Door de regering is bekend gemaakt, dat door haar een minimumuurloon van SRD 38,50 is goedgekeurd. Dat voorstel is gedaan door een adviesorgaan van de regering: de Nationale Loonraad. Een korte zoekactie op internet leert, dat deze raad op tripartiete basis is gesteld, dat betekent dat alle drie de zogenaamde sociale partners zitting hebben in deze raad die advies geeft aan de minister van Arbeid. Dat de raad tripartiet is, is een goede zaak, want dan kunnen alle stemmen die relevant zijn in dit verband worden meegenomen.
Een korte zoekactie op het internet leert ook, dat een persoon die bekwaam wordt geacht te zijn, leiding geeft aan de Loonraad: de econoom Wonnie Boedhoe die zeer kort minister van Financiën was in een van de kabinetten Bouterse. Wij waren van oordeel, dat de minister toen heel goed te volgen was, een consistent verhaal had, maar bovenal een duidelijke visie had over de staatsfinanciën. Haar verhaal kwam neer op prudent beleid, zonder poespas en gerommel in de staatskas. Lang heeft ze het niet volgehouden en de gevolgen van wat er daarna gebeurde, daar zitten we nu echt middenin.
Wij vernemen dat er vanuit de kant van de bedrijven enige ontevredenheid is over het minimumloon dat door de regering is bekend gemaakt. Wij vragen ons wel af hoe het mogelijk is, dat de bedrijven nu pas wakker worden. Hadden ze niet eerder aan de bel moeten trekken toen hun vertegenwoordiger al in een bepaald stadium wist welke bedragen uit de gepleegde exercities zouden uitrollen? Is het bedrag dat is goedgekeurd, en dat is het geadviseerde bedrag van de Loonraad, niet gekomen na een wetenschappelijke berekening en daarna een afweging van belangen? Er zijn geluiden binnen de vakbeweging die aangeven dat niet alle bedrijven de lonen zullen kunnen dragen. Maar, we weten ook dat in de bedrijven het looncomponent niet het bepalende component hoeven te zijn. Er is door de vakbeweging heel interessant genoeg aangegeven dat de verhoging van lonen geen inflatie veroorzaakt.
We vinden het interessant dat de bedrijven nog steeds niet praten over het vraagstuk van de productiviteit. We vinden het opvallend dat de Loonraad met berekeningen een of meerdere bedragen zou hebben aanbevolen, zoals de bedrijven beweren, maar dat de bedrijven zelf niet met eigen berekeningen komen of iets zeggen over de kwaliteit van de berekeningen. Interessant is ook om te vernemen, dat nu pas de bedrijven die in de formele sfeer zitten, vinden dat er teveel collega’s in de informele sfeer zitten en zich onttrekken van alle controles die door de regering worden gepleegd, ook de controles op het stuk van de lonen. De informele bedrijven houden zich schuil en houden zich niet aan de regels die bedrijven opstellen.
We lazen op social media, dat een jurist zou hebben verklaard dat de regering volgens de internationale regels niet bevoegd is om het minimumloon vast te stellen. Wij stellen ons de vraag wie dan het minimumloon wel moet vaststellen. Wanneer alle partijen in een orgaan dat tripartiet met elkaar een robbertje hebben gevochten en met een advies komen, is er dan niet al genoeg rekening gehouden en is er dan genoeg inspraak gegeven? Wij gaan ervan uit dat de Loonraad die met het advies is gekomen, wel raadplegingen heeft gehouden met de bedrijven en de vakbonden in Suriname.
Wij denken wel dat de regering middels een bestuursbesluit minimumlonen zal moeten vaststellen, want anders hebben deze lonen geen wettelijke basis en zullen de werkgevers ook niet verplicht zijn om zich eraan te houden. De minimumlonen moeten minimaal bij beschikking worden vastgesteld, maar het zou ook met een resolutie of staatsbesluit kunnen worden vastgesteld. Een andere optie had ook kunnen zijn, dat jaarlijks het minimumloon niet middels een bestuursbesluit, maar met een besluit van het parlement, dus een wet in formele zin, wordt vastgesteld. Wij denken dat het systeem dat nieuw is, op den duur zal worden verfijnd waardoor de stemmen die relevant zijn, genoegzaam gehoord worden.
De Surinaamse economie zit vast, er is geen echte nationaal ondernemerschap in Suriname, wel zijn er bedrijven die aan een stuk inkomstenwerving doen in ruil voor goederen en diensten die men levert. Er is geen diversificatie van de economie, we praten daar al 20 jaar over.
Er zijn geen investeringen door zwakke ministeries als EZ en BIBIS en door corruptie in het ambtelijk en diplomatiek systeem. Het wachten is op de olieboom die nog op zich laat wachten, terwijl we weer een olievondst hebben genoteerd. Er is een indicatie, dat het investeringsbesluit binnenkort zal worden genomen, wij hopen wel daarop. Intussen zullen de overheidsvakbonden zich roeren, omdat een deel van hun salarissen onder het minimumloon zullen komen te liggen. We vernemen, dat zelfs van het middenkader en het hoger kader de lonen niet ver van het nieuwe minimumloon zullen komen te liggen.
We hadden het gisteren over het psr-programma en 2 dingen blijven belangrijk: een meting van de productiviteit van de ambtenarij en het wegwerken van de inefficiëntie en ten tweede: behoud en uitbouwen van het hoger kader. Zonder een goed functionerend hoger kader kan een president duizend goede wil hebben: een land zal je niet duurzaam kunnen ontwikkelen.