De Organisatie van Olieproducerende landen (Opec) snijdt voor het eerst sinds 2008 in haar olieproductie. Saudi-Arabië heeft ingestemd met een forse productievermindering en heeft zijn eis aan aartsrivaal Iran laten varen. Saudi-Arabië stond er tot nog toe op dat Iran ook zou snijden in zijn olieproductie.
Niet-Opec-lid Rusland zal ook deelnemen aan de productievermindering. Het is de eerste keer in vijftien jaar dat Rusland de Opec helpt om haar olieprijzen te stimuleren.
Brent-olie is met ruim 9 procent gestegen tot meer dan US$ 50 per vat nadat Riyadh een compromis met Iran had bereikt en de snelgroeiende producent Irak ook heeft ingestemd om zijn stijgende productie te verminderen. “Opec heeft sceptici bewezen dat zij niet dood is. De actie zal het herstel van de markten versnellen en de wereldwijde olie-overvloed aantasten,” zegt Opec-specialist Amrita Sen van Consultancy Energy Aspects.
Iran en Rusland vechten effectief in twee indirecte oorlogen tegen Saudi-Arabië, in Jemen en Syrië, en vele sceptici hadden gezegd dat de landen moeite zouden hebben een compromis te vinden te midden van ijzige politieke betrekkingen. De Saudische minister van Energie, Khalid al-Falih, had voorafgaand aan de vergadering gezegd dat het koninkrijk bereid was om “een grote concessie” op de productie te aanvaarden om tot een akkoord te geraken. “Ik denk dat het een goede dag voor de oliemarkten is, het is een goede dag voor de industrie en … het moet een goede dag zijn voor de wereldeconomie. Ik denk dat het een impuls zal geven aan de mondiale economische groei”, zei hij na de beslissing aan verslaggevers.
De Opec produceert een derde van de wereldwijde olie, ongeveer 33,6 miljoen vaten per dag. Onder het akkoord dat woensdag is bereikt, zal de organisatie de productie vanaf januari 2017 met ongeveer 1,2 miljoen vaten per dag terugdraaien. Saudi-Arabië neemt het leeuwendeel van de vermindering voor zijn rekening. Hij zal zijn productie met bijna een half miljoen vaten per dag inkorten. Het komt erop neer dat Saudi-Arabië vanaf volgende maand dagelijks 10,06 miljoen vaten zal produceren. Zijn bondgenoten – de Verenigde Arabische Emiraten, Kuweit en Qatar – zullen met in totaal 0,3 miljoen vaten per dag snijden in hun productie.
Irak, dat steeds had aangedrongen op een hogere productie quota om zijn strijd tegen de militanten van de Islamitische Staat te financieren, is onverwacht overeengekomen om zijn productie met 0,2 miljoen vaten per dag te verminderen. Iran is toegestaan om zijn productie enigszins te verhogen vanuit het niveau van oktober. Voor Teheran is het besluit een belangrijke overwinning. Iran pleit al lange tijd dat hij behoefte heeft aan productievergroting om zijn marktaandeel dat hij onder westerse sancties heeft verloren, te herwinnen. Botsingen tussen Saudi-Arabië en Iran hebben vele eerdere Opec-vergaderingen gedomineerd.
“Als je deze overeenkomst gedaan krijgt, zou het enorm zijn. Je verwijdert enorm veel olie uit de markt en je krijgt de Russische deelname,” zegt de voormalige Opec-specialist en oprichter van Pira consultancy, Gary Ross. Hij voorspelt dat de olieprijs kan stijgen tot US$ 55 per vat.
De Saudische Energie minister, al-Falih, heeft lange tijd aangedrongen op een productievermindering van de Opec op voorwaarde dat niet-Opec-landen ook zouden meedoen. De voorzitter van de Opec, tevens minister van Energie van Qatar, heeft gezegd dat niet-Opec-producenten hebben afgesproken om de productie met nog eens 0,6 miljoen vaten per dag te verminderen. Rusland vermindert met 0,3 miljoen vaten per dag. Moskou heeft zich lang verzet tegen een inkorting en heeft zijn productie in de afgelopen maanden gestuwd naar nieuwe recordhoogtes.
“Rusland zal geleidelijk aan de productie in de eerste helft van 2017 verminderen met 300.000 vaten per dag, met in acht neming van een strak schema als de technische mogelijkheden dat toelaten,” gaf de Russische minister van Energie, Alexander Novak, te kennen op een briefing in Moskou. Hij sprak een uur nadat de Opec het akkoord had aangekondigd. Novak heeft niet aangegeven vanuit welk productieniveau Rusland zal knippen.
Een gecombineerde beperking van de productie van 1,8 miljoen vaten per dag door Opec en niet-Opec-landen vertegenwoordigt bijna 2 procent van de wereldwijde productie. Het akkoord zal de markt afhelpen van zijn overvloedige voorraden, waardoor de olieprijzen in de afgelopen twee jaren zijn gecrasht. Medio 2014 was de olieprijs nog US$ 115 per vat. De niet-Opec-landen Azerbeidzjan en Kazachstan hebben gezegd dat ze ook zullen snijden in hun productie.
De Opec heeft het lidmaatschap van Indonesië woensdag opgeschort, omdat hij zijn productie niet kon inperken. Dit besluit heeft geen invloed op de totale vermindering van de Opec. Het aandeel van Indonesië in de bezuiniging zal worden herverdeeld over de andere leden.
Op 9 december voert de Opec gesprekken met niet-Opec-producenten. De organisatie komt op 25 mei volgend jaar weer bijeen om het akkoord te monitoren en indien nodig te verlengen met zes maanden.
Starnieuws