Er is een dezer dagen bericht dat het NIMOS opgaat in de nog te operationaliseren Nationale Milieu Autoriteit. De NMA staat al op de agenda sinds we in 2000 een ministerie van Milieu kregen. Het is toen door de milieuminister Marica gezegd, dat er een NMA zou komen en dat het NIMOS daarin zou opgaan. Het NIMOS is een stichting en het zal een bij wet opgericht orgaan worden. Je kan dit zien als een proces van volwassenwording. Het NIMOS is een bekend instituut, maar we hebben hier altijd kritiek gehad op de voorzichtigheid van de organisatie. Die voorzichtigheid heeft ertoe geleid, dat er een heel zwak milieubeleid is in Suriname en dat er een heel coulant beleid is naar milieuvervuilers toe. Ook is door de houding van het NIMOS bij de regering geen scherpte en druk om een streng milieubeleid te formuleren en uit te voeren.
Die slapte is dan ook te merken bij leden van DNA, bijvoorbeeld toen het Minamata Verdrag moest worden geratificeerd. Men heeft daar een heel coulante houding aangenomen tegen degenen die met kwik het milieu vervuilen. Honderden kilo’s kwik worden jaarlijks in ons maagdelijke oerwoud gedumpt. Intussen zijn zuidelijker gelegen gemeenschappen van de marrons, die hun eigen vis van de eigen omgeving vangen en eten en de inheemse gemeenschappen, al behoorlijk besmet met kwik in hun lichaam.
Er is in Suriname geen agressief beleid tegen milieuvernietiging en voor bescherming van het milieu. En daardoor is er geen beleid om bijvoorbeeld milieuvriendelijke kleinschalige goudwinning in Suriname in te voeren. Het is mogelijk, maar het vereist een zware campagne gericht op bewustwording en techniek. En het zal de ondernemers ook wat gaan kosten.
Er is kortom op het gebied van het milieu altijd een cultuur in Suriname geweest van luiheid, van zich afschuiven van milieuverantwoordelijkheid en een gebrek aan politieke wil om robuuste programma’s uit te voeren. De macht van de lobby van de vervuilers is enorm. Daarom hebben Milieu-ministers in Suriname ook altijd gezegd, dat ze ‘slechts’ een coördinerende rol hebben, dus dat het milieubeleid verspreid bij verschillende ministeries ligt.
Milieu-ministeries in Suriname hebben nooit de eindverantwoordelijkheid willen accepteren, men heeft verantwoordelijkheid altijd willen delen.
Maar, wij hebben hier altijd gezegd dat bij een falend milieubeleid, ondanks dat er deelverantwoordelijkheid bij verschillende ministeries ligt, de minister van Milieu heeft gefaald. In Suriname hebben we 15 jaar lang een minister van Milieu gehad: van 2010 naar 2015. Een sterk beleid is er door gebrek aan leiderschap en capaciteit en ook politieke wil niet gekomen. En weer denkt men dat door een autoriteit te maken het opeens vanzelf goed kan komen. Er zijn meer voorbeelden in Suriname dat een autoriteit niets verandert dan voorbeelden in de praktijk dat er wel verschil uitmaakt.
Autoriteiten en bij wet opgerichte parastatalen worden op den duur ondoordringbare politieke enclaves, een bron van corruptie en onrechtmatige verrijking.
Er is recent in DNA het voorbeeld aangehaald van Cevihas die miljoenen aan geld zou opstrijken, subsidie zou trekken maar in de staatsmiddelen zijn de inkomsten nergens te zien. De meeste autoriteiten zijn een haard van corruptie en regelarij. Er is in DNA ook gezegd, dat de MAS het enige voorbeeld van een goed functionerende autoriteit zou zijn, maar er moet ook kritisch naar de MAS worden gekeken. Waarom is het bij de MAS zo, dat veel personen die er de laatste tijd in dienst zijn genomen en in de top zitten, van een bepaalde afkomst zijn? Is er bij het recruterings- en benoemingsbeleid een voorkeur voor de eigen mensen, dus is er sprake van discriminatie op basis van afkomst?
Bij alle autoriteiten zal het op den duur afhangen van de bemensing en van de top die daar wordt geaccommodeerd. Ook zal het afhangen van de kwaliteit die men in de Raad van Toezicht zal plaatsen. De Milieu-minister, waarvoor er een petitie zou zijn om hem te behouden, maar die wij te diplomatisch en slap vinden en dus ongeschikt als Milieu-minister, zal binnenkort worden vervangen door een minister uit de 2 overgebleven grote partijen in de coalitie. Geen van deze partijen noch de PL heeft het kader en het beleid in het partijprogramma om een sterke Milieu-minister aan te wijzen.
Ook de NMA zal men niet sterk kunnen bemensen. De NMA zal meer gestuurd worden richting gematigdheid en het gedogen van de situatie en in het bijzonder het handhaven van de status quo in de kleinschalige goudsector waar de ABOP zware belangen heeft en indirect ook de andere partijen. De NMA heeft mooie taken, maar deze autoriteit zal meer in de komende jaren worden gebruikt om een paar partijvrienden te accommoderen met een goed betaalde baan in de Raad van Ten in de directie.
In Suriname is er ook vanuit de kantoren van de internationale agentschappen en de ngo’s een heel zwakke druk op de regering. Mogelijk is er daar ook enige corrumpering opgetreden, omdat de reshuffelingen niet plaatsvinden en er vriendschapsnetwerken ontstaan. En het is nog prachtig toeven in het warme zonnige Suriname. Dat zal zeker niet bijdragen aan een NMA met ambities en een NMA die bereid zal zijn om vijanden in Suriname te maken.
Wij verwachten dat de laksheid en voorzichtigheid van het NIMOS in de NMA zal worden voortgezet en misschien in een meer verhevigde vorm.