnen veertien dagen mededelingen moet doen dat u de uitspraak van het Constitutioneel Hof zal uitvoeren, en dat uw regering politieke gevolgen hieraan zal verbinden. Indien u na ommekomst van deze termijn weigert uitvoering te geven aan de in deze uitspraak vervatte richtlijnen, zal alsdan de openbare aanklager bij het Volkstribunaal Suriname de Organisatie Amerikaanse Staten (OAS) verzoeken om de republiek Suriname de artikel 4b status van de OAS-richtlijnen op te leggen.
Erop vertrouwend u genoegzaam te hebben geïnformeerd, verblijf ik in afwachting van uw spoedige berichten.
Hoogachtend,
de openbare aanklager bij het Volkstribunaal Suriname,
Drs. F.W. King
De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.