In het Amazonegebied sterven nu al veel diersoorten uit, maar 80 procent van het aantal uitstervende soorten komt nog, zelfs als de ontbossing stopt.
Het duurt namelijk meestal enkele generaties voordat diersoorten daadwerkelijk uitsterven.
Dat schrijven biologen van Imperial College in Londen en Rockefeller Universiteit in New York vrijdag in Science, op basis van een model dat ze ontwikkelden.
De Amerikanen en Britten ontwikkelden een model dat het lokaal uitsterven van soorten voorspelt op basis van leefgebiedverlies. Het kan zijn dat een diersoort elders nog voorkomt, maar op lokaal niveau kan het wegvallen van de soort het ecosysteem uit balans brengen.
Het uitsterven van een soort vindt niet plaats van de ene op de andere dag. Ontbossing kan het leefgebied van een soort verkleinen, individuen van elkaar isoleren of bijvoorbeeld de vegetatie veranderen waardoor de dieren hun voedingspatroon moeten aanpassen.
Ook kan het bijvoorbeeld gebeuren dat een boomsoort zich niet meer kan voortplanten, waarna het nog tientallen of zelfs honderden jaren kan duren voor de laatste generatie daarvan uiteindelijk dood is en dieren die afhankelijk zijn van die boom een probleem hebben.
Wanneer dit soort processen gaande zijn, maar de soorten nog niet daadwerkelijk verdwenen is, spreken biologen van een uitsterfschuld.
Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw vindt daar grootschalige ontbossing plaats, hoewel het tempo ervan sinds 2005 is afgenomen. In 2008 was als gevolg van de boomkap naar schatting 1 procent van de soorten in het gebied uitgestorven. De onderzoekers berekenden met hun model dat tachtig procent van de uitstervingen als gevolg van reeds verloren gegaan regenwoud nog moet plaatsvinden.
Op basis van verschillende ontbossingsscenario’s keken de onderzoekers ook naar de toekomst. Wanneer er weinig wordt gedaan tegen ontbossing zal de komende decennia het tempo waarmee diersoorten uitsterven verder toenemen.
De onderzoekers hebben ook een positieve boodschap: een deel van de uitstervingen kan worden voorkomen, door natuurbescherming gericht toe te passen in gebieden met de grootste uitsterfschuld.
(nu.nl)